Điểm tin y tế ngày 24/6/2018

26/06/2018 | 07:40 AM

 | 

I. Thông tin y tế trong nước

1. Số cuộc gọi đến đường dây nóng y tế đã giảm

So với năm 2017, trong 5 tháng đầu năm 2018 số cuộc gọi của người dân đến đường dây nóng y tế phản ánh về thái độ phục vụ của nhân viên y tế, quy trình chuyên môn, cơ sở vật chất tại cơ sở khám chữa bệnh… đều giảm. Đồng thời, chỉ số hài lòng của người bệnh cũng đạt gần 86%.

Theo ông Phạm Văn Tác, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Y tế, thực hiện “Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh” thời gian qua, Bộ Y tế đã triển khai nhiều công việc như: Tập huấn kỹ năng giao tiếp, quy tắc ứng xử viên chức, người lao động cho các BV; xây dựng và ban hành cuốn sổ tay “Giao tiếp, ứng xử trong ngành y tế”; kiểm tra tại các BV...

Sau một thời gian thực hiện, kết quả đánh giá của Viện Chiến lược và Chính sách y tế cho thấy, trong năm 2017 có 85,7% số người bệnh được hỏi đã bày tỏ thái độ hài lòng đối với các dịch vụ y tế tại BV công lập (khảo sát tại 33 BV). Sau khi bổ sung thêm nhóm 6 đo lường mức độ hài lòng về khả năng chi trả, tỷ lệ hài lòng chung của người bệnh đã giảm xuống, còn 81,8%.

Nhóm chỉ số về khả năng tiếp cận được người sử dụng dịch vụ hài lòng với tỷ lệ cao nhất (92,5% và 90,5%); tiếp đến là nhóm chỉ số về thái độ ứng xử, năng lực chuyên môn y tế của nhân viên y tế (87,4% và 90,2%); nhóm chỉ số về minh bạch thông tin và thủ tục hành chính (88,4% và 83,9%), nhóm chỉ số về kết quả cung cấp dịch vụ (80,5% và 82,4%); nhóm chỉ số về cơ sở vật chất và phương tiện phục vụ người bệnh (79,5% và 79%). Tỷ lệ hài lòng của người sử dụng dịch vụ đạt mức thấp nhất đối với nhóm chỉ số về chi phí khám chữa bệnh (64,6%)…

Có sự gia tăng đáng kể về tỷ lệ hài lòng đối với nhóm chỉ số về thái độ ứng xử của nhân viên y tế, đặc biệt là với các BV tuyến Trung ương. Năm 2015 tỷ lệ này là 85,9%; năm 2017 là 92,1%.

Đối với việc tiếp nhận và xử lý các ý kiến gọi đến đường dây nóng y tế, trong 5 tháng đầu năm 2018, Trung tâm chăm sóc khách hàng đường dây nóng ngành y tế đã tiếp nhận tổng số 24.258 cuộc gọi đến, trong đó có 4.333 cuộc gọi đúng phạm vi (chiếm 17,86%), 19.925 cuộc gọi không đúng phạm vi (82,14%). So với cùng kỳ năm 2017, số cuộc gọi đến tổng đài trực đường dây nóng đã giảm.

Trong số 4.333 cuộc gọi đúng phạm vi tiếp nhận, nội dung người dân phản ánh về quy trình chuyên môn có số lượng phản ánh cao nhất là 1.670 cuộc gọi (39%), tiếp đến là phản ánh tình trạng xuống cấp của cơ sở vật chất, nội quy cơ sở y tế (31%); phản ánh về thái độ, tinh thần trách nhiệm của y, bác sĩ đối với người bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh có 737 cuộc gọi (17%); có 8% phản ánh về các vấn đề liên quan đến viện phí và thủ tục khám chữa bệnh BHYT.

Bên cạnh đó, vẫn còn cố tỷ lệ nhỏ các ý kiến phản ánh về tiêu cực (28 cuộc gọi) và tình hình an ninh trật tự tại các cơ sở khám chữa bệnh (101 cuộc gọi). Số lượng cuộc gọi của người dân khen ngợi đối với các cá nhân hoặc tập thể là 85 cuộc gọi.

So sánh với số liệu cùng kỳ năm 2017, tất cả các nội dung phản ánh của người dân đều giảm rõ rệt. Đặc biệt, nội dung người dân phản ánh nhiều nhất là quy trình chuyên môn đã giảm 903 cuộc, ý kiến phản ánh về cơ sở vật chất giảm 298 cuộc, về tinh thần thái độ phục vụ của nhân viên y tế giảm 217 cuộc,...

Trong 5 tháng đầu năm 2018, lãnh đạo các đơn vị đã kiểm tra và khiển trách 61 trường vi phạm trong quá trình phục vụ người bệnh; điều chuyển sang bộ phận khác 7 trường hợp; cho nghỉ việc 3 trường hợp nhân viên hợp đồng bảo vệ, trông xe, dọn vệ sinh tại các đơn vị vì đã có hành vi, thái độ không đúng mực trong quy trình thực hiện nhiệm vụ đối với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân; cắt thi đua 36 trường hợp; cải thiện cơ sở vật chất 118 trường hợp; cải tiến quy trình khám chữa bệnh 251 trường hợp.

2. Nhiều giải pháp để thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân

Theo chỉ tiêu Chính phủ giao về tỷ lệ bao phủ BHYT thì năm 2018 là 85,5% dân số tham gia BHYT. Thống kê đến hết ngày 31-5, tỷ lệ này đã đạt 86,6%. Có được kết quả này, ngành y tế đã nỗ lực áp dụng nhiều giải pháp để tạo sự thuận tiện cho người tham gia BHYT.

Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, chỉ tiêu Chính phủ giao 2017 là 82,2%, năm 2018 là 85,5%, năm 2019 là 88,1% và năm 2020 là 90,7%. Kết quả, đến hết năm 2017 có 79,9 triệu người tham gia BHYT (đạt tỷ lệ bao phủ 85,6% dân số); ước đến ngày 31-5 có 81,3 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ 86,6% dân số. Với kết quả này, mục tiêu đến năm 2020 có trên 90,7% dân số tham gia BHYT là hoàn toàn có khả năng thực hiện được.

