Điểm tin y tế ngày 07/11/2018

08/11/2018 | 00:50 AM

 | 

I.THÔNG TIN Y TẾ

1.Bệnh viện có 90% đơn thuốc sai sót: Bộ trưởng Bộ Y tế nói gì?

Dẫn thông tin nhiều bệnh viện kê đơn thuốc có nhiều sai sót, trong đó có bệnh viện số đơn thuốc sai sót lên đến 90%; nhiều bệnh viện đơn thuốc kê vitamin, biệt dược đắt tiền không cần thiết chiếm tỷ lệ 66%... đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) yêu cầu Bộ trưởng Y tế giải trình.

“Trách nhiệm của Bộ trưởng để xảy ra tình trạng trên. Bộ trưởng xử lý và giải quyết vấn đề này như thế nào đối với các bệnh viện có sai phạm nêu trên và đối với toàn ngành y tế?” – đại biểu Quốc hội Trần Văn Tiến đặt câu hỏi.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thừa nhận thực trạng như đại biểu Tiến phản ánh. "Về sai sót trong kê đơn là có, đã có hội nghị nghiên cứu và đánh giá việc này" - Bộ trưởng nói và cho biết, ngoài những sai sót tên không chính xác, không đủ hàm lượng, không đủ liều, nhiều biệt dược trùng nhau, có những thuốc đắt tiền không cần thiết hay quá nhiều vitamin v.v..

"Vấn đề là quy chế kê đơn rất chặt chẽ, trong một đơn có nhiều yêu cầu thông tin họ, tên, tuổi, giới tính, địa chỉ, số điện thoại, tên thuốc, hàm lượng, liều dùng, ngày dùng, cách dùng v.v... và chữ ký phải rõ ràng, phải thông qua hệ thống đơn thuốc điện tử" - Bộ trưởng Tiến thanh minh.

Bộ trưởng Tiến cũng cho rằng, về giải pháp thì từ lâu đã có thông tư về quy chế kê đơn cũng như quy chế sử dụng thuốc hợp lý. "Thứ hai là dùng kê đơn thuốc điện tử để có bình đơn và bình ngẫu nhiên các đơn. Thứ ba là có họp giữa bác sỹ và dược sỹ lâm sàng. Hiện nay gần 100% bệnh viện kết nối với bảo hiểm xã hội để thẩm định, nếu không đạt yêu cầu thì bảo hiểm xã hội không thanh toán" - Bộ trưởng Tiến nói.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Y tế, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo kết nối giữa các nhà thuốc với cơ quan quản lý và với người dân vì tình trạng kê đơn không chính xác, và cũng một phần do người dân đến nhà thuốc xin khai bệnh để dược sỹ kê đơn và bán thuốc.

"Chúng tôi sẽ siết chặt hơn thông tư quy đơn, kê đơn và các quy chế. Tập huấn rất nhiều về dược lâm sàng và thiếu rất nhiều dược lâm sàng tại bệnh viện. Việc này phải tăng cường đào tạo và đặc biệt hợp tác với các nước quốc tế để chuyển giao kỹ thuật cũng như đào tạo. Điện tử hóa tất cả các đơn thuốc. Đối với bảo hiểm xã hội sẽ kết nối và dứt khoát không thanh toán, sẽ xử lý nghiêm các bác sỹ kê thuốc không theo đúng quy định về cơ chế kê đơn và tăng cường kiểm tra" - Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nói về trách nhiệm, Bộ trưởng cho rằng trực tiếp là các bác sỹ, dược sỹ. "Một là trình độ, hai là lương tâm. Nếu thuốc không cần thiết, thuốc đắt tiền vẫn kê, việc này chúng tôi sẽ nghiêm khắc. Trách nhiệm của bệnh viện, đặc biệt là khoa dược, giám đốc và trưởng khoa. Trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Y tế thì tôi là người đứng đầu, có lẽ việc hiện nay đang yếu kém đó là tăng cường công tác kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm hơn nữa để làm gương. Chúng tôi sẽ quyết tâm vấn đề này, đặc biệt là vấn đề kê đơn thuốc" - Bộ trưởng hứa một cách mạnh mẽ.

Về vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin trong giám định, theo Bộ trưởng Tiến, đây cũng là một khó khăn nhưng cũng là một sự nỗ lực rất lớn của bảo hiểm xã hội.

"Hiện nay gần như nối thông 100% các cơ sở khám chữa bệnh, kể cả trạm y tế xã đối với bảo hiểm xã hội. Trước kia, giám định các trường hợp bệnh nhân thường bằng tay và giám định không hết, thường là ngẫu nhiên, hiện nay gần như 100% bệnh nhân được bảo hiểm xã hội giám định vấn đề điều trị, kê thuốc và giá cả để thanh toán, việc đó là rất tốt. Tuy nhiên, trong quá trình có lộ trình, hiện nay vẫn còn khó về vấn đề nối Internet, năng lực cán bộ, vấn đề về các mã dùng chung và các danh mục thuốc, danh mục kỹ thuật quá nhiều. Chúng tôi đang phấn đấu để từ 15.000 kỹ thuật, phấn đấu còn đến 3.500, tuy nhiên phải có một quá trình cố gắng tăng tốc độ" - Người đứng đầu ngành Y tế nói.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng, sẽ tăng cường đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin. "Nhưng chúng tôi cũng có cái khó, hiện nay vấn đề các bệnh viện ứng dụng công nghệ thông tin nhưng chi phí chưa tính vào giá. Thanh toán đó vẫn đang rất khó khăn, chúng tôi cũng hy vọng đồng chí tân Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cùng với Bộ Tài chính sẽ gỡ giúp cho bảo hiểm xã hội và Bộ Y tế để đẩy nhanh cái này mạnh hơn nữa. Chúng tôi hứa và mong muốn là đẩy càng nhanh, càng sớm, càng tốt" - Bộ trưởng Bộ Y tế nói. (948)

 

2.Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp ngạc nhiên việc đào tạo bác sĩ ở Việt Nam

“Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp tỏ ra khá ngạc nhiên khi tôi cho bà biết thông tin ở Việt Nam đã có các cơ sở tư nhân được cấp phép đào tạo bác sĩ vì cho đến hiện nay tại Pháp chỉ có các trường công lập mới được cho phép thực hiện chức năng này”.

Mong điều chỉnh lại các điều luật

Cho ý kiến vào dự thảo luật này, ĐBQH, PGS.TS, Phó Giám đốc BV Đại học Y Hà Nội, giảng viên Đại học Y Hà Nội Nguyễn Lân Hiếu cho biết có 3 loại hình giáo dục đại học hiện nay được công nhận trên thế giới là giáo dục học thuật (academic education), giáo dục nghề nghiệp (voacational education) và giáo dục chuyên nghiệp (professional education).

Loại hình thứ 3 cần đào tạo các học viên sau khi có bằng cử nhân có thể làm những công việc đòi hỏi trình độ chuyên nghiệp. Chính vì vậy một mình Bộ Giáo dục - Đào tạo không thể xây dựng được hệ thống giáo dục rất đặc thù này. Hệ thống này cần có sự hợp tác của Bộ GD-ĐT và các Bộ khác, các tổ chức nghề nghiệp chịu trách nhiệm về chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp. Chính vì vậy cho đến hiện nay chúng ta chưa có loại hình giáo dục chuyên nghiệp, và rất tiếc trong dự thảo Luật Giáo dục Đại học cũng chưa đề cập đến vấn đề này mặc dù trong rất nhiều hội thảo, hội nghị các chuyên gia của các ngành khoa học đã đề cập đến.

“Tôi đề nghị cần thiết kế 1 chương trong Luật Giáo dục Đại học về giáo dục chuyên nghiệp, chương trình giáo dục chuyên nghiệp với các quy định rất rõ ràng về vai trò của Bộ GD-ĐT và các Bộ, các tổ chức khác có liên quan trong việc đào tạo, sát hạch cũng như cấp bằng cho mô hình đào tạo hết sức quan trọng này trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Nếu các nhà soạn Luật thấy việc thêm 1 chương có thể làm mất cấu trúc của bộ Luật thì chí ít tôi cũng mong điều chỉnh lại các điều luật có liên quan đến lĩnh vực này theo hướng có sự phối hợp các Bộ khác mà đơn giản nhất là giao cho Chính phủ quy định trình độ, văn bằng chuyên gia đối với một số ngành đào tạo theo định hướng chuyên sâu đặc thù (khoản 1 điều 6 và khoản 1 điều 38)”, GS Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh.

Ông Hiếu cũng đề chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục đào tạo lĩnh vực Y khoa. Hiện nay chúng ta có quá nhiều cơ sở đào tạo bác sĩ đa khoa. Theo thống kê năm 2015 thì nước ta đạt tỷ lệ 7,61 bác sĩ và 2,2 dược sĩ trên 10.000 dân. Đó là tỷ lệ thấp so với nhiều nước phát triển trên thế giới nhưng không quá thấp so với các nước đang phát triển trong khu vực. Tuy nhiên lại có sự chênh lệch lớn về số lượng và chất lượng giữa các cơ sở đào tạo. Chúng ta cần bác sĩ giỏi hơn là nhiều bác sĩ trình độ kém. Theo dự thảo Luật có trường đại học sẽ xác định theo hướng nghiên cứu hoặc theo hướng ứng dụng nhưng trường đại học y khoa phải bao gồm cả 2 hướng này vì y học là một môn học đặc biệt.

Chính vì vậy tôi rất mong muốn trong dự án Luật Giáo dục Đại học cần bổ sung điều khoản về bằng tốt nghiệp bác sĩ đa khoa cần trải qua một kỳ thi tốt nghiệp cả lý thuyết và thực hành với trình độ tương đương trong cả nước (National examination) để đảm bảo chất lượng đầu ra của một ngành liên quan trực tiếp đến mạng sống con người.

Ngay tại Thái Lan là một nước có hệ thống đào tạo nhân viên y tế khá bài bản mà cả nước hiện nay chỉ có 14 trên tổng số 21 cơ sở đào tạo nhân viên y tế được cấp phép, từ năm 2006 đến nay chỉ có thêm 2 trường được cấp phép đào tạo Bác sĩ y khoa. Việc thi bằng tốt nghiệp bác sĩ đa khoa được tiến hành từ rất lâu ở Thái Lan, Philipine, thậm chí ngay ở Myanmar một nước có GDP thấp hơn Việt Nam.

Trong buổi ăn trưa cùng bà Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp ngày thứ 7 vừa rồi, bà Bộ trưởng tỏ ra khá ngạc nhiên khi tôi cho bà biết thông tin ở Việt Nam đã có các cơ sở tư nhân được cấp phép đào tạo bác sĩ vì cho đến hiện nay tại Pháp chỉ có các trường công lập mới được cho phép thực hiện chức năng này.

Chính vì vậy rất mong các nhà soạn luận cần đặc biệt chú ý đến hệ thống giáo dục chuyên nghiệp nói chung và hệ thống đào tạo nhân viên y tế nói chung trong thời khắc quan trọng này, bảo đảm hệ thống chăm sóc sức khoẻ của nhân dân ổn định được chất lượng cũng như hướng tới sự hội nhập với nền y học thế giới.

Quy định đào tạo bác sĩ còn chung chung và mơ hồ

Đồng tình với quan điểm này, bên hành lang Quốc hội, ghi nhận việc ban soạn thảo đã bổ sung, sữa chữa nhiều nội dung mà đại biểu góp ý, ĐB Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) cho rằng bên cạnh đó còn nhiều điểm bất cập.

“Bất cập không phải do ban soạn thảo, thậm chí kể cả như mô hình đào tạo ĐH thuộc về Chính phủ thậm chí cao hơn nữa. Cho nên theo tôi cần phải xem lại việc này thấu đáo, kỹ lưỡng trước lúc mình sửa đổi Luật”, ĐB Nguyễn Anh Trí nêu.

Theo ông Trí, đào tạo Y khoa trong Luật có điều 73 trong đó gần như gom hết vào những quy định chung, đào tạo đặc thù chuyên sâu như vậy thì giao cho Chính phủ quyết định.

“Thứ nhất quy định chung như thế còn hơi chung chung và mơ hồ. Điều thứ 2 tôi  lo sợ hơn là sau này ý đó không đi được vào trong thực tế cuộc sống. Vì không  biết đến bao giờ Chính phủ mới tập trung họp để triển khai giải quyết vấn đề này mà đó là những vấn đề đang còn tồn tại, tồn động rất lớn ở các trường đại học Y khoa mà dẫn đến vấn đề đào tạo bác sĩ chuyên khoa như hiện nay còn nhiều bất cập”, ông Trí nhấn manh.

Bởi thế, vị đại biểu nguyên là Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương kiến nghị, cần thống nhất mô hình đào tạo y khoa nói chung ở Việt Nam cho đúng với Quốc tế.

“Tức là như thế này một người muốn học y khoa thì thi vào đại học y khoa và họ học trong 4 năm, tốt nghiệp ra trường gọi là cử nhân y khoa. Sau đó tách thành hai hệ (hệ thứ 1 nếu họ muốn làm bác sĩ điều trị thì họ học theo hệ lâm sàng và họ sẽ học 1 năm nội trú và khoảng 3 năm chuyên khoa. Như vậy tổng cộng họ phải học 8- 9 năm họ ra làm bác sĩ chuyên khoa và họ được làm việc trong bệnh viện. Loại này rất giỏi trong nghề.

Còn hệ thứ 2, học xong 4 năm các cử nhân học thêm 2 năm nữa để lấy bằng thạc sĩ y khoa xong sau đó nếu họ muốn nữa có thể học tiếp 3 năm nữa để lấy bằng tiến sĩ y khoa. Bằng tiến sĩ, thạc sĩ dùng để giảng dạy còn họ không làm lâm sàng. Hệ này là hệ hàn lâm”, GS Nguyễn Anh Trí nêu.

Cũng theo ông Trí, “hai hệ này có thể chuyển đổi nhưng với điều kiện anh phải học dù anh là bác sĩ chuyên khoa anh muốn giảng dạy thì phải học thêm một số chứng chỉ nữa để nhận được bằng thạc sĩ, tiến sĩ. Tương tự anh làm giảng dạy nhưng anh muốn làm lâm sàng thì việc đầu tiên anh phải học chuyển đổi”.

Đặc biệt, ông Trí nhấn mạnh “tất cả những quy định này phải đưa vào luật và Chính phủ phải có những quy định rất cụ thể về bằng cấp, về thời gian học thậm chí về tiêu chí tuyển sinh thì mới có thể thực thi được”. (1477)

 

 

3.Đặt mục tiêu đạt 100% kê đơn thuốc đủ nội dung theo quy định của Bộ Y tế

UBND huyện Phúc Thọ (Hà Nội) vừa ban hành Kế hoạch số 1162/KH-UBND về triển khai thực hiện “Đề án tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn” trên địa bàn huyện giai đoạn 2018 - 2020.

Theo đó, huyện Phúc Thọ đặt mục tiêu tăng tỷ lệ tuân thủ việc thực hiện đúng các quy định của pháp luật về kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú như đạt 100% kê đơn thuốc đủ nội dung theo quy định của Bộ Y tế về kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú đối với cơ sở khám chữa bệnh công lập, bệnh viện tư nhân và các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác đạt 80%.

Ngoài ra, huyện cũng đặt mục tiêu đạt 90% kê đơn thuốc tuân thủ hướng dẫn của Bộ Y tế về quản lý sử dụng thuốc kháng sinh trong các bệnh lý nhiễm trùng đối với cơ sở khám, chữa bệnh công lập, bệnh viện tư nhân và các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân khác đạt 70%; đạt 100% bán thuốc kháng sinh phải có đơn thuốc tại quầy thuốc, nhà thuốc.

Để thực hiện mục tiêu trên, huyện Phúc Thọ sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức của cán bộ y tế về việc sử dụng thuốc an toàn, hợp lý, trọng tâm là thuốc kháng sinh. Huyện sẽ tăng cường đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về tác hại của việc tự ý sử dụng thuốc kê đơn, việc sử dụng kháng sinh không hợp lý, hậu quả của kháng kháng sinh, lợi ích mang lại khi khám bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh.

Đồng thời, huyện Phúc Thọ sẽ áp dụng phần mềm quản lý mua bán, sử dụng thuốc tại các quầy thuốc, nhà thuốc để bảo đảm bán thuốc kê đơn khi có đơn, bảo đảm nguồn thuốc chất lượng, đồng thời công khai, minh bạch về giá cả; Kiểm tra hoạt động kê đơn thuốc ngoại trú tại các bệnh viện, phòng khám, các trạm y tế xã, thị trấn; các nhà thuốc, quầy thuốc. Đối với các trường hợp vi phạm quy định về kê đơn thuốc và bán thuốc không theo đơn, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.(394)

 

4.Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm không thông báo thay đổi thông tin sẽ bị xử lý

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) yêu cầu các công ty sản xuất, kinh doanh thực phẩm đã được cấp giấy xác nhận công bố phù hợp an toàn thực phẩm, khi thay đổi về địa chỉ, điện thoại... phải gửi lại thông báo đến cục.

Theo Cục An toàn thực phẩm, trong quá trình hậu kiểm, Cục phát hiện một số thông tin liên quan đến sản phẩm như địa chỉ công ty, số điện thoại, địa chỉ email, người đại diện công ty… không đúng với những thông tin đã được cấp trên giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm/giấy tiếp nhận bản đăng ký công bố sản phẩm.

Cục An toàn thực phẩm yêu cầu các công ty có bất kỳ sự thay đổi nào liên quan đến các thông tin nêu trên phải gửi văn bản thông báo đến Cục An toàn thực phẩm. 

 Lực lượng chức năng kiểm tra thực phẩm ngay tại chợ

Trong trường hợp công ty không thực hiện thông báo bằng văn bản về nội dung thay đổi sau công bố đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật, hoặc có thông báo nhưng nội dung thông báo không phù hợp nội dung thay đổi của sản phẩm, hoặc không có tài liệu phù hợp quy định của pháp luật chứng minh cho sự thay đổi, công ty sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành của pháp luật.

Theo Cục An toàn thực phẩm, từ đầu năm 2018 đến nay, Cục đã đã buộc hàng trăm cơ sở thu hồi và tiêu hủy các lô sản phẩm vi phạm về chất lượng, tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm; thu hồi 54 giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm, 8 giấy xác nhận nội dung quảng cáo và 7 giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, Cục An toàn thực phẩm cũng ra thông báo về việc một số cá nhân, tổ chức lợi dụng danh nghĩa của Cục An toàn thực phẩm để yêu cầu một số cơ quan mua tài liệu về an toàn thực phẩm. 

Theo đó, trong thời gian qua, Cục An toàn thực phẩm đã nhận được phản ánh của một số doanh nghiệp thông tin về việc một số tổ chức, cá nhân lợi dụng danh nghĩa Cục An toàn thực phẩm hoặc các cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm gọi điện hoặc trực tiếp đến các doanh nghiệp yêu cầu mua các tài liệu về an toàn thực phẩm, thậm chí có hình thức dọa nạt doanh nghiệp.

Cục An toàn thực phẩm khẳng định: Cục không có chủ trương về việc bán các tài liệu về an toàn thực phẩm như nêu trên. Cục An toàn thực phẩm đang phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Công an để xử lý vụ việc trên.

Cục An toàn thực phẩm đề nghị các tổ chức, cá nhận sản xuất kinh doanh thực phẩm nếu phát hiện các hành vi nêu trên, cần gọi điện thoại cho Cục An toàn thực phẩm  để được làm rõ thông tin. 

Cục An toàn thực phẩm đang tiếp tục triển khai hậu kiểm về an toàn thực phẩm theo Kế hoạch số 315/KH-BCĐTƯATTP của Ban Chỉ đạo liên ngành trung ương và Kế hoạch số 402/KH-BYT triển khai công tác hậu kiểm về an toàn thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế năm 2018; xây dựng kế hoạch chỉ đạo công tác bảo đảm an toàn thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019. Kết quả thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, công khai cơ sở vi phạm sẽ được cập nhật trên website vfa.gov.vn. (654)

 

5.Tinh gọn, hiệu quả trong quản lý các cơ sở khám, chữa bệnh

Tạo sự công bằng cho các bệnh viện công lập và tư nhân, tiến tới xu hướng quản lý cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tinh gọn, hiệu quả, Bộ Y tế đang xây dựng Thông tư mới về phân tuyến, bỏ phân tuyến bệnh viện theo đơn vị hành chính như hiện nay.

Bất cập phân tuyến bệnh viện theo đơn vị hành chính

Bộ Y tế đang lấy ý kiến để hoàn thiện Thông tư phân tuyến chuyên môn kỹ thuật cơ sở khám chữa bệnh (KCB). Việc phân tuyến, phân hạng này làm cơ sở xác định các tuyến chuyên môn kỹ thuật để thực hiện các kỹ thuật theo phân tuyến, chuyển tuyến người bệnh và thanh toán KCB bảo hiểm y tế (BHYT). Hiện nay, các cơ sở KCB hiện đang được phân cấp, phân hạng, phân tuyến theo đơn vị quản lý hành chính gồm tuyến Trung ương, tỉnh, huyện, xã; phân cấp theo năng lực chuyên môn (phân tuyến kỹ thuật) và phân cấp theo khả năng cung ứng dịch vụ y tế (phân hạng bệnh viện) gồm hạng đặc biệt, hạng 1, hạng 2, hạng 3, 4 và không phân hạng.

Cả nước hiện có 1.451 cơ sở y tế được phân tuyến, phân hạng cũng như chưa được phân tuyến và phân hạng, tuyến Trung ương có bốn bệnh viện (BV) hạng đặc biệt, hạng I có 32 BV, còn lại là các tuyến tỉnh - huyện - xã.

Tuy nhiên, việc phân cấp, phân hạng BV hiện nay đang bộc lộ những bất cập như chưa đánh giá sát với năng lực của các BV; thiếu sự kết nối hoặc kết nối lỏng lẻo giữa các tuyến kỹ thuật (do tự chủ tài chính) trong hệ thống chuyển tuyến KCB. Quy định cho phép thông tuyến KCB ở tuyến huyện làm giảm số lượng người bệnh đến khám và điều trị tại trạm y tế xã.

Thực tế, BV tuyến huyện có năng lực kỹ thuật cao, thực hiện nhiều kỹ thuật vượt tuyến nhưng không được xếp mức cao hơn. BV tuyến tỉnh (đặc biệt các BV chuyên khoa) năng lực kỹ thuật thấp hơn (có thể dưới BV tuyến huyện), nhưng vẫn là nơi BV tuyến huyện phải chuyển người bệnh lên...

Đại diện Bệnh viện đa khoa huyện Nga Sơn, Thanh Hóa (BV tuyến huyện) cho biết cho biết, việc phân tuyến làm cho các bệnh viện tuyến dưới thiệt thòi hơn khi triển khai các kỹ thuật mới. “Cũng một case mổ nội soi tiết niệu, vật tư - thiết bị - con người như nhau, kết quả điều trị như nhau, nhưng các bệnh viện hạng dưới sẽ được thanh toán ít hơn các bệnh viện hạng trên, dù phải rất vất vả mới có thể triển khai những kỹ thuật này”, vị này cho hay.

Về phân cấp theo khả năng cung ứng dịch vụ y tế, vấn đề tồn tại là phân hạng BV hiện nay chưa đánh giá sát với năng lực của BV. Phân hạng BV chưa có hướng dẫn cho trung tâm y tế hai chức năng, gồm chức năng KCB. Phân hạng BV theo một nội dung tiêu chí đánh giá và xếp mức chung cho tất cả các tuyến kỹ thuật BV là không phù hợp vì mỗi tuyến BV có chức năng và phân tuyến kỹ thuật khác nhau. Cách phân hạng BV làm căn cứ để xác định mức giá khám bệnh, ngày giường điều trị không công bằng với BV tuyến cao hơn thực hiện kỹ thuật cao hơn nhưng ở hạng thấp hơn.

BS Trịnh Hữu Thọ, Sở Y tế tỉnh An Giang bày tỏ quan điểm, căn cứ phân hạng BV hiện nay chủ yếu dựa vào các tiêu chí về cơ sở vật chất và trình độ chuyên môn, không thể hiện về chất lượng hoạt động của BV, không phù hợp với hướng dẫn xếp loại BV theo Bộ tiêu chí quản lý chất lượng BV hiện nay. Nhiều Trung tâm y tế huyện có chức năng KCB là hạng 2, thực hiện nhiều kỹ thuật của tuyến tỉnh nhưng vẫn không thuộc tuyến tỉnh… và ngược lại.

Cục trưởng Cục Quản lý KCB Lương Ngọc Khuê nhận định, những bất cập này đã dẫn đến xu hướng chuyển dịch giảm KCB ban đầu tại trạm y tế và tăng KCB ban đầu tại BV. Bên cạnh đó, đang có sự mất cân đối trong sử dụng quỹ BHYT cho các cơ sở KCB.

Đề xuất phân tuyến chuyên môn

Trong dự thảo Thông tư phân tuyến chuyên môn kỹ thuật cơ sở KCB, Cục Quản lý KCB đề xuất phương án đổi mới hệ thống KCB. Theo đó, phân tuyến KCB là cơ sở để giao kỹ thuật chuyên môn; xác định quy định về chuyển tuyến theo thứ tự từ tuyến 1 đến tuyến 3. Trong mỗi tuyến, dựa vào năng lực kỹ thuật và chất lượng dịch vụ KCB sẽ xếp các bệnh viện trong mỗi tuyến thành 2-3 mức khác nhau. Mức chất lượng sẽ là căn cứ để tính giá viện phí của bệnh viện.

Cục trưởng Lương Ngọc Khuê cho hay, việc đổi mới phân tuyến hệ thống cung ứng dịch vụ KCB sẽ phát huy những ưu điểm của hệ thống đang vận hành từ trước đến nay, đồng thời tiến tới xu hướng quản lý cơ sở KCB tinh gọn, hiệu quả, chất lượng của các nước tiên tiến trên thế giới và trong khu vực.

“Việc này cũng bảo đảm tính công bằng, áp dụng thống nhất chung cho cơ sở y tế công lập và tư nhân; dựa trên các quy định về chức năng nhiệm vụ, phạm vi hoạt động chuyên môn, danh mục kỹ thuật, năng lực thực hiện kỹ thuật của cơ sở KCB”, ông Khuê nói.

Đồng quan điểm với phương án chia BV làm ba tuyến, BS Trịnh Hữu Thọ, Sở Y tế tỉnh An Giang đề xuất thêm, để kiểm soát và điều phối được luồng bệnh nhân, hạn chế tình trạng quá tải ở tuyến trên và kiểm soát được tình trạng sử dụng quỹ BHYT không hiệu quả, trước tiên ngành y tế cần củng cố và nâng cao chất lượng KCB tại tuyến một theo nguyên lý y học gia đình để tạo lòng tin cho bệnh nhân và đồng thời áp dụng phương thức đồng chi trả (co-payment) đối với những bệnh nhân khám vượt tuyến, trái tuyến. Ngành y tế nên tích hợp chỉ số hài lòng, hay là điểm 83 tiêu chí của các bệnh viện vào nội dung đánh giá phân hạng bệnh viện.

Cục trưởng Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh, hệ thống cung ứng dịch vụ KCB cần phải tiếp tục đổi mới toàn diện và sâu rộng khi các bệnh viện đang phải chuyển từ bao cấp sang tự chủ. “Việc đổi mới hệ thống cung ứng dịch vụ KCB hướng đến mục tiêu bao phủ y tế toàn dân, mọi người đều có thể tiếp cận, với chi phí phù hợp”, ông Khuê nói. (1199)

 

 

 

 

6.Bác sĩ giỏi chịu về địa phương công tác được nhận ngay 300 triệu đồng, hưởng lương gấp 2

Thiếu bác sĩ là tình trạng chung của nhiều tỉnh thành hiện nay. Nhiều giải pháp được Bộ Y tế, UBND các tỉnh đưa ra nhằm hút bác sĩ nhưng vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Đơn cử như tại tỉnh Phú Yên. 

Trả lương gấp đôi, gấp ba

Bác sĩ chuyên khoa (BSCK) 2 Phạm Minh Hữu - Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Phú Yên - cho biết, tình trạng thiếu bác sĩ xảy ra trên khắp các cơ sở y tế của tỉnh Phú Yên. Hiện nay, Phú Yên mới đạt tỉ lệ 6 bác sĩ/1 vạn dân, trong khi đó, con số này của cả nước đã là 8 bác sĩ/1 vạn dân.

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên, đơn nguyên tim mạch chỉ có 3 bác sĩ, trong đó 1 bác sĩ được tăng cường từ Khoa Hồi sức tích cực phụ trách đơn nguyên, 1 bác sĩ vừa đi học về còn 1 bác sĩ đang đi học. Mặc dù đã làm chủ được kỹ thuật, nhưng vì thiếu bác sĩ nên đơn nguyên không thể hoạt động hiệu quả được.

Theo BS Phạm Minh Hữu, Sở Y tế tỉnh Phú Yên đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Nghị quyết 110/2014 về thu hút, đào tạo, đãi ngộ bác sĩ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2014- 2020. 

Về chính sách đãi ngộ bác sĩ, ông Hữu cho biết, bác sĩ có bằng giỏi về tỉnh là có 300 triệu đồng/người; đối với bác sĩ đa khoa hỗ trợ gấp 1,5 lần mức lương cơ bản. Đối với BSCK1 hoặc thạc sĩ được trả lương gấp 2 lần mức lương cơ bản, BSCK2 hoặc tiến sĩ thì được trả lương gấp 3 lần mức lương cơ bản.

"Mặc dù chính sách này được thực hiện từ 2014, toàn tỉnh thiếu 280 bác sĩ mà từ 2014 đến nay mới chỉ tuyển được 119 bác sĩ, vẫn còn thiếu khoảng 161 bác sĩ. Đặc biệt thiếu vì sắp tới chúng tôi mở thêm một số chuyên ngành lớn như tim mạch, ung thư, đột quỵ, trung tâm cấp cứu. Đây là vấn đề hết sức khó khăn của ngành. Khó hơn nữa là bác sĩ lại đầu quân chủ yếu cho tuyến tỉnh như BVĐK tỉnh, BV Sản nhi" - đại diện Sở Y tế Phú Yên nhấn mạnh. 

Bác sĩ không "mặn mà" với tuyến dưới

Ông Nguyễn Hồng Sơn - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên - cho biết, đối với y tế tuyến huyện, thiếu bác sĩ là một bài toán cực kỳ khó khăn. Cụ thể, tại Trung tâm Y tế huyện Tuy An, tổng số cả hệ điều trị và dự phòng là có 150 giường mà chỉ có 22 bác sĩ, gồm 18 bác sĩ điều trị và 4 bác sĩ hệ dự phòng.

Tuyến xã có 16 xã, thị trấn thì có 14 bác sĩ, trung tâm phải điều tiết các bác sĩ về các xã. BV càng gặp khó khi Bộ Y tế quy định, 1 bác sĩ chỉ được khám 65 bệnh nhân/ngày, nếu vượt quá số bệnh nhân sẽ không được BHYT thanh toán, vì vậy, bệnh viện phải rất vất vả để điều tiết công tác khám chữa bệnh.

Trong khi đó, lượng bác sĩ về tuyến huyện thì rất hạn chế, hầu như không có. Theo ông Sơn, ngoài chính sách ưu đãi của tỉnh ra, trung tâm cũng hỗ trợ kinh phí 1 triệu đồng/tháng cho 1 bác sĩ, thực hiện trong vòng 12 tháng đầu. Trung tâm phải tăng cường công tác đào tạo từ y sĩ lên bác sĩ; củng cố cơ sở vật chất và trang thiết bị, chú trọng quảng bá hình ảnh, xây dựng môi trường làm việc tốt, thân thiện... nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện hơn. 

"Một ngày, một bác sĩ khám gần 100 bệnh nhân. Bác sĩ đi học lên thành phố không trở về làm việc nữa, mà ở lại luôn, không trở về huyện nữa. Từ 2005 đến nay, có hơn chục trường hợp bác sĩ chuyển đi hoặc bỏ việc. Mới đây nhất là bác sĩ đa khoa được đi đào tạo về gây mê xong là cũng xin đi luôn" - ông Sơn chua xót nói.  (731)

 

7.Năm 2020, 100% thuốc kháng sinh mua phải có đơn

Kê đơn điện tử tại hầu hết các bệnh viện đã giúp làm giảm nhiều sai sót trong kê đơn thuốc cho bệnh nhân ngoại trú. Tuy nhiên, tình hình kê đơn và sử dụng thuốc ở Việt Nam vẫn đang tồn tại một số bất cập như lạm dụng kháng sinh, kê nhiều thuốc chưa hợp lý cho một đơn thuốc.

Việc xây dựng hệ thống quản lý chuỗi cung ứng thuốc quốc gia sẽ đáp ứng yêu cầu đảm bảo quyền lợi cho người bệnh được sử dụng thuốc hợp lý - an toàn - hiệu quả và làm minh bạch thị trường cung ứng thuốc. Bộ Y tế cho biết, tính đến nay đã có 25 tỉnh, thành phố đã tham gia vào hệ thống liên thông kết nối các cơ sở cung ứng thuốc, gần 4.200 cơ sở bán lẻ thuốc được kết nối công nghệ thông tin, quản lý 22 nghìn đơn thuốc. 