Có được những kết quả này là sự nỗ lực của ngành y tế trong thời gian qua, bằng việc ban hành nhiều quy định tạo sự thuận tiện cho người dân khi tham gia BHYT.Cụ thể, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư quy định gói dịch vụ y tế cơ bản cho tuyến y tế cơ sở. Theo đó, gói dịch vụ y tế cơ bản do quỹ BHYT chi trả bao gồm 78 dịch vụ kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh và 241 thuốc mà trạm y tế tuyến xã phải cung cấp được (áp dụng tại trạm y tế xã, phường, thị trấn và tương đương, phòng khám bác sĩ gia đình độc lập, trạm y tế quân dân y và phòng khám quân dân y).

Khi tham gia gói BHYT này, người dân sẽ được chăm sóc sức khỏe tại cơ sở với nhiều chuyên khoa, kỹ thuật cao, đảm bảo an toàn.

Mục tiêu đến năm 2020 ít nhất 90% số trạm y tế xã có đủ điều kiện khám, chữa bệnh BHYT, thực hiện được tối thiểu 80% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến xã; 95% trung tâm y tế huyện thực hiện được tối thiểu 80% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến huyện; 70% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; phấn đấu 90% dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe; hoàn thiện việc đầu tư trạm y tế các xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng xây dựng Thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC với hướng dẫn cụ thể về thanh toán và thay đổi 6 giá khám bệnh theo hạng BV, 42 giá ngày giường theo hạng BV và 40 dịch vụ kỹ thuật (chủ yếu là các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh như: Siêu âm, X quang, MRI, CT scanner, PET-CT; Nội soi TMH, YHCT, PHCN…). Giá khám bệnh giảm 15%-20%, giá ngày giường điều trị giảm từ 2%-10% theo từng hạng BV, giá 40 dịch vụ y tế xu hướng giảm nhiều.

Tuy chỉ điều chỉnh một số dịch vụ (đa số là giảm giá) nhưng tác động lớn đến khả năng cân đối quỹ BHYT vì đây là các dịch vụ sử dụng nhiều, điều chỉnh để giảm tần suất sử dụng. Chủ yếu là điều chỉnh giảm số lượt khám/bàn khám, công suất sử dụng máy móc, thiết bị, giường bệnh, nhất là các BV tuyến tỉnh, tuyến huyện tăng do được đầu tư, nâng cấp, thông tuyến, người bệnh sử dụng nhiều hơn nên giảm được chi phí, nhiều loại vật tư, hóa chất giá giảm so với trước đây do hiệu quả của công tác đấu thầu.

Việc điều chỉnh này không ảnh hưởng các đối tượng người nghèo, cận nghèo. Nhưng ảnh đến nguồn thu của các cơ sở khám bệnh, mặc dù vậy chất lượng dịch vụ y tế vẫn phải đảm bảo.

Trong thời gian tới, Bộ Y tế, Bộ Tài chính và BHXH Việt Nam sẽ tiến hành khảo sát tổng thể, nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước để xây dựng giá dịch vụ y tế theo hướng phân loại để giảm bớt số lượng dịch vụ y tế hiện nay (trên 18.000 dịch vụ), sắp xếp lại theo nguyên tắc thuận lợi cho quản lý, dễ thực hiện cho các cơ sở y tế và bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT; Đồng thời, làm căn cứ để ban hành định mức, xây dựng giá của các dịch vụ này (mức giá gồm chi phí trực tiếp, tiền lương và chi phí quản lý…

Cùng đó, Bộ Y tế đẩy mạnh triển khai ứng dụng CNTT trong quản lý khám chữa bệnh và giám định, thanh toán chi phí với mục tiêu cải cách TTHC; bảo đảm công khai, minh bạch trong cung ứng dịch vụ y tế, trong giám định chi phí và thanh toán BHYT góp phần tăng độ chính xác và hiệu quả trong quản lý Nhà nước về BHYT. Việc sớm triển khai ứng dụng CNTT đcũng góp phần tránh lạm dụng từ phía người bệnh và người cung cấp dịch vụ.

Bộ Y tế đang nghiên cứu xây dựng 1 phần mềm thống nhất tại trạm y tế tuyến xã, qua đó sẽ quản lý đồng bộ các hoạt động như dự phòng, dân số - KHHGĐ, quản lý sức khỏe cá nhân, khám chữa bệnh….

Theo thông tin từ Cổng tiếp nhận dữ liệu Hệ thống thông tin giám định BHYT của BHXH Việt Nam, từ ngày 1-1-2018 đến ngày 11-6-2018 đã có hơn 73,5 triệu hồ sơ được 12.307 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh gửi lên Cổng với tổng số chi phí khám bệnh, chữa bệnh tương ứng trên 46.000 tỷ đồng. Trong số 73,5 triệu hồ sơ có hơn 72,5 triệu hồ sơ đã được gửi sang đề nghị giám định thanh toán với tổng số tiền đề nghị thanh toán trên 45.000 tỷ đồng. Tỷ lệ liên thông dữ liệu toàn quốc đạt 97,6%.

3. Hiệu quả trong đấu thầu tập trung vật tư y tế

Sau thành công của đợt đấu thầu thuốc tập trung đầu tiên, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam đang tiến tới tổ chức đấu thầu tập trung vật tư y tế cấp quốc gia. BHXH Việt Nam hy vọng sẽ đưa giá vật tư y tế về mức hợp lý và có sự

Những lợi ích lớn

Thực hiện Nghị quyết số 59/NQ-CP ngày 7/7/2016 của Chính phủ giao BHXH Việt Nam tổ chức thí điểm đấu thầu tập trung quốc gia đối với một số thuốc sử dụng trong lĩnh vực bảo hiểm y tế (BHYT), sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Y tế về danh mục thuốc đấu thầu tập trung quốc gia, trên cơ sở nhu cầu sử dụng thuốc của các cơ sở khám chữa bệnh, trong quý IV/2017, BHXH Việt Nam đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc năm 2018 đối với 5 hoạt chất với tổng giá trị trên 1.000 tỷ đồng.

Theo kết quả đợt đấu thầu thuốc tập trung đầu tiên (năm 2017) được BHXH Việt Nam công bố, thuốc biệt dược gốc có 5/5 mặt hàng dự thầu đã trúng thầu; thuốc generic có 3 gói khu vực miền Bắc - miền Nam và miền Trung, có 15/19 mặt hàng trúng thầu. Về giá, biệt dược gốc giảm 13,82%, thuốc generic giảm 33,81%, thuốc generic nhóm 1 giảm từ 27,3% đến 42,8%, một mặt hàng thuốc nhóm 5 giảm tới 54,7%.

Cũng theo đại diện BHXH Việt Nam, tổng giá trị của 20 mặt hàng trúng thầu đã công bố là 935,99 tỷ đồng, so với giá thuốc trúng thầu bình quân năm 2017 trên cả nước đã giảm 21,15% (tương ứng số tiền là 251,13 tỷ đồng). Việc giá thuốc trung bình qua đấu thầu đã giảm đến 21,12% so với giá trúng thầu 2016 áp dụng cho năm 2017 đã vượt chỉ tiêu Chính phủ đề ra.

Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho biết, hai mục tiêu lớn của đợt đấu thầu thuốc tập trung quốc gia đã đạt được: Thứ nhất là đấu thầu tập trung cấp quốc gia nhưng vẫn đảm bảo cung cấp kịp thời và đủ thuốc với chất lượng tốt cho người bệnh; Thứ hai là kiểm soát giá, giảm giá thuốc một cách hợp lý, đưa thuốc về đúng giá trị của nó, đảm bảo lợi ích hài hòa các bên và xuyên suốt là lợi ích của người dân và người bệnh.

Điều thành công hơn nữa trong đợt đấu thầu thầu tập trung quốc gia lần này là quá trình đấu thầu diễn ra minh bạch, công khai và đúng quy định của pháp luật.

Sẽ triển khai thí điểm đấu thầu vật tư y tế

Sau thành công của đợt đấu thầu thuốc tập trung đầu tiên, BHXH Việt Nam đang tiến tới đấu thầu tập trung vật tư y tế. Từ tháng 1/2018, Chính phủ đã có chỉ đạo BHXH Việt Nam phối hợp cùng Bộ Y tế mở rộng đấu thầu tập trung cấp quốc gia đối với một số vật tư y tế có số lượng sử dụng lớn như kim luồn, thủy tinh thể nhân tạo, khớp nhân tạo, các vật tư trong can thiệp tim mạch...

Thông tin về tình hình đấu thầu, bà Nguyễn Thị Yến, Phó Ban Dược và Vật tư y tế (BHXH Việt Nam) cho biết, theo quy định, hiện tại, đấu thầu vật tư y tế đang được thực hiện như đấu thầu các hàng hóa thông thường.

Tại cuộc làm việc với BHXH Việt Nam mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã giao nhiệm vụ cho cơ quan này nghiên cứu, triển khai thực hiện đấu thầu tập trung vật tư y tế. Như vậy, trước mắt, việc đấu thầu vật tư y tế sẽ được thực hiện thí điểm, trên cơ sở kết quả thực hiện, BHXH Việt Nam sẽ xem xét đề xuất sửa đổi các quy định về đấu thầu vật tư y tế.

Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, một số mặt hàng có khối lượng sử dụng lớn như kim luồn tĩnh mạch, thủy tinh thể nhân tạo, stent mạch vành... đang có mức giá chênh lệch rất lớn giữa các cơ sở y tế. Chẳng hạn, kim luồn tĩnh mạch ở một số cơ sở khám chữa bệnh giá là 13.000 đồng/cái, nhưng có nơi chỉ 5.000 - 7.000 đồng/cái.

Hay như vật tư y tế stent mạch vành, năm 2017, toàn quốc sử dụng 23.168 stent động mạch vành, chi phí 826 tỷ đồng. Trong 2 tháng đầu năm 2018, toàn quốc sử dụng 3.572 stent động mạch vành với chi phí 124 tỷ đồng nhưng hiện nay, mức giá trúng thầu chênh lệch rất lớn từ 35 - 73,8 triệu đồng/chiếc tại các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT.

4. Xây dựng mạng lưới y tế liên hoàn, vững chắc trong khu vực phòng thủ

Theo đánh giá của Bộ Quốc phòng, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22-9-2008 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng các tỉnh (thành phố) trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ (KVPT) vững chắc trong tình hình mới, công tác y tế đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Ngành quân y đã phối hợp tham mưu với trên quy hoạch, xây dựng mạng lưới y tế, bao gồm cả quân và dân y từ tuyến Trung ương đến cơ sở vững mạnh.Hiện nay, toàn quốc có hơn 14.500 bệnh viện và cơ sở khám, chữa bệnh có giường bệnh, với hơn 320.000 giường bệnh. Cả nước có hàng chục bệnh viện quân dân y, 3 trung tâm y tế quân dân y huyện đảo, 38 bệnh xá quân dân y, 138 phòng khám quân dân y và 835 trạm y tế quân dân y đang hoạt động. Các bệnh viện, cơ sở quân y cùng với hệ thống các bệnh viện, cơ sở y tế trên các địa bàn đã tạo nên tuyến cứu chữa liên hoàn, vững chắc trong KVPT. Với đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế các cấp được đào tạo bài bản; được đầu tư nhiều máy móc, trang thiết bị hiện đại, ứng dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị, công tác y tế đáp ứng tốt yêu cầu công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bộ đội và nhân dân cả thời bình cũng như sẵn sàng cho thời chiến.

5. Bộ Y tế cảnh báo nhiều phản ứng có hại của các thuốc chứa chymotrypsin

Bộ Y tế cho biết, gần đây có sự gia tăng rất lớn các báo cáo về phản ứng có hại, trong đó có nhiều báo cáo nghiêm trọng liên quan đến các chế phẩm khác nhau của hoạt chất chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) tại Việt Nam.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế vừa có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Các BV, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ  về việc Cung cấp thông tin liên quan đến phản ứng bất lợi của thuốc (ADR) của các thuốc chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin).

Theo Cục Quản lý Dược, trong quá trình tập hợp và phân tích dữ liệu về báo cáo ADR từ các cơ sở khám chữa bệnh, Trung tâm Quốc gia về thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc nhận thấy có sự gia tăng rất lớn các báo cáo về phản ứng có hại, trong đó có nhiều báo cáo nghiêm trọng liên quan đến các chế phẩm khác nhau của hoạt chất chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) tại Việt Nam.