Để có được kết quả này, Bộ Y tế đã ban hành chuẩn yêu cầu dữ liệu đầu ra phần mềm ứng dụng CNTT kết nối liên thông cơ sở cung ứng thuốc phiên bản 1.0 bao gồm 23 tiêu chí chuẩn yêu cầu đầu ra phần mềm kết nối từ cơ sở bán lẻ thuốc với Sở Y tế, Bộ Y tế. 

Hiện nay, tình trạng mua bán thuốc không theo đơn, đặc biệt là thuốc kháng sinh dẫn đến nguy cơ kháng kháng sinh ngày càng phổ biến. Cùng với đó tình trạng mua bán thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc giả, thuốc kém chất lượng trên thị trường vẫn liên tục xuất hiện. Hệ thống phân phối thuốc còn trải qua nhiều khâu trung gian, gây khó khăn khi truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng thuốc.

Do đó, việc quy định các nhà thuốc phải có thiết bị và triển khai ứng dụng công nghệ thông tin thực hiện kết nối mạng bảo đảm kiểm soát xuất xứ, giá cả nguồn gốc thuốc mua vào, bán ra là quy định bắt buộc. Vì vậy, các nhà thuốc nào không chấp hành là vi phạm quy định và sẽ bị xử lý. Bộ Y tế đang triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu dược quốc gia và tiếp tục hoàn thiện cổng tra cứu thuốc.

Toàn bộ dữ liệu thuốc được chuẩn hóa đầy đủ thông tin về sản phẩm như số đăng ký, nhà sản xuất, quy cách đóng gói, công dụng, liều dùng, cách dùng, giá thuốc... sẽ được đăng tại cổng tra cứu thuốc. Dự kiến đến năm 2020, 100% việc mua thuốc kháng sinh phải có đơn tại quầy, nhà thuốc. (449)

 

8.Sau bài viết trên Lao Động: Chủ tịch Hà Nội yêu cầu kiểm tra việc rao bán giấy khám sức khỏe

Ngày 31.10, Báo Lao Động đăng tải bài viết: ""Giấy khám sức khỏe” được rao bán công khai trước cổng bệnh viện". Ngay sau đó, UBND TP.Hà Nội có công văn yêu cầu kiểm tra, làm rõ thông tin báo nêu.

Theo đó, nội dung bài viết phản ánh về tình trạng mua bán giấy khám sức khỏe với giá 150.000 đồng tại khu vực Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (quận Hà Đông).

Chủ tịch UBND TP.Hà Nội giao Giám đốc TP chủ trì, phối hợp Giám đốc Sở Y tế, chỉ đạo kiểm tra, làm rõ thông tin báo nêu và xử lý nghiêm vi phạm theo quy định pháp luật; báo cáo Thành ủy, UBND TP trước ngày 15.11 thông tin trả lời báo chí theo quy định.

Trước đó, trong bài báo, Lao Động phản ánh, "không cần khám trực tiếp trong bệnh viện vẫn có giấy khám sức khỏe. Thủ tục thì vô cùng đơn giản, chỉ cần nộp 1 ảnh thẻ 3x4 và 150.000 đồng. Sau chưa đầy 1 giờ là có ngay giấy khám sức khỏe” - đó là những lời quảng cáo “có cánh” của đội “cò” hoạt động ngay trước cổng BV Đa khoa Hà Đông. Bệnh viện khẳng định giấy khám sức khỏe này là giả. Tuy nhiên, hoạt động trên diễn ra công khai và tồn tại đã lâu, nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm.(238)

 

9.Hà Nội hoàn thành vượt chỉ tiêu tỷ lệ bao phủ BHYT

Theo số liệu báo cáo của BHXH Thành phố Hà Nội, tính đến hết tháng 10/2018, Hà Nội đã hoàn thành vượt chỉ tiêu tỷ lệ bao phủ BHYT do Thủ tướng Chính phủ, UBND Thành phố giao, đạt tỷ lệ 85,9%. Tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN là 30.532,96 tỷ đồng đạt 77,89% (giảm 2,13% so cùng kỳ năm 2017), đồng thời cơ bản hoàn thành việc bàn giao sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật BHXH.

Ông Nguyễn Đức Hòa, Giám đốc BHXH Thành phố Hà Nội cho biết: Được sự quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo ngành, UBND Thành phố và sự phối hợp của các Sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã, BHXH Thành phố đã tập trung đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, thu hồi nợ đọng BHXH, với số tiền thu hồi được 327,69/679 tỷ đồng đạt 48,3%, xử phạt vi phạm hành chính 44 đơn vị với tổng số tiền 4,87 tỷ đồng; qua gửi văn bản đôn đốc số tiền các đơn vị đã nộp là 765,4 tỷ đồng. Tính đến hết tháng 10/2018, tỷ lệ nợ so với cùng kỳ năm 2017 giảm 14,68% tương đương 295,5 tỷ đồng.

Không chỉ làm tốt công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT, BHXH, thu hồi nợ đọng, công tác cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ cũng không ngừng được đẩy mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức và cá nhân tham gia, thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN.

Hiện BHXH Thành phố có 10 thủ tục hành chính được thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4. 100% các thủ tục hành chính được tiếp nhận thông qua Hệ thống một cửa điện tử. Số đơn vị thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử đạt tỷ lệ 90,37%. Đặc biệt đã có 470 doanh nghiệp thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử mức độ 4 về kê khai, đóng nộp BHXH, BHYT qua hệ thống ngân hàng đồng thời ứng dụng hiệu quả hệ thống thông tin giám định BHYT trong thực hiện giám định thanh quyết toán chi phí KCB BHYT và kiểm soát quỹ BHYT.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, BHXH Hà Nội cũng đề ra những phương châm chỉ đạo quyết liệt, giải quyết dứt điểm các vấn đề còn tồn đọng nhằm hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch thu, thu nợ BHXH. Ngoài ra, các vấn đề như kiểm tra bệnh nhân nội trú, kiểm tra đúng người đúng thẻ BHYT, kiểm tra các cơ sở khám chữa bệnh vượt trần, vượt quỹ lớn theo chỉ đạo của Giám đốc cũng cần tăng cường đẩy mạnh thực hiện hơn nữa nhằm hạn chế, phát hiện các hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT. Đồng thời, BHXH thành phố cũng cần phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở KCB BHYT đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT, thực hiện các biện pháp kiểm soát quỹ BHYT, dự toán chi khám bệnh, chữa bệnh BHYT năm 2018.

Giám đốc BHXH Thành phố Hà Nội cũng nhấn mạnh, trong thời gian tới, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách pháp luật về BHXH, BHYT. Các cơ quan BHXH phải tăng cường đối thoại với các doanh nghiệp và người lao động, nhất là các doanh nghiệp chưa tham gia BHXH. Đặc biệt, các cơ quan BHXH tiếp tục tăng cường phối hợp với các Sở, ngành liên quan thực hiện tốt các quy chế phối hợp liên ngành, nhất là trong công tác thanh tra, kiểm tra thu nợ để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động trên địa bàn Thành phố. Các phòng nghiệp vụ có liên quan cần chủ động phối hợp với Công an Thành phố tập hợp hồ sơ, tài liệu đối với những doanh nghiệp nợ, trốn đóng BHXH, BHYT để xử lý theo quy định của Bộ Luật Hình sự có hiệu lực từ ngày 1/1/2018. 

Trong 2 tháng cuối năm 2018, Giám đốc BHXH Hà Nội yêu cầu các đơn vị cũng như cán bộ, viên chức toàn ngành BHXH cần nâng cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm đã đề ra phấn đấu hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch năm 2018.(743)

 

10.Bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

Nghị định (NĐ) số 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) vừa được Chính phủ ban hành có nhiều điểm mới. Trong đó, đáng chú ý là bổ sung đối tượng tham gia BHYT.

Điều chỉnh nhóm đối tượng

Theo Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam Đào Việt Ánh, NĐ 146 mở rộng đối tượng được tham gia BHYT cũng như quyền lợi của chủ thẻ được bảo đảm hơn...

Thông tin cụ thể, ông Nguyễn Tất Thao - Phó Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết: NĐ bổ sung thêm đối tượng tham gia BHYT ở 3 nhóm.

Cụ thể, nhóm do ngân sách Nhà nước đóng có thêm đối tượng là dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Quyết định số 49/2015/QĐ-TTg; Thanh niên xung phong cơ sở miền Nam tham gia kháng chiến giai đoạn 1965 - 1975; Nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú được Nhà nước phong tặng thuộc hộ gia đình có mức thu nhập bình quân hàng tháng thấp hơn mức lương cơ sở.

Với nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình là chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội (không tham gia tại các nhóm khác).

Đáng lưu ý, NĐ bổ sung nhóm do người sử dụng lao động đóng đó là thân nhân công nhân, viên chức quốc phòng, công an và người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu đang phục vụ trong quân đội, công an và cơ yếu.

NĐ cũng điều chỉnh nhóm đối tượng: Người từ đủ 80 tuổi trở lên hưởng trợ cấp tuất hằng tháng chuyển từ nhóm do BHXH đóng sang nhóm do ngân sách Nhà nước đóng theo quy định của Luật BHXH.

Đồng thời, NĐ tách việc quy định đối tượng người nghèo thành 2 nhóm: Người nghèo theo tiêu chí về thu nhập; người nghèo đa chiều thiếu hụt về BHYT (ngân sách đóng BHYT) và người thuộc hộ gia đình nghèo đa chiều không thiếu hụt BHYT (ngân sách Nhà nước hỗ trợ 70%).

Quy định mức hưởng mới

Cũng theo ông Nguyễn Tất Thao, ngoài việc bổ sung đối tượng tham gia BHYT ở 3 nhóm, NĐ 146/2018/NĐ-CP cũng quy định mức hưởng mới.

Mức hưởng khi đi khám chữa bệnh đúng nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu và xuất trình đầy đủ thủ tục khám chữa bệnh BHYT sẽ được quy định với mức 100%, 95%, 80% theo mức hưởng của đối tượng.

Trường hợp được thanh toán 100% khám chữa bệnh tại trạm y tế xã, chi phí 1 lần khám thấp hơn 15% mức lương cơ sở; tham gia 5 năm liên tục, chi phí cùng chi trả lớn hơn 6 tháng lương cơ sở.

Bên cạnh đó, đối với trường hợp người bệnh được cơ sở khám chữa bệnh tuyến trên chẩn đoán, chỉ định điều trị và chuyển về để quản lý, theo dõi tại tuyến xã thì việc cấp phát thuốc sẽ do trạm y tế xã cấp.

Về điều chỉnh mức hưởng BHYT, theo NĐ 146, người tham gia kháng chiến nhưng không phải là người có công với cách mạng và cựu chiến binh: Giảm từ 100% xuống 80% theo đúng quy định của Luật BHYT.

Trường hợp người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng, NĐ quy định tăng từ 80% lên 100% để đảm bảo công bằng với các đối tượng bảo trợ xã hội trên 80 tuổi khác.

NĐ có hiệu lực từ ngày 1/12/2018. Người bệnh vào viện trước ngày 1/12/2018 nhưng ra viện sau ngày 1/12/2018 thì mức hưởng theo quy định tại Điều 14 Luật BHYT.

Các trường hợp được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng BHYT

NĐ quy định rõ, người cận nghèo đang sinh sống tại huyện nghèo được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 100%.

Đối với người nghèo đa chiều thiếu hụt BHYT hỗ trợ 70%; học sinh, sinh viên, người thuộc hộ gia đình nông -lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình hỗ trợ 30%.

Đáng lưu ý, NĐ bỏ quy định hỗ trợ đóng BHYT 5 năm cho người cận nghèo mới thoát nghèo.

 

11.Phản hồi của Bộ GD-ĐT về đặc thù đào tạo nhân lực y tế

http://nhandan.com.vn/giaoduc/item/38158502-phan-hoi-cua-bo-gd-dt-ve-dac-thu-dao-tao-nhan-luc-y-te.html

NDĐT- Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, thành viên Ban soạn thảo Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học trả lời những ý kiến của Bộ Y tế liên quan đến đặc thù đào tạo nhân lực y tế.

PV: Bộ Y tế cho rằng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Dự án Luật GDĐH) hiện chưa đề cập đến tính đặc thù trong đào tạo nhân lực y tế, trong đó có nội dung rất quan trọng là trình độ và văn bằng GDĐH. Xin bà cho biết ý kiến của Ban soạn thảo về vấn đề này?

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Khi thực hiện Dự án Luật GDDH, tiếp thu ý kiến của Bộ Y tế, ở một số dự thảo trước, Ban soạn thảo đã đưa vào nhiều quy định về nhân lực (bác sĩ, dược sĩ…) như Điều 6 (quy định về trình độ đào tạo), Điều 33 (mở ngành đào tạo), Điều 37 (Tổ chức đào tạo), Điều 38 (Cấp văn bằng chứng chỉ), Điều 45 (liên kết đào tạo)... và giao cho Chính phủ quy định chi tiết các vấn đề đó.

Tuy nhiên, quá trình lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, các Đoàn đại biểu Quốc hội, Ban soạn thảo nhận được một số ý kiến cho rằng, các trình độ của GDĐH chỉ nên là Cử nhân, Thạc sĩ, Tiến sĩ như hầu hết các nước khác. Nếu quy định trình độ tương đương thì không minh bạch; khó có cơ chế kiểm soát. Nếu quá nhiều điều giao cho Chính phủ quy định sẽ làm rối và có thể làm giảm hiệu lực của văn bản Luật…

Để văn bản Luật có tính liền mạch, ổn định, tránh tình trạng mỗi điều, mỗi vấn đề lại có quy định riêng bên cạnh và giao cho Chính phủ quy định cụ thể về quy định riêng đó (như đề xuất trong một số văn bản của Bộ Y tế); để thuận lợi trong quá trình hướng dẫn, tra cứu, triển khai và áp dụng vào điều kiện thực tế của Việt Nam, Ban soạn thảo đã tổng hợp các vấn đề cần quy định riêng trong nội dung sửa Điều 73 và giao cho Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành về xác định chỉ tiêu tuyển sinh, thời gian đào tạo, chương trình đào tạo, điều kiện tổ chức đào tạo, quản lý đào tạo, trình độ tương đương, văn bằng, chứng chỉ. Ngoài Điều 73 quy định tổng hợp về tám vấn đề cần quy định riêng cho chương trình định hướng nghề nghiệp chuyên sâu phù hợp với lĩnh vực sức khoẻ và một số lĩnh vực khác, Dự thảo còn ba điều có quy định riêng cho lĩnh vực sức khoẻ là: Điều 33 (mở ngành đào tạo), Điều 37 (Tổ chức đào tạo), Điều 45 (liên kết đào tạo). Như vậy, có thể nói hầu hết các đề xuất của Bộ Y tế đã được Ban soạn thảo tiếp thu, chỉ khác về kỹ thuật thể hiện trong Dự thảo mà thôi.

PV: Bộ Y tế cho rằng, trong đào tạo y khoa là đào tạo song song theo cả hai hướng hàn lâm và chuyên nghiệp, do vậy, nếu không quy định về trình độ cụ thể cho đối tượng đào tạo nhân lực này trong Luật, mà giao Chính phủ quy định về xác định chỉ tiêu, thời gian đào tạo… như ở Điều 73, sẽ làm rối thêm mà không giải quyết được việc nâng cao chất lượng nhân lực ngành y tế. Ý kiến của bà về vấn đề này ra sao?

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Theo kinh nghiệm ở một số nước trên thế giới thì việc quản lý tổ chức đào tạo, quy định trình độ nghề và cấp chứng chỉ nghề nghiệp chuyên sâu thường thuộc thẩm quyền của hiệp hội nghề nghiệp hoặc của cơ quan quản lý chuyên môn. Việc quy định tên văn bằng gắn với tên vị trí việc làm (bác sĩ, dược sĩ, kỹ sư, kiến trúc sư…) trong hệ thống giáo dục quốc dân không phổ biến trên thế giới, chỉ gặp trong mô hình đào tạo một số nuớc Đông Âu trước đây. Ban soạn thảo đã tham khảo Luật Giáo dục đại học của một số nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái-lan, Malaysia, Indonesia, Đức, Trung Quốc… thì chưa thấy có nước nào quy định về đào tạo bác sĩ chuyên khoa, bác sĩ nội trú trong Luật GDĐH.