Để đảm bảo sử dụng các thuốc chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) đường tiêm an toàn, hợp lý, Cục Quản lý Dược đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Các BV, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ thông báo cho các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tuân thủ chỉ định, chống chỉ định, thận trọng, liều dùng của thuốc, chú ý tương tác thuốc khi kê đơn thuốc có chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) đường tiêm.

Chỉ sử dụng thuốc sau khi đã khám sàng lọc, phân loại bệnh nhân, tránh sử dụng thuốc tiêm có chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) cho những đối tượng bệnh nhân có nguy cơ cao xảy ra ADR phản vệ, sốc phản vệ.

Tăng thủ quy trình tiêm thuốc có chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin). Phối hợp với các đơn vị kinh doanh thuốc có chứa chymotrypsin (alpha-chymotrypsin) đường tiêm tăng cường theo dõi, phát hiện và xử trí ác trường hợp xảy ra phản ứng có hại của các thuốc này nếu có…

6. Rút giấy đăng ký lưu hành 22 loại thuốc tại Việt Nam

22 loại thuốc vừa bị rút giấy đăng ký lưu hành thuốc ra khỏi danh mục các thuốc được cấp giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam.

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế vừa có Quyết định rút giấy đăng ký lưu hành thuốc ra khỏi danh mục các thuốc được cấp giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam do các cơ sở đăng ký thuốc tự nguyện rút số đăng ký lưu hành thuốc do không có nhu cầu kinh doanh.

Cục Quản lý Dược yêu cầu, các cơ sở đăng ký thuốc, nhà sản xuất các thuốc này phải có trách nhiệm theo dõi, chịu trách nhiệm về chất lượng, an toàn, hiệu quả của thuốc trong quá trình lưu hành cho đến khi hết hạn dùng của thuốc đối với các thuốc đề nghị rút giấy đăng ký lưu hành đã được sản xuất, nhập khẩu trước ngày 21/6/2018.

7. Thu hồi toàn bộ lô Keo mặt nạ kém chất lượng

Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế vừa có văn bản về việc đình chỉ lưu hành trên toàn quốc và thu hồi lô sản phẩm Gelica facial mask gel.Keo mặt nạ - 60g (Số lô: 19/01/2018; Hạn dùng: 19/01/2021).

Sản phẩm do Công ty TNHH CN (Địa chỉ: 29D1 Khu định cư Tân Qui Đông, Q7, Tp. HCM) là tổ chức chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường.

Kết quả kiểm nghiệm mẫu sản phẩm không đạt yêu cầu chất lượng về chỉ tiêu giới hạn nhiễm khuẩn theo quy định. Mẫu sản phẩm do Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM lấy tại Cửa hàng Guardian (176 Nguyễn Trãi, P. Bến Thành, Quận 1, TP.HCM) để kiểm tra chất lượng.

Do đó, Cục Quản lý Dược yêu cầu Công ty TNHH CN phải gửi thông báo thu hồi tới những nơi phân phối, sử dụng sản phẩm nêu trên và tiến hành thu hồi lô mỹ phẩm không đáp ứng quy định. Gửi báo cáo thu hồi về Cục Quản lý Dược trước ngày 10/7/2018.

Sở Y tế TP.HCM có trách nhiệm kiểm tra Công ty TNHH CN và các đơn vị liên quan trong việc chấp hành pháp luật về sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm theo quy định của Bộ Y tế. Giám sát việc thu hồi lô mỹ phẩm không đáp ứng quy định, xử lý theo quy định hiện hành…

8. PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: "Chuyển động" tư duy để phổi khỏe mạnh, chấm dứt bệnh lao

Nói về chương trình "Chuyển động vì lá phổi khoẻ mạnh" sắp diễn ra, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc BV Phổi Trung ương nhấn mạnh đó không chỉ là sự chuyển động bình thường, mà là chuyển động về tư duy, về cách nghĩ, về cách làm để chấm dứt bệnh lao, để phổi khoẻ cho mình và cho tất cả mọi người...

Phóng viên Báo suckhoedoisong.vn đã có cuộc trao đổi với vị chuyên gia đầu ngành về bệnh lao, bệnh phổi để thông tin đến độc giả rõ hơn về những hoạt động chống lao hết sức thiết thực được triển khai liên tục trong thời gian qua.

PV: Một chương trình “Chuyển động vì lá phổi khoẻ mạnh” sắp được diễn ra tại Hà Nội? Ông có thể nói rõ thông điệp của chương trình muốn chuyển tải đến người dân là gì?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: Đây là sáng kiến được bắt nguồn từ sự kiện chuyển động của Đại hội đồng Y tế thế giới vào ngày 19 tháng 5 năm 2018 tại Geneva do Tổng Giám đốc WHO Tedros phát động với tên gọi theo tiếng Anh là “Walk the Talk” mà tôi tạm dịch là “Nói đi đôi với Làm”. Ý tưởng cũng bắt nguồn từ việc vận động để có sức khoẻ, có thể là chạy, nếu không chạy thì đi bộ, nếu không đi thì chỉ là cử động, miễn sao chuyển động lào quan trọng.

Về Việt Nam, chúng tôi đặt tên cho sự kiện này là “Ngày Hội Chuyển động vì lá phổi khoẻ mạnh”.Đúng như vậy, lá phổi khoẻ mạnh để cung cấp đầy đủ ôxy cho cơ thể, phổi có khoẻ thì các cơ quan khác mới khoẻ được.

Muốn phổi khoẻ thì chúng ta phải chuyển động: Chuyển động để các cơ hô hấp được rèn luyện và phổi có thể cung cấp tối đa ôxy cho cơ thể trong những điều kiện gắng sức. Chuyển động để nở phổi và khoẻ phổi. Phổi khoẻ để không bị hen, bị COPD và đặc biệt không bị lao.

Điều quan trọng nữa đó là chuyển động về tư duy, về cách nghĩ, về cách làm để chấm dứt bệnh lao, để phổi khoẻ cho mình và cho tất cả mọi người. Mọi lứa tuổi, mọi ngành nghề, mọi nơi, mọi lúc cần sự chuyển động.

PV: Ông vừa tham gia 2 sự kiện quan trọng về y tế trên phạm vi toàn cầu. Ông có thể chia sẻ về tầm quan trọng và nội dung thống nhất tại các cuộc họp này? Điều đó có ý nghĩa thế nào trong cuộc chiến chống lao ở VN thưa ông?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: Đúng là như vậy. Tôi vừa tham gia 2 sự kiện quan trọng về y tế trên phạm vi toàn cầu, đó là các phiên họp của Đại hội đồng Y tế Thế giới lần thứ 71 tại trụ sở Liên hiệp quốc ở Geneva, Thuỵ Sĩ và Hội nghị WHO STAG TB lần thứ 18 tại New York, trong đó có cuộc họp có tên gọi là lắng nghe các tổ chức xã hội trao đổi về chiến lược chấm dứt bệnh lao toàn cầu của Tổ chức Y tế Thế giới tại Trụ sở Liên hiệp Quốc ở New York.

Các sự kiện mang đến cho tôi một "làn gió mới" về tư duy, những điều chúng ta đang cần, đó là làm thế nào để cộng đồng chủ động tiếp cận với các dịch vụ phát hiện điều trị mà Chương trình chống lao của chúng đang sẵn có và làm thế nào sự sẵn có ấy được bền vững đến khi chấm dứt được bệnh lao.

Về ý thứ nhất, tôi rất ấn tượng bài phát biểu của một nghị sỹ Anh nói rằng, thế giới nên phải xấu hổ vì để nhiều người bị chết vì lao đến thế do sự thờ ơ vô cảm của mỗi chúng ta, thực chất không phải là việc quá khó, trong khi đã có phương tiện để chẩn đoán, có thuốc để điều trị và chi phí cho việc này không phải lớn, vậy tại sao người ta vẫn đang chết vì bệnh lao ở khắp mọi nơi trên thế giới?.

Hãy tưởng tượng xem, phụ nữ là người chăm sóc ban đầu tốt nhất của mọi gia đình, từ nấu ăn đến giặt rũ đến chăm sóc các thành viên lúc mệt mỏi ốm đau, vậy hãy để mỗi người phụ nữ hiểu biết về bệnh lao và tham gia tích cực vào việc phát hiện và điều trị bệnh lao cho chính mỗi người thân của họ. Mỗi người mắc lao đều là những câu chuyện nên được nói ra.

Về ý thứ 2, Tổng thư ký Liên Hiệp quốc Antonio Guterres đã cho tôi niềm tin, tại diễn đàn với các tổ chức xã hội, ông nói Chấm dứt bệnh lao là một việc không thể không làm, mặc dù còn nhiều thách thức, là trách nhiệm đa ngành không phải chỉ của ngành y tế, Liên hiệp quốc cam kết luôn ở sau các bạn và các nhà lãnh đạo của các quốc gia thành viên sẽ họp vào 26 tháng 9 sẽ cam kết điều đó.

Trở về Việt Nam, tôi luôn mong rằng lãnh đạo Nhà nước và Bộ Y tế sẽ tham dự cuộc họp quan trọng này của Liên Hiệp quốc và sẽ có chỉ đạo toàn quốc chuyển động, thực hiện đúng nghị quyết Trung ương VI đó là đến năm 2030 cơ bản chấm dứt bệnh lao, nhưng thực chất sự quyết liệt ấy mới chỉ là bắt đầu. Chúng ta cần làm nhiều hơn nữa và làm tốt hơn nữa.

PV: Tôi được biết, ông là người sáng lập ra Quỹ hỗ trợ người bệnh chiến thắng bệnh lao – PASTB, và phát động cộng đồng cùng chung tay nhắn tin ủng hộ cho bệnh nhân lao. Vậy sau hơn 1 tháng phát động nhắn tin ủng hộ, xin ông cho biết về những kết quả đạt được?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: Đến cách đây 1 tuần mục tiêu cam kết với cổng thông tin điện tử nhân đạo là 300 triệu đã được cán đích và hôm nay đã có sự ủng hộ trên 350 triệu đồng qua nhăn tin tới tổng đài 1402.

Tôi rất vui vì đã cán đích, nhưng còn chưa vui vì con số đạt được vì có rất nhiều người nhắn nhiều tin nhắn, nghĩa là cộng đồng còn chưa lan toả được xa, chưa có nhiều người tham gia, nghĩa là chưa có nhiều ngưởi chuyển động hay nói một cách buồn hơn đó là vẫn còn thờ ơ, việc chống lao là của y tế của chương trình chống lao chứ không thực sự sát sườn với mọi người.

PV: Thời gian qua, bên cạnh những tin nhắn ủng hộ thì điều dư luận khá quan tâm đó là tính minh bạch hoạt động của Quỹ? Là người đứng đầu Quỹ, ông nói gì về việc này?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: Tôi cũng đồng tình với ý kiến cho rằng đây là nguyên nhân khiến nhiều người còn thờ ơ với việc mình nhắn tin ủng hộ, vậy thì phải đảm bảo tính minh bạch đó bằng nhiều hình thức khác nhau để chuyển tải đến cộng đồng.

Tôi cũng chia sẻ thêm, phải mất 1 năm chúng tôi mới có được quyết định thành lập quỹ và phải đợi thêm nhiều tháng mới có quyết định đủ điều kiện hoạt động.Chúng tôi sẽ làm tốt nhất có thể, nhất là tính minh bạch của quỹ sẽ đến tới người cần đó là người bệnh lao.

 PV: Việt Nam vẫn còn là nước có gánh nặng bệnh lao cao, trong khi những người mắc căn bệnh này họ khá e ngại, mặc cảm khó hoà nhập cộng đồng. Theo ông làm thế nào để phá bỏ rào cản ấy. Trong cuộc chiến phòng chống lao thời gian tới, cần làm gì để có thể chung tay chấm dứt bệnh lao?

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung: Mặc dù chúng ta vẫn đang là một nước có gánh nặng bệnh lao cao nhưng chúng ta có quyền tự hào là một nước có một Chương trình chống lao mạnh, được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt, hầu hết các kỹ thuật tiên tiến nhất trên thế giới đều được áp dụng ở Việt Nam, thuốc điều trị được miễn phí trong nhiều năm nay, vậy chỉ cần có “gió đông” sẽ thổi bùng ngọn lửa thiêu cháy bệnh lao. "Gió đông" đó chính là sự vào cuộc của nhân dân, của cộng đồng thấy rõ được quyền lợi và trách nhiệm của mỗi người, chủ động tiếp cận với dịch vụ phòng chống lao.