Việc quy định như trong Dự thảo là phù hợp với phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến tại Quốc hội ngày 27-10 là việc đào tạo nhân lực y tế “Đi theo hai hệ, một hệ hàn lâm là thạc sĩ, tiến sĩ, phó giáo sư là giảng dạy, nghiên cứu; hệ thực hành là bác sĩ chuyên khoa, rất quý giá trong thực hành. Hai hệ đó hoàn toàn khác nhau, không thể nói tương đương, không thể nói hệ này kém hệ kia mà mỗi hệ là một nghề, mặc dù chúng ta có thể gọi là bác sĩ”.

PV: Dự thảo đang quy định tiêu chuẩn giảng viên đại học tối thiểu là thạc sĩ, tiến sĩ. Trong khi đó, các bác sĩ công tác tại các bệnh viện chủ yếu là những người có bằng chuyên khoa I , chuyên khoa II hay nội trú có trình độ chuyên môn tay nghề rất giỏi và đang tham gia giảng dạy. Vậy sẽ công nhận họ như thế nào?

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng: Quy định chuẩn của chức danh giảng viên giảng dạy trình độ đại học là thạc sĩ trở lên không phải là vấn đề mới trong Dự thảo lần này mà đã có từ Luật GDĐH 2012. Khái niệm chuẩn giảng viên trong Luật GDĐH của hầu hết các nước đều đề cập đến là trình độ và văn bằng của các giảng viên giảng dạy tại cơ sở giáo dục đại học, theo hệ thống văn bằng giáo dục quốc gia. Đa số các nước trong khu vực và trên thế giới còn quy định chuẩn giảng viên trong cơ sở GDĐH phải là tiến sĩ.

Theo Luật hiện hành và tiếp nối theo Dự thảo, đối với người giảng dạy thực hành tại các cơ sở thực hành của khối ngành sức khoẻ có bằng chuyên khoa I, chuyên khoa II hay nội trú vẫn là giảng viên, nếu đáp ứng các quy định của Nghị định số 111/2017 của CP. Nếu đồng thời có bằng Thạc sĩ trở lên thì giảng viên đó được tính hệ số 1,0. Nếu chưa có bằng Thạc sĩ trở lên thì giảng viên đó được tính hệ số giảng viên thấp hơn.

PV: Xin trân trọng cảm ơn bà! (1965)



12.Những ai cần tiêm vắc xin phòng bệnh cúm?

Hiện nay, các chủng cúm mùa lưu hành chủ yếu bao gồm cúm A(H1N1), cúm A(H3N2) và cúm B. Người mắc bệnh cúm mùa có thể diễn biến nặng hoặc tử vong nếu đang mắc các bệnh mạn tính khác như suy thận, đái tháo đường… Tiêm vắc xin là biện pháp có thể phòng bệnh cúm hiệu quả.

Giai đoạn thời tiết đang chuyển mùa như hiện nay là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại vi rút gây bệnh phát triển, nhất là vi rút cúm. Bệnh cúm tuy thường diễn biến nhẹ, nhưng lại khá nguy hiểm ở một số người có bệnh nền khác, thậm chí dẫn tới tử vong.

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), các chủng cúm mùa lưu hành chủ yếu hiện nay bao gồm: Cúm A(H1N1), cúm A(H3N2) và cúm B. Đặc biệt chủng cúm A(H1N1) khá phổ biến chiếm từ 20 - 50% số ca mắc cúm, với các biều hiện đặc trưng giống như khi mắc các chủng cúm mùa khác, như: Sốt cao, chảy nước mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, ho, đau họng...

Ở những người có sức đề kháng kém như người già, trẻ em và phụ nữ có thai; người có bệnh mạn tính như suy thận, đái tháo đường… có thể có diễn biến nặng như viêm phổi, suy hô hấp và thậm chí tử vong. Bệnh cúm dễ lây lan qua đường hô hấp, người lành có thể mắc bệnh trực tiếp khi hít phải giọt bắn nước mũi, nước bọt khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc gián tiếp qua bàn tay khi cầm nắm các vật dụng có nhiễm nước mũi, nước bọt của bệnh nhân (thành giường, tay nắm cửa, điện thoại…) hoặc do dùng chung dụng cụ với bệnh nhân (cốc chén, bát đũa, thau chậu…).

Để phòng bệnh cúm mùa, đặc biệt là cúm A(H1N1) một cách hữu hiệu, người dân có thể chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, mỗi người nên tiêm 1 liều vắc xin cúm mỗi năm, có thể tiêm vắc xin cúm bất cứ lúc nào trong suốt mùa cúm, tốt nhất tiêm trước khi mùa cúm bắt đầu khoảng 1 tháng.

Những đối tượng cần được tiêm vắc xin phòng bệnh cúm được khuyến cáo là: Người lớn từ 50 tuổi trở lên, người có bệnh tim phổi mạn tính như: hen phế quản, COPD, trẻ bị hen suyễn; người lớn hay trẻ em bị các bệnh đái tháo đường hay thận mạn tính; phụ nữ có thai trong mùa cúm; người lớn hay trẻ em bị nhiễm HIV hay được ghép tạng, trẻ từ 6 tháng đến 18 tuổi phải dùng aspirin lâu ngày; những người có nguy cơ bị lây nhiễm cao như nhân viên y tế, người sống chung với người có nguy cơ bị biến chứng do cúm cao…

Để phòng bệnh cúm, Cục Y tế dự phòng cũng khuyến cáo: Người dân cần tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng và mũi khi ho, hắt hơi bằng tay áo, hoặc dùng khăn giấy sau đó bỏ vào thùng rác, nếu che bằng tay thì cần rửa tay ngay sau khi ho, hắt hơi nhằm trách lây nhiễm sang vật dụng khác. Vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hoá chất sát khuẩn thông thường.

Bên cạnh đó, người dân nên tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng… thì thông báo cho trường học, cơ quan, đoàn thể nơi đang học tập, công tác và cơ sở y tế địa phương. Nếu được xác định mắc cúm thì cần được cách ly và đeo khẩu trang. Những người mắc bệnh mãn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh .

Đặc biệt, không tự ý sử dụng thuốc đặc biệt là thuốc kháng vi rút như Tamiflu mà phải tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc khi bị cúm. (702)

 

13.Thu hồi khẩn cấp thuốc điều trị đầy bụng, khó tiêu không đạt chất lượng

TS.Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội đã ký văn bản gửi các đơn vị y tế trong ngành, đơn vị nhập khẩu, đơn vị kinh doanh về việc xử lý thuốc không đạt chất lượng đối với viên nén bao phim Peridom-M (Domperidone Maleate 10mg), SĐK: VN-16046-12, lô SX: 7D73, NSX: 04/2017, HD: 03/2020, do Công ty Medopharm, Ấn Độ sản xuất, Công ty Cổ phần Dược phẩm Tenamyd nhập khẩu.

Mẫu thuốc này được lấy tại Công ty TNHH Thương mại Dược phẩm Phúc Tuấn (Hapu Medicenter, số 1 Nguyễn Huy Tưởng, quận Thanh Xuân) để kiểm nghiệm cho kết quả không đạt chất lượng về chỉ tiêu định lượng. Hiện Sở Y tế Hà Nội đã yêu cầu các đơn vị nhập khẩu, kinh doanh thuốc, các cơ sở y tế trên địa bàn khẩn trương rà soát, thu hồi ngay lô thuốc tiêu hóa không đạt tiêu chuẩn chất lượng…

Các đơn vị nhập khẩu, đơn vị kinh doanh loại thuốc trên sau khi thực hiện thu hồi và phải gửi báo cáo thu hồi về Sở Y tế. Các cơ sở y tế công lập trực thuộc ngành, các cơ sở y tế ngoài công lập, các doanh nghiệp kinh doanh thuốc, cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn khẩn trương rà soát, thu hồi lô thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng nêu trên.

Sở Y tế Hà Nội giao các phòng y tế quận, huyện, thị xã thông báo đến các cơ sở hành nghề trên địa bàn quản lý; tiến hành kiểm tra, giám sát việc thu hồi của các cơ sở có kinh doanh, buôn bán, sử dụng loại thuốc trên.

Được biết, thuốc viên nén bao phim Peridom-M thuộc nhóm thuốc đường tiêu hóa được chỉ định cho các trường hợp buồn nôn, nôn, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, ợ nóng, ợ hơi...(319)

 

14.Phòng, chống mù lòa ở Việt Nam: Thành tựu và những thách thức mới

Đôi mắt là một trong những tài sản quý nhất của mỗi người. Thế nhưng, ý thức chăm sóc và bảo vệ đôi mắt trong cộng đồng hiện nay còn nhiều hạn chế. Mặc dù ngành mắt Việt Nam có những nỗ lực rất lớn trong nhiều năm qua, song công tác phòng, chống mù lòa còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh nhiều bệnh lý về mắt có xu hướng phức tạp, đã trở thành một vấn đề xã hội, trở ngại trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo ở các địa phương.

Việt Nam hiện có khoảng hai triệu người mù và thị lực kém

Theo số liệu thống kê của Bệnh viện Mắt Trung ương, tỷ lệ mù lòa toàn quốc năm 2015 là 1,8% dân số, giảm đáng kể so với năm 2007-2008 (3,1%) và với năm 2000-2002 (4,1%). Số lượng người mù ước tính ở Việt Nam cũng giảm từ 443.706 người trong năm 2000 xuống 370.640 người năm 2007 và 329.333 người trong năm 2015. Tuy nhiên, tỷ lệ giảm trong giai đoạn 2007-2015 ít hơn so với giai đoạn năm 2000-2007. Bên cạnh đó, số lượng người hơn 50 tuổi với thị lực kém hai mắt năm 2007 là 1,6 triệu người đã tăng lên 2,1 triệu người trong năm 2015.

Việt Nam hiện có khoảng hai triệu người mù và thị lực kém. Hơn 80% tỷ lệ người mù ở Việt Nam có thể phòng, chữa được. Các nguyên nhân gây mù chính hiện nay qua điều tra cho thấy đục thể thủy tinh vẫn là nguyên nhân chủ yếu (chiếm 66,1%), tiếp đó là các bệnh lý đáy mắt, bệnh glôcôm, tật khúc xạ...

Đáng chú ý, tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) đang ngày càng phổ biến trong thanh - thiếu niên, với tỷ lệ mắc khoảng 15-20% ở học sinh nông thôn, 30-40% ở thành phố. Nếu tính riêng nhóm trẻ từ 6 - 15 tuổi (lứa tuổi cần ưu tiên được chỉnh kính), cả nước có khoảng gần 15 triệu em, với tỷ lệ mắc các tật khúc xạ khoảng 20%, thì Việt Nam ước tính gần ba triệu em mắc tật khúc xạ cần chỉnh kính, trong đó có tới 2/3 bị cận thị. Việc khám và cấp kính cho trẻ em mắc tật khúc xạ (cận, viễn, loạn thị) lại là một trong những biện pháp can thiệp rẻ tiền và có hiệu quả nhất để giảm tỷ lệ mù lòa, tuy nhiên, khi triển khai các chương trình ở cộng đồng gặp nhiều rào cản từ nhận thức, cơ sở vật chất và kinh phí… để duy trì và thực hiện chỉnh kính cho các em học sinh.

Vẫn còn những “vùng trắng” về bác sĩ nhãn khoa

Một trong những khó khăn của người mù là nghèo không có tiền phẫu thuật, người nghèo chấp nhận bị mù, bên cạnh đó là các điều kiện khác như: thiếu kiến thức về phòng và chữa bệnh mắt, “không biết bệnh mắt của mình có thể chữa được” chiếm tới 1/3 trong số người mù và thị lực kém.

Mặc dù hằng năm, ngành mắt đã phẫu thuật điều trị giải phóng mù lòa mang lại ánh sáng cho hàng trăm nghìn người, tuy nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu giải phóng mù lòa.

Hiện cả nước có khoảng 1.600 bác sĩ nhãn khoa hoạt động trong các bệnh viện công và tư (trong đó khoảng 1/3 số người có thể mổ được đục thể thủy tinh) chiếm tỷ lệ 18,1 người/ một triệu dân, và khoảng 2.000 y sĩ, y tá nhãn khoa trong cả nước chiếm tỷ lệ 22,6 người/1 triệu dân. Với số lượng bác sĩ trên tỷ lệ dân số là tương đối đủ so với nhu cầu, nhưng việc phân bố không đều, chủ yếu tập trung ở thành phố và đồng bằng là một thách thức lớn trong việc chăm sóc mắt ở các vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa. Nhiều tỉnh chưa đủ số bác sĩ và phẫu thuật viên, thậm chí có những “vùng trắng” không có bác sĩ nhãn khoa.

Hằng năm, Bệnh viện Mắt Trung ương đào tạo hàng trăm bác sĩ, phẫu thuật viên và điều dưỡng chuyên khoa, tuy nhiên, số lượng này chủ yếu tập trung về công tác tại các đô thị, khu vực đồng bằng. Theo kết quả nghiên cứu của Viện Chiến lược và chính sách y tế (năm 2007), chỉ có khoảng 46% số huyện có y/bác sĩ chuyên khoa mắt làm việc trong tổng số 697 huyện cả nước. Nhiều huyện không có một bác sĩ hoặc y sĩ, y tá chuyên khoa Mắt để chăm sóc mắt cho nhân dân, trong khi theo khuyến cáo của tổ chức WHO, mỗi huyện cần có một bác sĩ nhãn khoa, 2-3 y sĩ hoặc điều dưỡng nhãn khoa, một khúc xạ viên và một kỹ thuật viên mài lắp kính.

Bên cạnh đó, còn có nhiều vấn đề khác khiến cho công tác phòng, chống mù lòa (PCML) ở cộng đồng hiện nay gặp rất nhiều khó khăn. Thí dụ, trang thiết bị nhãn khoa tối thiểu ở cấp huyện chưa có. Thậm chí, cơ sở nhãn khoa cấp tỉnh còn thiếu thốn nhiều. Kinh phí từ ngân sách dành cho PCML chưa được quan tâm thỏa đáng... đó cũng là cơ sở chưa thu hút được bác sĩ nhãn khoa về công tác tại các địa phương, tuyến cơ sở.

Nhiều thách thức mới

Thiếu nhân lực ở tuyến cơ sở, thiếu trang thiết bị nhãn khoa, kéo theo thiếu các dịch vụ nhãn khoa, không đáp ứng được các chương trình chăm sóc mắt cộng đồng... Do đó người dân khó tiếp cận các dịch vụ chăm sóc mắt, phải dồn lên các cơ sở chăm mắt tuyến trên, sinh ra thực trạng quá tải bệnh viện. Đối với người nghèo thì điều kiện đi lại, kinh phí cho việc khám mắt lại càng khó khăn hơn.

Hàng trăm cơ sở y tế tuyến huyện thiếu nhân lực, các trang thiết bị khám sơ sài, khó đáp ứng công tác chăm sóc mắt cho người dân. Các chương trình phòng, chống mù lòa hiện nay mới dừng lại ở các đợt khám, phẫu thuật lưu động và hoạt động truyền thông chăm sóc mắt.

Đặc biệt, sự chủ quan và tùy tiện tra nhỏ thuốc của người bệnh hay những quan niệm sai về việc trì hoãn đeo kính khi mắc tật khúc xạ, không thăm khám mắt định kỳ, tự chữa mắt theo các phương pháp và quan niệm dân gian...

Việc kiểm tra mắt định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm bệnh và các tật ở mắt để có phương pháp điều trị thích hợp, kịp thời. Tránh tình trạng khi bệnh nặng mới đến các cơ sở y tế thì việc điều trị sẽ hạn chế rất nhiều.

Giải pháp nào thực hiện mục tiêu thị giác?

Năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược quốc gia PCML giai đoạn 2020 và tầm nhìn 2030, với mục tiêu chung “tăng cường cơ hội tiếp cận của người dân với dịch vụ dự phòng, phát hiện sớm, điều trị và phục hồi chức năng mắt, giảm tỷ lệ các bệnh mù lòa có thể phòng, chống được, phấn đấu nhằm loại trừ các nguyên nhân chính gây mù lòa cho mọi người dân, đặc biệt hàng triệu người mù có quyền được nhìn thấy như khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về mục tiêu thị giác 2020”.