Các rào cản về kinh tế của mỗi người mắc lao được cộng đồng hỗ trợ thông quỹ PASTB sẽ là một giải pháp tốt trong thời gian tới.

PV: Xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Viết Nhung!

9. Thêm 3 loại Vắc xin mới trong chương trình tiêm chủng mở rộng 2018

Trong chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2018, Bộ Y tế sẽ đưa vào sử dụng 3 loại vắc xin mới gồm: Vắc xin sởi-rubella (MRVAC) do Việt Nam sản xuất, vắc xin 5 trong 1 (ComBe Five) do Ấn Độ sản xuất và vắc xin bại liệt tiêm (IPV) do Pháp sản xuất.

Trong chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2018, Bộ Y tế sẽ đưa vào sử dụng 3 loại vắc xin mới gồm: Vắc xin sởi-rubella (MRVAC) do Việt Nam sản xuất, vắc xin 5 trong 1 (ComBe Five) do Ấn Độ sản xuất và vắc xin bại liệt tiêm (IPV) do Pháp sản xuất.

10. Tiêm vắc-xin phòng Sởi-rubella cho 6 tỉnh có nguy cơ cao

Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế đã có công văn khẩn, đề nghị Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương phối hợp tiêm vắc-xin Sởi-rubella cho vùng nguy cơ cao.

Để kịp thời giải quyết tình hình, không để dịch sởi bùng phát mạnh, Cục Y tế dự phòng đề nghị Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Trưởng Ban điều hành Dự án Tiêm chủng mở rộng phối hợp với Sở Y tế 6 tỉnh bao gồm: Sơn La, Yên Bái, Điện Biên, Lào Cai, Lai Châu và Thanh Hóa thực hiện tốt việc giám sát nhằm phát hiện sớm ca bệnh; tiến hành cách ly triệt để hạn chế lây lan cũng như triển khai các biện pháp phòng chống dịch theo đúng hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật.

Đồng thời, xây dựng kế hoạch chi tiết và triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vắc xin Sởi-Rubella cho trẻ từ 1-4 tuổi tại 33 huyện có nguy cơ cao trên địa bàn 6 tỉnh đảm bảo đạt tỷ lệ ít nhất là 95% trên quy mô xã, phường và an toàn theo quy định.

Cục Y tế Dự phòng yêu cầu Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cung ứng đủ, kịp thời vắc-xin Sởi-Rubella và vật tư tiêm chủng.

Kinh phí mua vắc-xin và vật tư tiêm chủng bố trí từ nguồn ngân sách trung ương do Bộ Y tế trực tiếp quản lý năm 2018 của Dự án 2-Tiêm chủng mở rộng thuộc Chương trình mục tiêu Y tế dân số.

Hướng dẫn địa phương điều tra, quản lý chặt chẽ, hạn chế tối đa việc bỏ sót đối tượng nhằm đạt tỷ lệ tiêm chủng cao; Tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát, hỗ trợ về kỹ thuật, đảm bảo việc triển khai tiêm chủng đúng tiến độ, kỹ thuật, an toàn, hiệu quả.

11. Thêm một bệnh nhân tử vong vì cúm A/H1N1 tại Bệnh viện Chợ Rẫy

Theo Báo Lao Động đưa tin, ngày 23/6, BV Chợ Rẫy (TP.HCM) cho biết từ ngày 11/6 đến nay, BV theo dõi và điều trị tổng cộng 24 ca bệnh có biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng phù hợp với bệnh cúm A/H1N1 như cảm, ho, sốt. Trong đó, có 12 ca (8 ca của khoa Nội thận và 4 ca từ phòng khám và Cấp cứu) dương tính với cúm A/H1N1, 1 ca trong số này đã tử vong.

Thông tin với Zing, bệnh viện cho hay hiện đơn vị đang kiểm soát được chùm dịch cúm A/H1N1 xuất phát tại Khoa Nội thận. Ngoài ra, bệnh viện cũng đang triển khai các phương án ngăn dịch lây lan. Số bệnh nhân được xác định nhiễm cúm A/H1N1 đã được điều trị ổn định và có 2 ca đã xuất viện, 6 ca điều trị tại Khoa Bệnh nhiệt đới, 4 ca còn lại được chuyển đến Khoa Nội thận.

Theo Sức Khỏe & Đời sống, bệnh viện đã làm việc với Viện Pasteur TP.HCM về công tác theo dõi và giám sát dịch. Đồng thời, thực hiện cách ly các bệnh nhân nghi ngờ, tăng cường công tác nhiễm khuẩn tại các khoa có bệnh nhân đang theo dõi, thực hiện tiêm phòng cúm cho nhân viên các khoa có nguy cơ cao và khuyến cáo người nhà bệnh nhân nên chích ngừa.

Trước đó, đầu tháng 6 một chùm bệnh cúm A/H1N1 lan rộng ở Bệnh viện Từ Dũ khiến 80 người nghi mắc bệnh phải cách ly. Bệnh viện ngay sau đó đã lấy mẫu xét nghiệm, đề ra phương pháp ngăn dịch lan rộng. Đáng chú ý, vào ngày 8/6 vừa qua một bệnh nhân nữ đã tử vong vì cúm A/H1N1 khi đang chuyển cấp cứu từ bệnh viện Thủ Đức đến Chợ Rẫy.

12. Bệnh viện Chợ Rẫy phát hiện 12 ca mắc cúm A/H1N1

24 bệnh nhân của BV Chợ Rẫy có biểu hiện cảm sốt.Kết quả xét nghiệm xác định 12 người dương tính với cúm A/H1N1. Trong số đó, một người đã tử vong do viêm phổi nặng dẫn đến suy hô hấp, người này có bệnh nền suy thận mạn giai đoạn cuối.

Đại diện BV Chợ Rẫy cho biết, từ ngày 11/6 đến 23/6, bệnh viện này đã theo dõi điều trị tổng cộng 24 ca có biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng phù hợp với cúm H1N1 như cảm, ho, sốt. Trong đó có 17 ca được tiến hành xét nghiệm PCR, kết quả có 12 ca dương tính A/H1N1(8 ca của khoa Nội thận, 4 ca từ phòng khám và Cấp cứu). Trong đó có một trường hợp tử vong do viêm phổi nặng suy hô hấp, suy thận mạn giai đoạn cuối.

7 trường hợp còn lại cũng có biểu hiện cảm ho nhưng không làm xét nghiệm PCR do bệnh nhân không có tổn thương phổi, lâm sàng ổn nên chỉ theo dõi, điều trị. Cho đến chiều 23/6, 12 ca dương tính đã được điều trị ổn định trong đó có  2 ca xuất viện, 6 ca điều trị  tại khoa bệnh Nhiệt Đới, 4 ca còn lại được chuyển đến khoa Nội thận

Bệnh viện đã làm việc với Viện Pasteur TP.HCM về công tác theo dõi và giám sát dịch. Thực hiện cách ly các bệnh nhân nghi ngờ, tăng cường công tác nhiễm khuẩn tại các khoa có bệnh nhân đang theo dõi, thực hiện tiêm phòng cúm cho nhân viên các khoa có nguy cơ cao và khuyến cáo người nhà bệnh nhân nên chích ngừa.

Trước tình hình dịch bệnh xảy ra diễn biến phức tạp, có nhiều nguy cơ lây lan, BV Chợ Rẫy triển khai công tác phòng chống dịch bệnh dưới sự chỉ đạo của Bộ Y tế, Cục Quản lý khám chữa bệnh, Cục Y tế dự phòng nhằm phát hiện sớm cách ly, điều trị và ngăn chặn dịch bệnh lan rộng.

Cụ thể, bệnh viện tổ chức tốt hệ thống cách ly, điều trị phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cúm, nhằm cấp cứu thu dung điều trị kịp thời, đúng hướng dẫn để giảm tỷ lệ tử vong. Xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức triển khai công tác phòng chống, điều trị dịch bệnh truyền nhiễm cúm nhằm tăng cường năng lực hệ thống điều trị để phát hiện sớm cấp cứu thu dung, điều trị kịp thời đúng hướng dẫn, hạn chế tối đa các trường hợp tử vong.

Tăng cường công tác chỉ đạo phòng chống dịch, củng cố Ban chỉ đạo phòng chống dịch tại bệnh viện. Phân công trách nhiệm cụ thể cho các khoa, phòng, các thành viên tại bệnh viện nhằm sẵn sàng ứng phó có hiệu quả với những diễn biến khó lường của dịch bệnh, hạn chế tối đa tử vong do các dịch bệnh truyền nhiễm cúm gây ra.

Bệnh viện cũng chuẩn bị sẵn cơ sở vật chất, khu vực tiếp nhận bệnh nhân, phòng cách ly, giường bệnh khi có dịch bệnh truyền nhiễm cúm xảy ra, đảm bảo đầy đủ trang thiết bị, vật tư, thuốc cấp cứu bệnh nhân nặng. Phối hợp cùng các chuyên khoa liên quan trong công tác điều trị và phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cúm trong bệnh viện. Đảm bảo thuốc, vật tư, hóa chất, đáp ứng kịp thời công tác điều trị, phòng,  chống dịch bệnh truyền nhiễm cúm tại bệnh viện.

Xây dựng, hướng dẫn các phát đồ chẩn đoán, điều trị các bệnh truyền nhiễm cúm theo qui định của Bộ Y tế. Tổ chức tập huấn cho nhân viên bệnh viện các qui trình về phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cúm và các phương pháp lấy mẫu, bảo quản, vận chuyển, thông báo kết quả xét nghiệm cho việc điều trị. Đội cấp cứu ngoại viện sẵn sàng phối hợp với đội cấp cứu ngoại viện chuyên khoa Bệnh nhiệt đới tổ chức trực 24/24 giờ trong thời gian có dịch bệnh và sẵn sàng hỗ trợ tuyến dưới khi cần thiết. Tăng cường công tác truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân và cán bộ y tế trong công tác phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm cúm.

13. Chùm ca bệnh cúm A/H1N1 tại Bệnh viện Chợ Rẫy đã được điều trị ổn định

Tính đến chiều 23-6, trong số 12 ca dương tính với cúm A/H1N1 đã có 2 ca xuất viện, 6 ca điều trị tại khoa Bệnh Nhiệt Đới, 4 ca còn lại được chuyển đến khoa Nội thận điều trị trong tình trạng ổn định.

Ngày 23-6, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM cho biết, ngay sau khi phát hiện 12 ca bệnh nhiễm cúm A/H1N1 tại Khoa Nội thận, Phòng khám và Khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện đã thành lập khu cách ly ở Khoa Nội thận và điều trị phòng chống phơi nhiễm cho bệnh nhân, thân nhân bệnh nhân và nhân viên y tế có tiếp xúc với những người mắc bệnh trong những ngày qua.

Trước đó, vào tối 22-6 Bệnh viện Chợ Rẫy phát hiện 24 trường hợp đang điều trị tại  các Khoa Nội thận, Phòng khám, Cấp cứu của bệnh viện có biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng phù hợp giống dịch cúm A/H1N1 như cảm, ho, sốt nên bệnh viện đã tiến hành xét nghiệm để xác định chủng loại cúm cho 17 trường hợp, kết quả có 12 ca dương tính với cúm A/H1N1.

Đặc biệt, trong 24 trường hợp có dấu hiệu lâm sàng nhiễm cúm có một trường hợp tử vong do viêm phổi nặng suy hô hấp kèm suy thận mạn giai đoạn cuối.

Tính đến chiều 23-6, trong số 12 ca dương tính với cúm A/H1N1 đã có 2 ca xuất viện, 6 ca điều trị tại khoa Bệnh Nhiệt Đới, 4 ca còn lại được chuyển đến khoa Nội thận điều trị trong tình trạng ổn định.

Để phòng ngừa bệnh cúm lây lan, Bệnh viện Chợ Rẫy đã thành lập Ban phòng chống dịch bệnh, triển khai công tác phòng chống dịch bệnh theo chỉ đạo của Bộ Y tế; phối hợp với Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện các biện pháp kiểm soát, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện.