Theo đó, mục tiêu cụ thể đến năm 2020, Việt Nam phấn đấu giảm tỷ lệ mù lòa xuống dưới 4,5 người/1.000 dân, trong đó giảm tỷ lệ mù lòa ở người hơn 50 tuổi xuống dưới 16 người/1.000 dân; Tăng tỷ lệ phẫu thuật đục thủy tinh thể trên 2,5 người/1.000 dân; Tăng tỷ lệ người bệnh đái tháo đường được khám và theo dõi bệnh lý về mắt đạt 45%; Tăng tỷ lệ tật khúc xạ học đường được khám, phát hiện sớm, cung cấp dịch vụ khúc xạ và chỉnh kính tật khúc xạ đạt hơn 70%. Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ các giải pháp: Nâng cao nhận thức cộng đồng và củng cố mạng lưới về chăm sóc mắt; Xây dựng và hoàn thiện các chính sách PCML; Kiểm soát các nguyên nhân chính gây mù lòa; Tăng cường chuyển giao kỹ thuật, nâng cao năng lực chuyên môn cho các tuyến dưới; Hợp tác quốc tế huy động các nguồn lực cũng như kinh nghiệm trong PCML....

Tuy nhiên, công tác PCML là trách nhiệm của toàn xã hội, không chỉ riêng ngành mắt mà đòi hỏi nhận thức và quan tâm chỉ đạo của các cấp chính quyền, sự chủ động phối hợp của các các tổ chức đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân với nhiều hình thức đa dạng hơn, quy mô hơn...

Ngành mắt Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển, củng cố mạng lưới và hệ thống chăm sóc mắt cơ sở, mục tiêu đưa các dịch vụ nhãn khoa đến gần dân hơn, đặc biệt là ở vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa... Đào tạo cán bộ nhãn khoa, phẫu thuật viên. Tích cực chuyển giao khoa học kỹ thuật cho tuyến dưới. Tham mưu đề xuất với Bộ Y tế, Chính phủ ban hành những chính sách, giải pháp thực hiện, huy động các nguồn lực xã hội, tăng cường và đầu tư trang thiết bị nhãn khoa cho các tuyến, đặc biệt tuyến huyện và các bệnh viện khu vực. (1642)

 

15.Bộ Y tế phản bác ý kiến của Bộ GD&ĐT về BS chuyên khoa 1, 2

Không thể hòa trộn hoặc lẫn lộn về chương trình đào tạo và năng lực giữa cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ với bác sĩ, chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và nội trú.

Sau khi Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (GDĐH) Nguyễn Thị Kim Phụng lên tiếng về văn bằng gắn với tên vị trí việc làm (bác sĩ, dược sĩ, kỹ sư, kiến trúc sư…), trưa 6-11, đại diện Bộ Y tế tiếp tục đưa ra những góp ý đến Luật GDĐH.

Cụ thể theo ông Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, Luật GDĐH không thể hòa trộn hoặc lẫn lộn về chương trình đào tạo và năng lực giữa cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ với bác sĩ, chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và nội trú.

Theo nguyên lý tiếp cận, đây là loại hình đào tạo chuyên sâu mà nước nào cũng có, thuộc bậc đào tạo sau tốt nghiệp ĐH. Dẫn chứng về quy định đào tạo các đối tượng trong văn bản pháp luật ở nhiều nước, ông Lợi giới thiệu về mô hình của Indonesia và Trung Quốc (theo tài liệu hiện có là văn bản Luật GDĐH - Higher Education Law).

Thứ nhất, về Luật GDĐH của Indonesia: Có các quy định về văn bằng của giáo dục chuyên nghiệp và chuyên gia (professional, specialist). Ông Lợi cho rằng nếu đó là luật GDĐH y khoa thì mọi người sẽ công nhận ngay đó là bác sĩ, chuyên khoa 1 hay chuyên khoa 2 như ở Việt Nam nhưng đây là luật chung nên chỉ gọi chung là chuyên nghiệp và chuyên gia.

- Điều 1 xác định GDĐH Indonesia có giáo dục học thuật (Academic Education), giáo dục nghề nghiệp (Vocational Education), giáo dục chuyên nghiệp (Professional Education). Trong đó xác định: “Giáo dục chuyên nghiệp là GDĐH sau khi hoàn thành chương trình cử nhân để chuẩn bị cho sinh viên làm các việc đòi hỏi một trình độ chuyên nghiệp cụ thể (specific qualification)”.

- Điều 24, 25 và 26 của luật cũng nêu rõ thẩm quyền là do chính phủ chủ trì. Điều 24 cũng xác định sinh viên tốt nghiệp của giáo dục chuyên nghiệp sẽ được cấp bằng chuyên nghiệp hoặc chuyên gia.

Thứ hai, về Luật GDĐH của Trung Quốc. Qua tài liệu thu thập được, Trung Quốc tiếp cận theo hướng công nhận tương đương như tài liệu ISCED 2011 của UNESCO. Nội dung được quy định trong Điều 19 của luật.

Về tên trình độ và văn bằng được xác định rõ có: Cử nhân hoặc tương đương (Bachelor’s or equivalent level), cử nhân chuyên nghiệp hoặc tương đương (Bachelor’s or equivalent level, profesional), thạc sĩ hoặc tương đương (Master’s or equivalent level) và tiến sĩ hoặc tương đương (Doctor’s degree or equivalent).

“Tôi tin rằng các tài liệu này ban soạn thảo đã tiếp cận. Tôi cho rằng trong xu hướng hội nhập quốc tế, đặc biệt là chúng ta đã tham gia cộng đồng kinh tế ASEAN và đã ký thỏa thuận công nhận văn bằng với Trung Quốc thì dù theo hướng nào cũng cần quy định rõ trong luật để vừa xác định cơ cấu giáo dục của Việt Nam, vừa có cơ sở tham chiếu với các nước, vừa đảm bảo tính khách quan và công bằng cho người học. Có như vậy, hệ thống thể chế của Việt Nam mới từng bước được hoàn thiện, đảm bảo tính đồng bộ và hội nhập quốc tế” - ông Lợi cho hay. (607)

 

 

16.Văn bằng cho bác sĩ chuyên khoa, bác sỹ nội trú nên gọi là gì?

 - Dù đã nhiều lần thảo luận về dự thảo Luật Giáo dục Đại học sửa đổi, Bộ Y tế vẫn chưa đồng quan điểm với Bộ GD-ĐT về các nội dung như công nhận trình độ và văn bằng chuyên sâu của đào tạo y tế như thế nào.

Trao đổi với báo chí ông Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) cho biết, một số vấn đề liên quan đến đào tạo nhân lực y tế trong dự thảo  chưa thể hiện được tính nhất quán, đồng bộ. Ông Lợi cho rằng không nên bỏ qua trình độ và văn bằng chuyên sâu trong đào tạo nhân lực y tế. Thời gian 6 năm học tập để trở thành bác sĩ  không giống như các chương trình cử nhân khác và chương trình đào tạo, năng lực của chuyên khoa và chuyên khoa sâu (ở Việt Nam hiện nay là đào tạo chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và nội trú) cũng khác hẳn chương trình và năng lực đầu ra của thạc sĩ, tiến sĩ.

Cụ thể, trình độ đào tạo và văn bằng giáo dục ĐH của các đối tượng gồm bác sĩ, dược sĩ chuyên khoa sâu gồm chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 không thể hòa cùng với trình độ và văn bằng cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ. Do đó cho rằng cần thiết phải quy định về loại hình trình độ và văn bằng này trong dự thảo luật.

Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT) cho biết: 

Khi sửa Luật Giáo dục ĐH, tiếp thu ý kiến của Bộ Y tế, ở một số dự thảo trước, Ban soạn thảo đã đưa vào nhiều quy định về nhân lực (Bác sĩ, dược sĩ…) nhưĐiều 6 (quy định về trình độ đào tạo), Điều 33 (Mở ngành đào tạo), Điều 37 (Tổ chức đào tạo), Điều 38 (Cấp văn bằng chứng chỉ), Điều 45 (Liên kết đào tạo)... và giao cho Chính phủ quy định chi tiết các vấn đề đó.

Trong quá trình lấy ý kiến của các chuyên gia, các đoàn đại biểu Quốc hội, ban soạn thảo nhận đã được nhiều ý kiến khác nhau. Một số ý kiến cho rằng, các trình độ của giáo dục ĐH chỉ nên là cử nhân, thạc sỹ, tiến sĩ như hầu hết các nước khác. Nếu quy định trình độ tương đương thì không minh bạch; khó có cơ chế kiểm soát. Nếu quá nhiều điều giao cho Chính phủ quy định sẽ làm rối và có thể làm giảm hiệu lực của văn bản luật…

Để văn bản luật có tính liền mạch, ổn định, tránh tình trạng mỗi điều, mỗi vấn đề lại có quy định riêng bên cạnh, đồng thời giao cho Chính phủ quy định cụ thể về quy định riêng đó (như đề xuất trong một số văn bản của Bộ Y tế) và thuận lợi trong quá trình hướng dẫn, tra cứu, triển khai và áp dụng vào điều kiện thực tế Việt Nam, ban soạn thảo đã tổng hợp các vấn đề cần quy định riêng trong nội dung sửa Điều 73 và giao cho Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành về xác định chỉ tiêu tuyển sinh, thời gian đào tạo, chương trình đào tạo, điều kiện tổ chức đào tạo, quản lý đào tạo, trình độ tương đương, văn bằng, chứng chỉ.

Ngoài Điều 73 quy định tổng hợp về 8 vấn đề cần quy định riêng cho chương trình định hướng nghề nghiệp chuyên sâu phù hợp với lĩnh vực sức khoẻ và một số lĩnh vực khác, dự thảo còn 3 điều có quy định riêng cho lĩnh vực sức khoẻ là Điều 33 (mở ngành đào tạo), Điều 37 (Tổ chức đào tạo), Điều 45 (liên kết đào tạo). Như vậy, có thể nói hầu hết các đề xuất của Bộ Y tế đã được ban soạn thảo tiếp thu, chỉ khác về kỹ thuật thể hiện trong dự thảo.

Tuy nhiên, Bộ Y tế lại nhìn nhận: Trong y khoa đào tạo song song theo cả 2 hướng hàn lâm và chuyên nghiệp. Nếu không quy định về trình độ cụ thể cho đối tượng đào tạo nhân lực này trong luật, mà giao Chính phủ quy định về xác định chỉ tiêu, thời gian đào tạo… như ở Điều 73, sẽ chỉ làm rối hệ thống thêm mà không giải quyết được việc nâng cao chất lượng nhân lực ngành y tế. (783)

 

17.Mỗi ngày đều có bệnh nhân ngộ độc các loại ma túy mới

Hầu hết các bệnh nhân bị ngộ độc ma túy đều nhập viện trong tình trạng rất nặng, co giật, hôn mê, tử vong, rối loạn tâm thần... hậu quả rất nặng nề. Đáng lo ngại và nguy hiểm hơn, đó là những người sử dụng ma túy hầu hết đều còn rất trẻ. 

Bên lề “Hội nghị quốc tế chuyên ngành chống độc 2018” được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc cho biết, hiện nay trung bình mỗi ngày Trung tâm tiếp nhận vài bệnh nhân bị ngộ độc ma túy mới.

"Không ít bệnh nhân nhập viện do ngộ độc ma túy với các tổn thương rất nặng như tổn thương đa tạng, tụt huyết áp, loạn nhịp tim, co giật hôn mê, đông máu, suy thận, thậm chí là tử vong"- BS Nguyên nói. 

Với các bệnh nhân này, bác sĩ phải cố gắng hết sức, bằng mọi cách hồi sức cấp cứu cơ bản, lọc máu, phải can thiệp mạch vành vô cùng tốn kém, rất phức tạp, thậm chí không chỉ nguy hiểm cho bệnh nhân mà còn nguy hiểm cho người xung quanh, người cấp cứu.

“Hầu hết các bệnh nhân bị ngộ độc ma túy đều nhập viện trong tình trạng rất nặng, co giật, hôn mê, tử vong, rối loạn tâm thần... hậu quả rất nặng nề. Tuy nhiên, có một vấn đề rất là đáng lo ngại và vô cùng nguy hiểm, đó là những người sử dụng ma túy hầu hết là các bạn còn rất trẻ”, bác sĩ Nguyên cảnh báo.

Cảnh báo về sự nguy hiểm sức khỏe khi sử dụng một số loại ma túy mới hiện nay, bác sĩ Nguyễn Văn Thủy, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Cai nghiện, Bệnh viện Châm cứu Trung ương cho biết, trước đây người bệnh đến điều trị đa phần vì heroin, nên việc phát hiện các đối tượng này thường rất dễ dàng. 5 năm trở lại đây, số con nghiện đến với trung tâm ít hơn, khoảng 200 bệnh nhân/năm. Bởi người nghiện ít dùng heroin, chuyển sang sử dụng các loại ma túy dạng mới, điển hình là ma túy đá.

"Việc phát hiện người nghiện cũng khó hơn. Bởi họ chỉ bị phát hiện khi có biểu hiện ngáo đá, thậm chí đã gây ra những tội ác tày trời", bác sĩ Thủy nói. Việc cai nghiện cho các bệnh nhân sử dụng các loại ma túy mới xuất hiện theo các chuyên gia y tế là vấn đề rất nan giải. 

Qua điều tra xã hội học trên đối tượng sử dụng ma túy tại các thành phố lớn cho thấy, tỷ lệ lớn thanh niên sử dụng ma túy tổng hợp không có giấy khai sinh, không có sổ hộ khẩu, không đi học; hơn 50% thanh, thiếu niên gia đình không đầy đủ, trọn vẹn; nhiều trong số đó cũng sống trong gia đình bị bạo hành, lạm dụng tình dục, gia đình không hạnh phúc.

BS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo: Các bạn trẻ nói riêng, cộng đồng nói chung hãy tránh xa các chất ma túy, không được lạm dụng hay sử dụng bất kì loại ma túy nào cho bất kỳ mục đích nào. Vì đã dùng một lần thì rất dễ dùng các lần tiếp theo và dần dần sẽ trở thành nghiện. (589)

 

18.Bệnh viện Vĩnh Long có GĐ mới sau lùm xùm: Lời thật

Sau vụ thiếu úy uống nhầm ma túy tử vong và song thai chết lưu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long có giám đốc mới.

Ngày 5/11, theo thông tin từ Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long, ông Đoàn Văn Hùng, Giám đốc Trung tâm Y tế TP Vĩnh Long, được bổ nhiệm giữ chức vụ Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long thay ông Văn Công Minh. Ông Minh được giao quyền Giám đốc Sở Y tế.

Sáng ngày 6/11, trao đổi với báo Đất Việt, ông Văn Công Minh cho biết, đây là quyền của lãnh đạo tỉnh.

"Những vụ lùm xùm trước ở Bệnh viện đa khoa tỉnh là liên quan đến kíp trực khi tiếp nhận bệnh nhân chứ không phải do tôi chỉ đạo sai. Việc giao thêm quyền cho tôi là do lãnh đạo tỉnh", ông Minh nói.

Nói về 2 vụ lùm xùm trước đó, ông Minh cho rằng, vụ Thiếu úy uống nhầm ma túy tử vong đã được giải quyết, còn vụ thai nhi chết lưu đang chờ họp hội đồng chuyên môn vì vụ này mới có kết quả của pháp y.

Trước đó, vào chiều ngày 5/11, Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long cho biết ông Văn Công Minh, Phó giám đốc Sở Y tế, Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long đã thôi nhiệm vụ tại bệnh viện và được giao quyền Giám đốc Sở Y tế.

Điều đáng nói, việc điều động, bổ nhiệm lãnh đạo tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long được tiến hành sau khi bệnh viện này xảy ra vụ thiếu uý uống nhầm ma tuý tử vong vào ngày 13/7 và vụ song thai chết lưu vào ngày 15/9.

Về việc nam thiếu úy tử vong do uống nhầm ma túy, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long đã chuyển công tác đối với bác sĩ Nguyễn Phong Tuấn- người trực cấp cứu ngày xảy ra sự việc sang công tác ở bộ phận hành chính, không được làm công tác chuyên môn.

Không chỉ vậy, bác sĩ Tuấn còn từng bị kỷ luật khiển trách, còn kíp trực cấp cứu thì bị kiểm điểm rút kinh nghiệm.

Riêng vụ song thai chết lưu, Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long đang tiến hành mời các chuyên gia thành lập hội đồng chuyên môn họp phân tích, đánh giá toàn bộ vụ việc.

Bác sĩ của ca trực hôm xảy ra vụ việc cũng được chuyển sang làm công tác tại bộ phận hành chính. (428)

 

 

19.Đào tạo bác sĩ tương đương trình độ nào?

Đại biểu Quốc Hội Lê Thị Yến (Phú Thọ) đề nghị Dự thảo Luật Giáo dục Đại học cần có những quy định cụ thể riêng với đào tạo bác sĩ thay vì không được đề cập cụ thể trong dự thảo Luật trình Quốc hội lần này.

Sáng 6/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật GD Đại học. Đại biểu Lê Thị Yến (Phú Thọ) cho rằng, đào tạo nhân lực ngành y tế có nhiều đặc thù nhưng việc công nhận trình độ, văn bằng… lại không được đề cập rõ ràng trong dự Luật.

Theo bà Yến, để trở thành bác sĩ hành nghề chuyên môn, sau khi hoàn thành 6 năm, người học còn phải thường xuyên đào tạo cập nhật. Trong 6 năm học để thành bác sĩ, không như cử nhân khác, người học còn phải liên tục thực hành, trải nghiệm công việc trực tiếp ở cơ sở y tế dựa trên nền tảng lý thuyết.

Nội dung đào tạo ngành y cũng phức tạp hơn so với đào tạo cử nhân 4 năm các ngành khác, thời gian đào tạo dài hơn 1 – 2 năm, sau đó còn đào tạo chuyên khoa sâu (Chuyên khoa 1, Chuyên khoa 2 và Nội trú). Riêng đào tạo bác sĩ nội trú là 9 năm.

“Với đặc thù như vậy, đối tượng này không thể hòa cùng trình độ cử nhân, thạc sĩ, thế nhưng trình độ chuyên sâu của đào tạo y khoa lại ko đươc trình vào dự thảo luật lần nào, vậy sẽ quy đinh ở luật nào?” – đại biểu Lê Thị Yến băn khoăn.

Cũng theo đại biểu Yến, nội tại của dự thảo Luật không có sự nhất quán. Cụ thể, dự thảo Luật tại điều 73 quy định: giao cho Chính phủ quy định trình độ tương đương. Thế nhưng, khoản 1 điều 6 lai không nói rõ trình độ tương đương là cụ thể trình độ gì. Điều này gây nên tình trạng không rõ Chính phủ sẽ căn cứ vào đâu để quy định.

“Nếu điều 73 đã quy định giao cho Chính phủ quy định trình độ tương đương, điều này đồng nghĩa với việc ban soạn thảo đã công nhận còn có những trình độ thuộc giáo dục đại học mà không phải là cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ. Vậy chương trình đào tạo chuyên sâu như bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và nội trú là tương đương với trình độ, văn bằng nào? “ – đại biểu này phân tích.

Với những lý do trên, đại biểu Lê Thị Yến đề nghị dự thảo Luật GD đại học phải có sự bổ sung hoàn chỉnh, nhất quán. Theo đó, bổ sung sửa khoản 1 điều 6 thành: Chính phủ quy định đào tạo chuyên gia đối với một số lĩnh vực đào tạo ngành chuyên sâu, đặc thù, cùng với đó là quy định trình độ văn bằng chuyên gia với một số ngành đào tạo nói trên.

“Đào tạo nghề y là vấn đề liên ngành, quy định về đào tạo do bộ GD&ĐT chủ trì, quy định chuyên môn do bộ y tế chủ trì, chi phí đào tạo, lo cho giảng viên và người học do Bộ Tài chính chủ trì, quy định về chế độ đãi ngộ do Bộ Nội vụ chủ trì. Vì vậy, dự thảo Luật GD Đại học cần được thể chế hóa rõ ràng, cụ thể, minh bạch và nhất quán”. (593)

 

20.Hà Nội: Tăng cường công tác phòng, chống HIV/AIDS

Nhằm thực hiện Chỉ thị 1139/CT-BYT, ngày 25-10-2018, của Bộ Y tế về việc tăng cường công tác phòng, chống HIV/AIDS, Sở Y tế Thành phố Hà Nội vừa có Công văn số 4866/SYT-NVY để tổ chức triển khai thực hiện.

Theo đó, Sở yêu cầu các cơ sở y tế cần đẩy mạnh các hoạt động dự phòng lây nhiễm HIV, đặc biệt là phân phát bơm kim tiêm và bao cao su cho các nhóm nguy cơ cao; tiếp tục duy trì và tích cực thu dung, chuyển gửi hệnh nhân điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone; đẩy mạnh truyền thông, chống kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS; tăng cường phối hợp liên ngành và huy động xã hội tham gia vào công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Tăng cường giám sát và phát hiện HIV chủ động. Đa dạng hóa các hình thức tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV như xét nghiệm tại cơ sở y tế, tại cộng đồng, tại gia đình và tự xét nghiệm HIV; triển khai xét nghiệm HIV chủ động tại khu vực vùng sâu, vùng xa đặc biệt là ở các cụm dân cư có nhiều người đã được phát hiện nhiễm HIV; mở các phòng xét nghiệm được phép khẳng định HIV dương tính tại tuyến huyện ở các khu vực trên để phát hiện sớm các trường hợp nhiễm HIV trên địa bàn.

Triển khai điều trị thuốc kháng HIV (ARV) cho tất cả những người nhiễm HIV ngay khi được phát hiện; mở rộng cấp phát thuốc tại tuyến xã và cấp phát thuốc nhiều tháng theo hướng dẫn của Bộ Y tế; Củng cố tăng cường các cơ sở điều trị để bắt đầu thanh toán thuốc điều trị kháng vi rút HIV (ARV) qua bảo hiểm y tế từ năm 2019.(316)

 

21.Phát hiện 108 người ở Bình Phước mắc bệnh sán dây lợn

108 người ở Bình Phước mắc bệnh sán dây lợn do tập quán chăn nuôi lợn thả rông, ăn thịt lợn chưa nấu chín.

Thông tin này được PGS.TS Lê Thành Đồng, Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TP.HCM cho biết trong ngày 6/11.

Qua công tác giám sát, Viện cùng đơn vị phòng chống và điều trị bệnh ký sinh trùng (giun, sán, nấm, đơn bào) ở khu vực phía Nam đã phát hiện ổ bệnh sán dây lợn ở thôn Bù Gia Phúc I, xã Phú Nghĩa, huyện Bù Gia Mập (tỉnh Bình Phước). Nhiều bệnh nhân nhiễm sán dây lợn ở địa phương này và các xã lân cận đã được tìm ra.

Cụ thể, kết quả xét nghiệm những con lợn nghi ngờ bị nhiễm ấu trùng sán dây lợn (lợn gạo) cho thấy các mẫu thịt lợn bị nhiễm ấu trùng sán với mật độ rất cao (50-70 nang ấu trùng/kg thịt). Các bộ phận của lợn như cơ, não, lưỡi đều nhiễm nang ấu trùng.

Đây là một tình trạng nhiễm bệnh cao, khả năng lây lan rất lớn do tập quán chăn nuôi lợn thả rông, ăn uống, sinh hoạt của nhân dân khu vực. Theo các chuyên gia, những người nhiễm bệnh khả năng cao do ăn thịt lợn chưa nấu chín.

Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TP.HCM đã kết hợp với Trung tâm Y học dự phòng quân đội phía nam (Bộ Quốc phòng) và các đơn vị y tế địa phương tiến hành điều tra xét nghiệm máu chẩn đoán huyết thanh bệnh ấu trùng sán dây lợn ở người tại các xã của khu vực gồm Phú Nghĩa, Đak Ơ, Bù Gia Mập của huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước.

Kết quả cho thấy có 108/904 mẫu máu nhiễm ấu trùng sán dây lợn (tỉ lệ 11,95 %).

Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TP.HCM đã thông báo cho y tế địa phương về tình trạng nói trên để phối hợp tổ chức phòng chống dịch bệnh cho nhân dân.

Tuy nhiên, đến nay việc điều trị cho những người nhiễm bệnh chỉ được thực hiện một số rất ít do địa phương thiếu thuốc điều trị, các biện pháp tuyên truyền vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường chưa được giải quyết triệt để.

Các chyên gia cảnh báo bệnh ấu trùng sán lợn nếu người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn, sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày sẽ nở ra ấu trùng. Đến ruột non ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt…

Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà bệnh có những biểu hiện khác nhau. Nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1-2 cm hoặc bằng hạt đỗ, di động dễ, không ngứa, không đau.

Nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay, chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội. Nếu nang sán nằm trong mắt, bệnh nhân có thể tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù. (557)

 

22.Công ty quảng cáo thuốc giải độc gan bị phạt 70 triệu đồng

Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế mới có quyết định xử phạt Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Sing Health (số 6 đường 49, phường 10, quận 6, TP.HCM ) 70 triệu đồng. 

Lý do là công ty quảng cáo các sản phẩm thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giải độc gan Liver Capsule trên website tcfsinghealthhuiji.com mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi quảng cáo.

Ngoài ra, Công ty Sing Health còn quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe giải độc gan Liver Capsule trên website tcfsinghealthhuiji.com gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh. (120)

 

23.Hy vọng sống cho bệnh nhân ung thư 

Giải Nobel y học năm 2018 được trao cho hai nhà nghiên cứu James P.Allison (Mỹ) và Tasuku Honjo (Nhật Bản) với công trình: Liệu pháp điều trị ung thư bằng cách ức chế chốt kiểm miễn dịch (gọi tắt là liệu pháp miễn dịch). Đây là cơ sở cho GS.TS Tạ Thành Văn - người học trò Việt Nam của nhà nghiên cứu Tasuku Honjo, hiện là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu gen-protein, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Y - nghiên cứu và thử nghiệm một liệu pháp theo cơ chế tương tự. Phóng viên Báo Năng lượng Mới đã có cuộc trao đổi với GS.TS Tạ Thành Văn để hiểu rõ hơn về liệu pháp này.  

PV: Thưa ông, thật vui mừng khi công trình của nhà nghiên cứu Tasuku Honjo được giải Nobel y học năm 2018.

GS.TS Tạ Thành Văn: Thực ra đối với những học trò chúng tôi hay cộng đồng khoa học Nhật Bản, việc thầy Tasuku Honjo được giải thưởng Nobel không có gì bất ngờ. Bởi với cách làm việc khoa học, trí tuệ và đặc biệt thầy có trí nhớ siêu phàm mà chúng tôi vẫn nói vui “thầy là siêu nhân”, giới khoa học đã nhận định chắc chắn thầy sẽ được giải Nobel.

Tôi kể một chuyện để cho mọi người hình dung được trí tuệ của thầy như thế nào. Thầy vừa làm nghiên cứu vừa là Trưởng khoa Y của Đại học Kyoto. Tuy bận bịu với công việc nhưng thầy nhớ chính xác công việc từng con người và tiến độ đến đâu. Nhiều khi tôi đang làm việc trên máy tính, thầy bước vào rất nhẹ nhàng vỗ vai hỏi kết quả. Thầy nắm rất rõ những gì các học trò của mình đang làm… Đối với nghiên cứu sinh chúng tôi, thầy thực sự là người có trí tuệ siêu phàm nhưng gần gũi và nhẹ nhàng. Giải Nobel của thầy Honjo là giải Nobel thứ 27 mà đất nước “mặt trời mọc” nhận được.

PV: Cơ duyên nào đã giúp ông trở thành học trò của nhà nghiên cứu Tasuku Honjo?

GS.TS Tạ Thành Văn: Trước năm 2000, từ khi là thực tập sinh sau tiến sĩ ở Mỹ, tôi đã biết tới thầy Honjo. Thời điểm đó, tôi thường xuyên cập nhật và đọc các công trình nghiên cứu trên các tạp chí y học thế giới, nên được biết về những phát minh đặc biệt quan trọng của thầy trong ngành miễn dịch học phân tử. Sau đó, tôi đã viết thư bày tỏ mong muốn được làm nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của thầy và rất may thầy đã đồng ý nhận tôi sau những lần trao đổi cụ thể. Kết thúc khóa thực tập sau tiến sĩ ở Mỹ, tôi đã đến Nhật Bản ngay để làm việc trong phòng thí nghiệm của Giáo sư Honjo từ tháng 4/2001 đến tháng 10/2003. Khoảng thời gian gần 3 năm này vô cùng vất vả, áp lực lớn, nhưng đổi lại vô cùng ý nghĩa vì tôi đã có những đóng góp vào công trình khoa học lớn.

Thời điểm đó, phòng thí nghiệm của thầy Honjo có tới hơn 30 nghiên cứu sinh và nghiên cứu viên sau tiến sĩ. Tất cả chúng tôi có chung một áp lực lớn, làm việc bất kể ngày đêm. Phòng thí nghiệm chưa bao giờ tắt đèn bởi lúc nào cũng có người làm việc. Thế nhưng, làm khoa học thì trên 90% là thất bại, kể cả khi có tư duy và logic đúng đắn. Thành công đôi khi đến thật bất ngờ. Có những thời điểm kết quả không như mong đợi, tôi cảm thấy thất vọng, buồn bã khủng khiếp, áp lực đè nặng vì danh dự cá nhân.

PV: Thưa ông, áp lực lớn nhất thường ở hoàn cảnh nào?

GS.TS Tạ Thành Văn: Những vấn đề khoa học nóng, có tính chất đột phá thì không phải nhóm nghiên cứu nào, nhà khoa học nào cũng có thể tìm ra mặc dù đầu tư rất nhiều trí tuệ và tài chính. Khi làm việc tại những phòng thí nghiệm danh tiếng, chúng tôi phải chạy đua với các nhóm khác nhau trên thế giới một cách gay gắt về mọi mặt. Có khi chỉ chậm một chút thôi là mất đi một khoản tiền khổng lồ kèm theo công sức và thời gian mà không thu được gì ngoài “kinh nghiệm”, nhất là khi nhóm khác công bố kết quả trước. Tương tự, các hãng chạy đua với nhau để đưa ra thị trường sản phẩm mới nhưng không phải hãng nào cũng thành công và không phải sản phẩm nào cũng được thị trường chấp nhận.

PV: Ông có thể giới thiệu ngắn gọn về công trình nghiên cứu được giải Nobel của thầy Tasuku Honjo?

GS.TS Tạ Thành Văn: Đây là liệu pháp miễn dịch trị liệu trong ung thư. Liệu pháp này chia thành 2 hướng: Một là kích hoạt các hệ thống tế bào có thẩm quyền miễn dịch hoạt động mạnh hơn ngay tại khối u để các tế bào có khả năng nhận diện và tiêu diệt chính xác tế bào ung thư. Hai là lấy tế bào miễn dịch của bệnh nhân ung thư ra ngoài cơ thể, sau đó nhân lên, biệt hóa trong những điều kiện đặc biệt trước khi truyền lại vào cơ thể bệnh nhân để tiêu diệt tế bào ung thư. Hai hướng này có chung cơ sở khoa học là tăng cường chức năng của các tế bào có thẩm quyền miễn dịch nhưng cách tiếp cận khác nhau. Trong đó, giải thưởng của thầy Honjo theo hướng thứ nhất.

PV: Được biết, theo hướng thứ hai, ông và nhóm cộng sự Trường Đại học Y đã thử nghiệm lâm sàng trên người từ cuối năm ngoái?

GS.TS Tạ Thành Văn: Vâng, từ năm 2013, chúng tôi đã có ý tưởng thực hiện. Sau đó, qua một thời gian khá dài hoàn thiện các thủ tục pháp lý, cơ sở vật chất, đến cuối năm 2017, Bộ Y tế mới chính thức đồng ý cho phép thử nghiệm lâm sàng trên người Việt Nam tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện K. Tới nay, chúng tôi đã điều trị được gần 20 bệnh nhân.

PV: Tại sao ông lại chọn hướng điều trị thứ hai mà không phải hướng thứ nhất mà người thầy đáng kính Tasuku Honjo đã nghiên cứu?

GS.TS Tạ Thành Văn: Hướng của Giáo sư Honjo là tạo ra thuốc kháng thể kháng PD1 điều trị cho nhóm bệnh nhân ung thư khối đặc có bộc lộ kháng nguyên PD-L1. Thuốc này hiện đã được sử dụng tại Việt Nam. Còn hướng của chúng tôi là điều trị cho từng cá thể bệnh nhân, tế bào miễn dịch của bệnh nhân nào sẽ được phân lập, nhân lên và biệt hóa với số lượng lớn rồi truyền lại cho chính bệnh nhân đó. Tôi nghĩ hướng thứ hai phù hợp với điều kiện của Việt Nam hiện nay.

PV: Liệu pháp miễn dịch trị liệu ung thư theo hướng thứ hai được thực hiện theo quy trình như thế nào, thưa ông?

GS.TS Tạ Thành Văn: Với liệu pháp này, chúng tôi lấy khoảng 10 - 30 ml máu ngoại vi của bệnh nhân ung thư để phân lập các tế bào miễn dịch, nuôi cấy và hoạt hóa các chức năng chuyên biệt của các tế bào này trong môi trường đặc biệt. Từ 10 - 30 ml máu ngoại vi, các nhà khoa học sẽ tách được vài triệu tế bào miễn dịch, sau đó nhân lên, biệt hóa được vài tỉ tế bào rồi truyền lại cho bệnh nhân, tạo ra hàng rào tế bào miễn dịch đủ mạnh, đặc hiệu để tiêu diệt các tế bào ung thư. Một liệu trình điều trị như vậy thực hiện trong 3 tháng, 6 lần truyền, mỗi lần cách nhau 2 tuần. Các tế bào miễn dịch chuyên biệt này sẽ giúp cơ thể người bệnh tăng cường sức đề kháng, tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể mình. Nói nôm na là tế bào miễn dịch trong cơ thể chưa biệt hóa như một “tân binh”. Chúng tôi sẽ mang những “tân binh” đó ra ngoài huấn luyện, đào tạo thành “chiến sĩ đặc nhiệm” rồi đưa vào cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư.

PV: Với 20 bệnh nhân ung thư thử nghiệm lâm sàng, ông đánh giá hiệu quả như thế nào và có thể đưa hướng điều trị này vào điều trị chính thức ở Việt Nam được không?

GS.TS Tạ Thành Văn: Dự kiến nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng sẽ được tiến hành trong 3 năm. Sau đó, chúng tôi sẽ tổng kết, thông qua hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế đánh giá để kết luận xem liệu pháp này có được áp dụng rộng rãi hay không. Đây là một liệu pháp hỗ trợ điều trị ung thư áp dụng cho bệnh nhân từ giai đoạn 3 trở đi. Liệu pháp này có thể được tiến hành kết hợp với các phương pháp điều trị truyền thống khác như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị đích để tăng cường hơn nữa hiệu quả diệt tế bào ung thư. Kết quả ban đầu cho thấy, triệu chứng lâm sàng bệnh nhân được cải thiện khá tốt. Vì liệu pháp điều trị theo y học cá thể nên có những bệnh nhân đáp ứng rất tốt, song có những bệnh nhân đáp ứng kém hơn.

Còn tại cơ sở chuyển giao công nghệ cho chúng tôi ở Nhật Bản, với hơn 10.000 lượt điều trị bằng phương pháp này cho thấy, tỷ lệ đáp ứng và cải thiện là 55 - 60%, tức là bệnh nhân ăn được, ngủ được, đi lại được và không đau. Tỷ lệ khối u nhỏ đi hoặc biến mất là 3%. Tuy nhiên, chúng tôi chỉ nhắm đến mục tiêu là cải thiện triệu chứng lâm sàng, tăng chất lượng cuộc sống đối với những bệnh nhân ung thư nặng, giai đoạn cuối. Hiện vẫn còn khoảng 40% đáp ứng chưa như mong muốn, bởi tùy thuộc vào đặc tính của từng cá thể riêng lẻ.

PV: Theo ông, so với các phương pháp điều trị ung thư khác, thế mạnh thực sự của liệu pháp này là gì?

GS.TS Tạ Thành Văn: Đây là một trong những phương pháp hỗ trợ điều trị ung thư khá hiệu quả nhằm tăng cường khả năng tiêu diệt tế bào ung thư của hệ miễn dịch của bệnh nhân. Điều đặc biệt là cho đến nay, liệu pháp này chưa phát hiện ra tác dụng phụ nào đáng kể vì điều trị tự thân. Cũng chính vì các ưu điểm như vậy, theo đánh giá của giới khoa học, miễn dịch trị liệu mang tính chất đột phá của ngành ung thư, miễn dịch. Nếu bệnh nhân ở những giai đoạn sớm, chúng tôi vẫn khuyến cáo theo các phương pháp truyền thống, sau đó kết hợp với liệu pháp miễn dịch, kết quả sẽ tốt hơn rất nhiều.

PV: Thưa ông, những bệnh ung thư nào có thể điều trị bằng liệu pháp miễn dịch?

GS.TS Tạ Thành Văn: Chỉ trừ ung thư máu, liệu pháp này có thể được dùng điều trị cho những bệnh nhân bị ung thư mô đặc, gồm: ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư phổi, dạ dày, đại trực tràng...

PV: Chi phí điều trị theo liệu pháp miễn dịch có cao không, thưa ông?

GS.TS Tạ Thành Văn: Hiện nay đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng nên chúng tôi chưa tính được đầy đủ các khoản chi phí mà bệnh nhân cần phải chi trả nếu được đưa ra điều trị rộng rãi. Tuy nhiên, tổng chi phí chắc chắn sẽ rẻ hơn nhiều so với ở Nhật Bản và các nước khác.

PV: Cảm ơn giáo sư vì cuộc trò chuyện này! (2051)

 

 

24.Nhiều trẻ em chờ ghép tạng vì vướng luật

Kỹ thuật ghép tạng cho trẻ em ở Việt Nam được triển khai từ năm 2004, tuy nhiên đến nay số trẻ được ghép tạng vẫn còn rất ít so với nhu cầu. Nguyên nhân được các chuyên gia y tế chỉ ra là sự khan hiếm nguồn tạng được hiến tặng, sâu xa hơn là do các quy định của luật pháp vẫn chưa thực sự phù hợp với thực tế.\

Xếp hàng chờ ghép tạng Ròng rã 7 năm qua, bé Nguyễn Văn Minh (14 tuổi, ngụ tỉnh Lâm Đồng) bỏ ngang việc học hành để chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện (BV) Nhi đồng 2. Chị Mai Thị Hiền (mẹ bé Minh) kể, từ lúc 1 tuổi, Minh có dấu hiệu xanh xao, ốm yếu, xuống ký nên gia đình đưa xuống TPHCM khám bệnh và phát hiện bé bị suy thận, suy giáp bẩm sinh. Điều trị đến 7 tuổi thì Minh chính thức chuyển sang giai đoạn suy thận mạn, phải chạy thận nhân tạo để duy trì sự sống, với 3 lần chạy thận nhân tạo mỗi tuần. Chị Hiền phải bỏ nhà cửa, nương rẫy xuống TPHCM để nuôi con. Tương tự, em Tô Cẩm Lụa (14 tuổi, ngụ tỉnh Cà Mau) cũng đã phải đón 6 cái tết trong BV Nhi đồng 2 để chạy thận. Tuần 3 lần, Lụa phải đến BV để các bác sĩ gắn thiết bị lọc máu vào tay. Lắm lúc, Lụa đau đến ứa nước mắt nhưng vẫn phải chịu đựng bởi đây là phương thức duy nhất để giữ sự sống. Chị Chung Thị Kim Tiên (mẹ bé Lụa) cho hay, hai vợ chồng chị đã nhiều lần xin hiến thận để ghép cho con nhưng bản thân đều mắc các bệnh lý về gan, tiết niệu nên các bác sĩ từ chối.  Tại Khoa Thận - Nội tiết BV Nhi đồng 2 lúc nào cũng đông đúc bệnh nhi và người nhà chờ đến lượt chạy thận. Bác sĩ Hoàng Ngọc Quý, Trưởng đơn vị Thận nhân tạo BV Nhi đồng 2, cho biết hiện đơn vị này đang điều trị chạy thận nhân tạo cho 40 bệnh nhi suy thận mạn giai đoạn cuối. Ngoài chạy thận nhân tạo, bệnh nhi phải phối hợp điều trị nội khoa, sử dụng thuốc để kiểm soát huyết áp, bổ sung canxi, thuốc tạo máu… Đây là bệnh lý mạn tính, quá trình điều trị bắt buộc phải lâu dài và liên tục. Trung bình mỗi tuần, các em phải được lọc máu 3 lần, mỗi lần 4 giờ. Cùng với suy thận, đa số trẻ em mắc các biến chứng khác như cao huyết áp, suy tim… cần được ghép thận sớm. Tuy nhiên, hiện nay nguồn thận hiến để ghép cho trẻ em rất hiếm. “Nhiều bố mẹ sẵn sàng hiến thận để ghép cho con nhưng rất tiếc là sức khỏe không đảm bảo, không thể lấy tạng. Nếu không được ghép thận thì những đứa trẻ này phải sống nhờ vào máy lọc thận”, bác sĩ Quý cho hay. Cần điều chỉnh luật về hiến tạng 
Nói về tình trạng khan hiếm nguồn tạng hiến, bác sĩ Trịnh Hữu Tùng, Giám đốc BV Nhi đồng 2, cho biết từ năm 2004, BV Nhi đồng 2 đã tiên phong trong việc ghép tạng cho trẻ em tại khu vực phía Nam. Thế nhưng, đến nay BV chỉ thực hiện được 16 ca ghép thận và 12 ca ghép gan. Đây là con số vô cùng ít ỏi so với nhu cầu thực tế. “Nguyên nhân là số lượng tạng được hiến tặng quá ít. 28 ca ghép tạng tại BV Nhi đồng 2 đều do người lớn trong gia đình hiến tặng. Không có nguồn tạng hiến chính là rào cản khiến nhiều bệnh nhi mắc bệnh nặng không được ghép tạng, phải sống lay lắt hàng ngày”, bác sĩ Tùng cho hay.  Giáo sư Trần Đông A, cố vấn Đơn vị ghép tạng BV Nhi đồng 2, cho biết, Điều 5 của Luật Hiến, lấy, ghép mô và bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác ghi rõ “Cấm trẻ em dưới 18 tuổi không được hiến tạng”. Điều này hoàn toàn phù hợp bởi cơ thể của trẻ em đang trên đà phát triển, nếu thiếu bất kỳ bộ phận tạng nào sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, luật lại chưa phù hợp thực tế khi không tận dụng được nguồn tạng của trẻ em chết não. Cụ thể hơn, Giáo sư Trần Đông A đưa ra trường hợp của bé Hải An (7 tuổi, Hà Nội) - người đã hiến tặng 2 giác mạc của mình để ghép cho 2 người khác hồi tháng 2 vừa qua. Tuy gia đình bé Hải An có ý nguyện hiến tất cả tạng sau khi bé qua đời nhưng do vướng luật nên những bộ phận đó không được sử dụng. “Thật sự rất lãng phí khi không tận dụng được nguồn tạng hiến này trong khi có rất nhiều em bé đang mòn mỏi chờ được ghép tạng ở khắp các bệnh viện trong cả nước”, Giáo sư Trần Đông A nhìn nhận. Cũng theo Giáo sư Trần Đông A, cùng với trẻ suy thận mạn thì hiện nay có hàng trăm trẻ mắc bệnh lý teo đường mật bẩm sinh đang chờ được ghép gan. Hiện trung bình mỗi tuần, BV Nhi đồng 2 tiến hành 3-4 ca phẫu thuật kasai cho bệnh nhi mắc căn bệnh này. Tuy nhiên, phẫu thuật kasai chỉ là giải pháp tạm thời (cứu trẻ khỏi tử vong trong vòng 9-15 tháng), về lâu dài các em phải được ghép gan thì mới hy vọng bảo tồn được sự sống. (977)

THÀNH SƠN

 

 

25.Một bệnh nhi ở Đác Lắc tử vong vì bệnh tay chân miệng

Sáng 6-11, bác sĩ Phạm Văn Lào, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đác Lắc cho biết, vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh tay chân miệng. Bệnh nhân là Đoàn Phạm Thiên An (SN 2016), ở tổ dân phố 14, thị trấn Ea Đrăng, huyện Ea H’leo, tỉnh Đác Lắc.

Theo người nhà bệnh nhân, ngày 29-10 vừa qua, bệnh nhân khởi bệnh với triệu chứng mệt mỏi, sốt cao liên tục, nôn ói nhiều... Đến ngày 31-10, bệnh nhân được người nhà đưa đến Bệnh viện đa khoa huyện Ea H’leo khám bệnh và được chỉ định nhập viện điều trị.

Do bệnh chuyển biến nặng, trưa ngày 1-11, bệnh nhân được chuyển lên điều trị tại Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên trong tình trạng môi kém hồng, tím toàn thân, có bỏng nước ở tay, chân, miệng, giật mình lúc khám.

Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán cháu bé bị bệnh tay chân miệng độ IV, viêm phổi nặng, TD nhiễm trùng huyết, bệnh tiên lượng nặng, sau đó đã chuyển lên tuyến trên điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TP Hồ Chí Minh, tuy nhiên, bệnh nhân đã tử vong trên đường chuyển viện.

Ngay sau khi ghi nhận trường hợp tử vong vì bệnh tay chân miệng, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã chỉ đạo Trung tâm Y tế huyện Ea H’leo tiếp tục theo dõi tình hình bệnh tay chân miệng trên địa bàn, điều tra và xử lý môi trường tại địa phương này.

Theo bác sĩ Phạm Văn Lào, hơn 50% số trường hợp mắc tay chân miệng tại tỉnh là do nhiễm chủng vi-rút EV71. Đây là chủng vi-rút lây lan nhanh, gây sốt cao và có thể dẫn đến tử vong.

Để ngăn chặn bệnh tay chân miệng gia tăng, Sở Y tế tỉnh Đác Lắc đã chỉ đạo các Trung tâm y tế, bệnh viện các địa phương chuẩn bị đầy đủ thuốc, trang thiết bị, phòng chữa trị bệnh tay chân miệng, tăng cường công tác truyền thông về phòng, chống dịch bệnh đến người dân; phát hiện sớm, kịp thời xử lý triệt để từng ca bệnh, ổ dịch. Đồng thời, phối hợp ngành Giáo dục và Đào tạo và các ngành liên quan tăng cường kiểm tra, vệ sinh môi trường, sát khuẩn đồ chơi của trẻ em tại trường học, nhà trẻ, xã, phường, thôn, buôn và hộ gia đình bằng dung dịch sát khuẩn, cho trẻ rửa tay bằng xà phòng. Đối với trẻ mắc bệnh tay chân miệng cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị. (455)

  

26.Y tế Thanh Hóa chú trọng chăm sóc sức khỏe người dân sau những cơn lũ

Theo thông tin từ Sở Y tế Thanh Hóa, sau những lần mưa lũ kéo dài xảy ra trên địa bàn các huyện Mường Lát, Cẩm Thủy, Quan Hóa... ngành y tế tỉnh đã yêu cầu y tế địa phương làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh sau khi nước rút, góp phần bảo vệ sức khỏe, giúp người dân trên địa bàn sớm vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.

Cùng đó, để kịp thời ứng phó với thiên tai, khắc phục hậu quả do mưa lũ gây ra, Sở Y tế tỉnh cũng chỉ đạo các cơ sở y tế theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ do hoàn lưu của áp thấp nhiệt đới, cảnh báo đến người dân biết và chủ động triển khai các biện pháp phòng tránh, ứng phó có hiệu quả.

Việc tổ chức việc trực ban, trực cấp cứu, sẵn sàng thu dung và cấp cứu tai nạn do mưa lũ gây nên cũng là nhiệm vụ không thể chủ quan, sơ sài. Việc chuẩn bị triển khai các phương án bảo vệ hoặc di dời cơ sở y tế để bảo đảm tuyệt đối an toàn cho nhân dân, cán bộ y tế cũng như trang thiết bị y tế tại các vùng có nguy cơ, đồng thời lập kế hoạch chủ động sơ tán cơ sở y tế ở những vùng thấp, trũng có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét, lũ ống.

Trong đó, các Trung tâm Y tế Dự phòng tỉnh luôn chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan để tổ chức các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn người dân các biện pháp bảo đảm vệ sinh môi trường, vệ sinh nguồn nước sinh hoạt, vệ sinh thân thể, vệ sinh ăn uống trong mùa mưa lũ, đồng thời tăng cường tổ chức các hoạt động giám sát và phòng chống dịch bệnh, nhất là các dịch bệnh thường xảy ra sau khi nước rút; chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về phương tiện, nhân lực, trang thiết bị, thuốc, hóa chất phòng chống bão lụt, sẵn sàng chi viện, hỗ trợ cho các điạ phương.

Được biết, trong thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện Đa khoa các huyện, thị xã, thành phố mỗi đơn vị thành lập 2 tổ điều trị ngoại viện với đầy đủ nhân lực, phương tiện, trang thiết bị, cơ số thuốc thiết yếu sẵn sàng chi viện khi có yêu cầu của người dân.

Cùng đó, cấp cơ số thuốc thiết yếu phục vụ công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cho Trung tâm Y tế các huyện Hà Trung và Yên Định với 3 cơ số thuốc phòng chống lụt bão, 10 áo phao và 5.000 viên CloraminB, các huyện Thạch Thành, Thường Xuân, Nông Cống mỗi huyện được cấp 3 cơ số thuốc, 10 áo phao và 10.000 viên CloraminB. Đây là những hành động thiết thực, rất ý nghĩa của ngành y tế tỉnh Thanh Hóa hướng về bà con sau những trận mưa lũ đi qua. (527)

 

27.Cứu thai phụ mang u nang “khủng” to như quả bưởi

Đang mang thai 37 tuần tuổi, chị L.B.Hà (29 tuổi, trú tại phường Tân Biên, TP Biên Hòa) thấy mệt mỏi, khó thở. Đi khám chị mới biết trong bụng có khối u cực lớn 20 x 30 cm.

Ngày 5/11, bác sĩ Đinh Văn Sức - Trưởng khoa Sản, Bệnh viện đại học Y dược Shing Mark (TP Biên Hòa, Đồng Nai) cho biết: tình trạng sức khỏe của sản phụ Hà, người có khối u nang buồng trứng khủng phát triển song hành cùng thai nhi đã ổn định, sức khỏe em bé tốt và sẽ được xuất viện trong vài ngày tới.

Trước đó, ngày 31/10, sản phụ Hà nhập viện trong tình trạng đang mang thai tuần 37, người mệt mỏi, khó thở. Tiến hành kiểm tra, các bác sĩ phát hiện sản phụ có khối u cực lớn trong tử cung nên đã tiến hành phẫu thuật bắt em bé, cắt khối u.

Các bác sĩ đã phẫu thuật bắt em bé (nặng 3kg), sau đó đưa ống hút vào hút dịch trong u nang, hút ra khoảng gần 5 lít dịch do khối u có kích thước quá lớn (20 x 30 cm), che hết phần tử cung. Sau khi thu nhỏ, khối u nang được kéo ra, cắt buồng trứng và gửi lên TPHCM xác định bệnh lành tính hay ác tính để có hướng điều trị phù hợp.

Theo bác sĩ Sức, do sản phụ có khối u quá lớn, phát triển song song với thai nên đẩy cơ hoành lên khiến bệnh nhân khó thở, người mệt mỏi. May mắn khối u của sản phụ được phẫu thuật cắt bỏ kịp thời không bị vỡ. Nếu vỡ dịch của nang sẽ vào ổ phúc mạc gây nhiễm trùng, viêm phúc mạc, nhiễm độc cho người mẹ, nguy hiểm tới tính mạng. Trường hợp này may mắn do em bé cũng đủ thai kỳ nên vừa mổ bắt con vừa giải quyết khối u.

Có nhiều nguyên nhân hình thành khối u nang buồng trứng, trong đó có nguyên nhân là do buồng trứng bị đảo lộn tế bào. Do đó, theo các bác sĩ, chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên thường xuyên khám phụ khoa định kỳ để sớm phát hiện bệnh và có hướng điều trị kịp thời. (392)

 

 

28.Bé 2 tuổi tử vong nghi do tay chân miệng

Sau 2 ngày có biểu hiện sốt, nôn ói, mệt mỏi bé trai 2 tuổi được bố mẹ đưa vào nhập viện, sau đó diễn tiến bệnh nặng hơn, bé được chuyển tuyến, lên bệnh viện tỉnh điều trị rồi tử vong trên đường chuyển đi Bệnh viện Nhi đồng 2 - TP.HCM.

Tối 5/11, Bác sỹ Phạm Văn Lào - Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk, cho biết, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận một trường hợp bé trai hơn 2 tuổi tử vong nghi do bệnh tay chân miệng.

Theo báo cáo nhanh của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, vào ngày 29/10, bé Đoàn Phạm Thiên A. (SN 2016, ngụ TDP 14, thị trấn Ea Drăng, huyện Ea H’leo) có triệu chứng sốt cao, nôn ói và mệt mỏi. Đến ngày 31/10, cháu được gia đình đưa vào Bệnh viện Đa khoa huyện Ea H’leo điều trị.

Tiếp đến ngày 1/11, cháu A. được gia đình chuyển đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên trong tình trạng tím toàn thân, môi kém hồng, có bọng nước nổi ở tay, chân và miệng. Tại bệnh viện, cháu A. được chẩn đoán tay chân miệng độ IV/viêm phổi nặng/TD nhiễm trùng huyết.

Đến chiều 1/11, cháu A. được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 2 – TP.HCM nhưng đã tử vong trên đường chuyển viện.

Ngay sau sự việc, Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo Trung tâm y tế huyện Ea H’leo điều tra, xử lý môi trường nơi bệnh nhân ở, trường học theo dõi tình hình bệnh tay chân miệng trên địa bàn.

Theo Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng, toàn tỉnh hiện có trên 500 ca mắc tay chân miệng đang được điều trị tại các bệnh viện, trong đó 50% ca mắc tay chân miệng do chủng vi rut EV71, đây là chủng vi rút nguy hiểm, có thể gây tử vong. (335)

 

29.Đình chỉ 1 loại thuốc tiêu hóa Ấn Độ không đạt chỉ tiêu định lượng

 Ngày 2/11, TS Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội đã ký văn bản gửi các đơn vị y tế trong ngành, đơn vị nhập khẩu, đơn vị kinh doanh về việc xử lý thuốc không đạt chất lượng đối với thuốc tiêu hóa dạng viên nén bao phim nhập khẩu từ Ấn Độ.

Thuốc viên nén bao phim Peridom - M (Domperidone Maleate 10mg), SĐK: VN-16046-12, lô SX: 7D73, NSX: 04/2017, HD: 03/2020, do Công ty Medopharm, India sản xuất, Công ty Cổ phần Dược phẩm Tenamyd nhập khẩu. Mẫu thuốc được lấy tại Công ty TNHH Thương mại Dược phẩm Phúc Tuấn (quầy 310, tầng 3, Hapu Medicenter, số 1 Nguyễn Huy Tưởng, quận Thanh Xuân). Thuốc không đạt chất lượng về chỉ tiêu định lượng.

Thuốc viên nén bao phim Peridom - M thuộc nhóm thuốc đường tiêu hóa được chỉ định cho các trường hợp buồn nôn, nôn, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, ợ nóng, ợ hơi trong.

Sở Y tế Hà Nội yêu cầu đơn vị nhập khẩu, đơn vị kinh doanh loại thuốc trên thực hiện thu hồi và gửi báo cáo thu hồi về Sở Y tế.

Các cơ sở y tế công lập trực thuộc ngành, các cơ sở y tế ngoài công lập, các doanh nghiệp kinh doanh thuốc, cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn khẩn trương rà soát, thu hồi lô thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng nêu trên.

Đối với Phòng Y tế quận, huyện, thị xã thông báo đến các cơ sở hành nghề trên địa bàn quản lý; tiến hành kiểm tra, giám sát việc thu hồi của các cơ sở có kinh doanh, buôn bán, sử dụng loại thuốc trên. (292)

 

30.Bác sĩ cứu sống xe ôm bị đâm xuyên thận mà không cần phẫu thuật

 - Người đàn ông bị đâm, vết thương làm  đứt mạch máu thận khiến nạn nhân nguy kịch. Rất may, bác sĩ đã xử trí bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch để giữ lại tính mạng bệnh nhân.

Ngày 6/11, Bệnh viện Trưng Vương (TP.HCM) cho biết, vừa cấp cứu thành công cho một bệnh nhân bị đâm thủng, đứt mạch máu thận mà không cần phải mổ.

Trước đó, ông N.V.Q (57 tuổi) hành nghề xe ôm có mâu thuẫn với đồng nghiệp, sau khi cãi vã và lao vào ẩu đã ông Q. bị đối phương dùng vật nhọn đâm thủng hông bên trái. Nạn nhân sau đó được người dân chuyển đến Bệnh viện Trưng Vương cấp cứu

Lúc nhập viện, ông Q. được bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm, chụp CT scanner ngực, bụng có cản quang. Kết quả vết thương xuyên từ vùng lưng (ngang L2-L3), tụ dịch và khí khoang sau phúc mạc và quanh thận trái, rách 1/3 giữa thận trái xuyên vào bể thận và có thoát mạch sau khi tiêm thuốc cản quang.

Sau khi hội chẩn cấp cứu, các BS quyết định sẽ can thiệp nội mạch cấp cứu thay vì phẫu thuật thám sát tìm mạch máu thận bị đứt để khâu cầm máu. Chụp mạch máu thận qua DSA, ekip thấy hình ảnh thoát mạch thuốc cản quang và có giả phình mạch kích thước khoảng 5mm ở nhánh động mạch phân thùy sau trên.

Qua hội chẩn, ê-kíp cấp cứu quyết định can thiệp nội mạch thay vì phẫu thuật thám sát tìm mạch máu thận bị đứt để khâu cầm máu. Phương pháp chụp mạch máu thận qua DSA được áp dụng đã giúp ê-kíp thấy hình ảnh thoát mạch thuốc cản quang và có giả phình mạch kích thước khoảng 5mm ở nhánh động mạch phân thùy sau trên.

Sau đó, bác sĩ quyết định can thiệp bít tắc mạch cầm máu cấp cứu bằng cách đặt 2 coils Barricade. Hiện sức khỏe bệnh nhân ổn định, và không biểu hiện mất máu.

Theo bác sĩ Trịnh Đình Thắng, Phó giám đốc bệnh viện, đây là trường hợp đầu tiên can thiệp thành công trên bệnh nhân bị vết thương đứt mạch máu thận nguy kịch bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch. Phương pháp này có ưu điểm là ít xâm lấn, độ an toàn cao, giúp bênh nhân nhanh hồi phụ

Những trường hợp tương tự trước đây bệnh nhân sẽ được chỉ định phẫu thuật thám sát và khâu cầm máu vì vết thương đã làm rách bao thận, làm mất cơ chế cầm máu tự nhiên. Song, khoang sau phúc mạc có nhiều tổ chức mô lỏng lẻo sẽ khiến việc phẫu thuật khâu thận cầm máu rất khó khăn và là thách thức đối với phẫu thuật viên, đôi khi đe dọa tính mạng nạn nhân. (488)

 

 

31.Gia Lai: 1 tháng 4 vụ ngộ độc thịt cóc, 1 người chết

Bác sỹ Từ Thị Mai Linh - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi tỉnh Gia Lai cho biết, trong khoảng 1 tháng, riêng bệnh viện đã tiếp nhận 4 ca ngộ độc do ăn thịt cóc.

Vụ mới nhất xảy ra vào lúc 14h ngày 3/11, khi hai em Đinh Chang (SN 2010) và Đinh Đang (SN 2010) cùng trú làng Tpôn, xã Nam Yang, huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai bắt cóc làm thịt nướng ăn tại rẫy của bà Đinh Thị Kuéch, mẹ của Đinh Đang.

Khi làm thịt cóc các em đã cắt đầu, lột da, bỏ nội tạng, nướng thịt và trứng cóc rồi chia nhau ăn. Khoảng 15h cùng ngày, em Đinh Chang và Đinh Đang có triệu chứng nôn mửa, đau đầu, chóng mặt.

Tuy được gia đình đưa đi điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Kông Chro nhưng đến 18h cùng ngày Đinh Chang tử vong. Còn Đinh Đang được chuyển lên Bệnh viện Nhi tỉnh Gia Lai để điều trị vào lúc 19h, hiện đang bình phục.

Theo bác sĩ Linh, 1 tháng qua chỉ riêng Bệnh viện Nhi tỉnh Gia Lai đã tiếp nhận 4 ca ngộ độc do ăn thịt cóc. Tất cả đã được điều trị khỏi và xuất viện. Đinh Chang là ca tử vong duy nhất.

Ông Nguyễn Văn Đang – Chi cục trưởng Chi cục vệ sinh an toàn thực phẩm tỉnh Gia Lai khuyến cáo "Mặc dù một số thông tin trên mạng internet và truyền miệng cho rằng thịt cóc rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt cho trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một tài liệu chính thức nào công bố tác dụng của thịt cóc, trong khi nguy cơ tử vong lại rất cao. Tốt nhất là người dân không nên sử dụng thịt cóc làm thực phẩm. (310)

 

II.THÔNG TIN Y TẾ QUỐC TẾ

 

32.Chuyện thật như đùa: Bác sĩ cắt nhầm thận của bệnh nhân vì tưởng khối u ác tính

Tỉnh lại sau khi hết thuốc mê, bà Maureen Pacheco nhận được thông báo rằng bác sĩ đã cắt bỏ nhầm một quả thận khỏe mạnh trong người chỉ vì nhầm lẫn là khối u.

Cách đây nhiều năm, bà Maureen Pacheco (53 tuổi, sống ở bang Florida, Mỹ) gặp một tai nạn xe hơi. Kể từ khi đó, bà thường xuyên bị đau nhức vùng lưng suốt nhiều năm. Vì vậy, vào tháng 4 năm 2016, bà Maureen quyết định đến trung tâm y tế Wellington, Florida, và được tiến sĩ Ramon Vazquez - được biết đến với trình độ tay nghề cao, phẫu thuật chỉnh hình xương vùng chậu.

Tuy nhiên, trong khi phẫu thuật, bác sĩ Vazquez phát hiện một khối u bất thường trong xương chậu của bệnh nhân. Vì nghĩ rằng đây là triệu chứng của khối u ác tính, Vazquez đã cắt bỏ nó mà không thực hiện sinh thiết.

Nhưng sự thật nằm ở các hình ảnh từ máy quét cộng hưởng, "khối u ác tính" đó là một trong hai quả thận của bà Pacheco nằm ở vùng chậu, đây là một khiếm khuyết bẩm sinh vô hại. Tuy nhiên, bác sĩ Vazquez đã không xem ảnh chụp cộng hưởng từ trước khi mổ, dẫn đến nhầm thận là khối u.

Cuộc phẫu thuật sai lầm này gây ra một vụ khởi kiện kéo dài tới hai năm, được giải quyết vào tháng 9 vừa qua với mức tiền bồi thường hơn 500.000 đô la. Nhiều thông tin chỉ ra rằng, dù có nhầm tưởng thận là khối u ác tính đi nữa, việc bác sĩ Vazquez tự cắt bỏ nó trước khi thực hiện các xét nghiệm sinh thiết là sai quy tắc và cần phải chịu trách nhiệm cho hành động này.

Sau khi nghe phán quyết của tòa, Vazquez không có bất kỳ khiếu nại nào, tuy nhiên, các luật sư của ông cho rằng các bác sĩ khác cũng nên chịu trách nhiệm khi không thông báo cho Vazquez về cấu tạo bất thường của bệnh nhân trước cuộc phẫu thuật.

Sau tất cả, điều không thể thay đổi là bà Maureen Pacheco hiện đang phải sống suốt đời với một quả thận, đồng nghĩa với việc bà gặp phải nguy cơ cao mắc các bệnh thận mãn tính và suy thận trong tương lai.  (397)

 

33. Một bệnh nhân Hàn Quốc tử vong sau khi có triệu chứng giống MERSQUAN

Ngày 6/11, giới chức thành phố Incheon của Hàn Quốc thông báo một công dân nước này đã tử vong sau khi có những triệu chứng tương tự Hội chứng viêm đường hô hấp cấp vùng Trung Đông (MERS).

Trao đổi với báo giới, người phát ngôn thành phố Incheon Park Sung-ho cho biết người đàn ông 60 tuổi trên đã qua đời tại một bệnh viện trong thành phố sau khi trở về nhà hôm 5/11 từ một chuyến công tác kéo dài 4 tháng ở Iraq.

Sáng 6/11, bệnh nhân này bị mất ý thức sau khi đột ngột sốt cao, một trong những triệu chứng điển hình của hội chứng MERS, và đã được đưa tới bệnh viện song đã tử vong ngay sau đó. 

Tuy nhiên, kết quả thử máu cho thấy bệnh nhân này âm tính với MERS.

Qua khai thác bệnh sử, bệnh nhân này còn mắc bệnh tiểu đường, mạch máu não và dường như tử vong do các bệnh mạn tính.

Trước đó, ngày 8/9, một bệnh nhân người Hàn Quốc đã bị kết luận nhiễm MERS, ca nhiễm đầu tiên trong vòng hơn 3 năm kể từ sau khi Hàn Quốc bùng phát dịch MERS hồi năm 2015. Bệnh nhân là một người đàn ông 61 tuổi sống tại Seoul.

Ngày 16/8, người này xuất cảnh đến Kuwait rồi về nước vào sáng 8/9 sau khi quá cảnh tại Dubai, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất. Tuy nhiên, đến ngày 16/10, Cơ quan quản lý dịch bệnh Hàn Quốc (CDC) tuyên bố MERS đã chính thức chấm dứt tại nước này.

Hội chứng MERS, còn được biết đến là MERS-Covdo, do chủng vi rút coronavirrus gây ra. Đây là dịch bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao (40%). Các triệu chứng ban đầu là ho, sốt cao và khó thở.

Trường hợp nhiễm MERS đầu tiên trên thế giới được ghi nhận là ở Saudi Arabia và kể từ đó căn bệnh này đã lan sang các nước khác.

Tính đến tháng 6/2018, WHO thông báo về 2.229 trường hợp nhiễm MERS theo kết quả xét nghiệm. MERS xuất hiện tại Hàn Quốc hồi năm 2015 và đến nay đã làm gần 40 người thiệt mạng​

Thăm dò ý kiến