Đồng thời, tổ chức phân loại người bệnh ngay từ khi người bệnh đến đăng ký khám bệnh tại các phòng khám của bệnh viện; nếu thấy nghi ngờ các trường hợp dịch bệnh truyền nhiễm cúm bố trí người hướng dẫn hoặc trợ giúp đưa người bệnh đến phòng cách ly, mời hội chẩn khoa Bệnh nhiệt đới và các chuyên khoa liên quan, lấy mẫu xét nghiệm tại chỗ, chuyển bệnh nhân theo quy trình tiếp nhận bệnh nhân nghi ngờ mắc các bệnh truyền nhiễm cúm.

Trước đó vào đầu tháng 6, Bệnh viện Từ Dũ cũng đã phát hiện ổ dịch cúm A/H1N1 với 16 người mắc. Ngay sau khi phát hiện ổ dịch cúm tại BV, UBND TPHCM cũng đã có văn bản khẩn yêu cầu hạn chế tối đa lây nhiễm chéo trong các cơ sở y tế, cấp cứu, đồng thời điều trị kịp thời cho các bệnh nhân và khống chế dịch không để lây lan trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, giao Sở Y tế TPHCM phối hợp với Sở, ngành liên quan và UBND các quận, huyện tăng cường công tác phòng chống các loại dịch cúm A như H1N1, H7N9, H5N1 và các bệnh lây qua đường hô hấp.

14. Chủ động phòng cúm A/H1N1

Những ngày qua, thông tin về 1 trường hợp tử vong do cúm A/H1N1 tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh khiến nhiều người dân lo ngại.

Bệnh nhân nữ 26 tuổi, sau khi có các triệu chứng cảm cúm đã tự điều trị tại nhà.Sau 5 ngày, chị được gia đình đưa vào cấp cứu tại bệnh viện quận Thủ Đức trong tình trạng nguy kịch vì viêm phổi nặng, suy hô hấp.Sau đó, bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. HCM và đã tử vong vào ngày 30-5.Kết quả xét nghiệm của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM xác định bệnh nhân nữ này mắc virus cúm A/H1N1.

Trước tình hình này, ngày 9/6, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết cúm A/H1N1 là cúm mùa thông thường.Bệnh chỉ diễn biến nặng đối với những người có bệnh nền mãn tính. Theo đó, bệnh cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng virus cúm A(H3N2), cúm A/H1N1, cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao, qua đường hô hấp, qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc.

Thông thường, bệnh diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2-7 ngày. Tuy nhiên, với trẻ em, người lớn tuổi, người có bệnh mãn tính về tim phổi, thận, bệnh chuyển hóa, thiếu máu hoặc suy giảm miễn dịch..., bệnh có thể diễn biến nặng hơn, dễ bị biến chứng và có thể dẫn đến tử vong.

Theo Trung tâm Y tế Dự phòng TP HCM, những người có nguy cơ mắc bệnh cúm cao nhất thường là trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn trên 65 tuổi; phụ nữ mang thai; người mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, béo phì hay các hội chứng suy giảm miễn dịch khác... Tuy nhiên, nếu không có nguy cơ diễn tiến nặng bệnh nhân cúm hoàn toàn có thể được điều trị tại nhà và tự khỏi trong vài ngày.Trong thời gian này, bệnh nhân nên nghỉ ngơi ở nhà, không đi học, đi làm trong vòng 7 ngày sau khởi phát.

Về chế độ dinh dưỡng, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, giàu vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sỹ, không tự ý sử dụng thuốc kháng vi rút. Theo dõi sát các biểu hiện của bệnh và đưa bệnh nhân đến bệnh viện nếu bệnh có tiến triển nặng hơn.

Bộ Y tế khuyến cáo để phòng chống bệnh cúm A/H1N1, người dân cần tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho, hắt hơi; vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hóa chất sát khuẩn thông thường; tăng cường sức khỏe bằng vận động và nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung rau củ và vitamin C trong chế độ ăn uống.

Ngoài ra, tiêm chủng là biện pháp hiệu quả để phòng bệnh cúm.Nếu có triệu chứng sốt và ho, hắt hơi, sổ mũi... cần đi khám bệnh tại các cơ sở y tế để được điều trị, không tự ý mua thuốc điều trị để tránh những diễn biến đáng tiếc. Hiện tại, Hà Nội và các tỉnh phía Bắc chưa ghi nhận ca bệnh nào nhiễm H1N1 nguy kịch, tuy nhiên, vẫn ghi nhận các ca bệnh rải rác các ca bệnh, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

15. Không chủ quan với sốt xuất huyết

Tích lũy từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận 20.522 trường hợp mắc sốt xuất huyết và có 4 trường hợp tử vong tại Bình Dương, Bình Phước, Cà Mau và Khánh Hòa. Giờ đang bước vào mùa mưa, là điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sinh sản và phát triển nhanh nên người dân phải hết sức đề phòng.

Thả cá diệt lăng quăng, bọ gậy phòng sốt xuất huyết.Tại Cần Thơ, chỉ trong thời thời gian ngắn từ giữa tháng 5 tới nay đã có gần 200 ca nhiễm, điều này được cho là dấu hiệu nguy hiểm khi mùa dịch thường diễn ra kể từ đầu tháng 7 hàng năm.

Con số 200 ca bệnh chưa dừng lại, mà có dấu hiệu tăng lên do sau những trận mưa thì lăng quăng xuất hiện khá nhiều ở những vật dụng phế thải, ao hồ, sông, kể cả trong những dụng cụ trữ nước của người dân vùng ven. Đáng chú ý, không chỉ trẻ em bị sốt xuất huyết mà người lớn cũng bị.

Những năm trước, sốt xuất bắt đầu bùng phát ở những vùng nông thôn, nhưng nay tại các khu vực thuộc trung tâm TP Cần Thơ, chỉ trong thời gian ngắn đã có cả trăm người sốt xuất huyết. Quận Ninh Kiều có nhiều người mắc nhất, hiện  đã lên tới hơn 50 người. Theo các bác sỹ làm công tác y tế dự phòng thì việc dịch phát triển mạnh tại những khu dân cư đông đúc là mối lo lớn, vì sự lây lan sẽ rất khó lường.

GS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết: Vào mùa hè, nhiệt độ trung bình cao là điều kiện thuận lợi cho véc tơ truyền phát triển mạnh nên rất có nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết. Trong khi đó tập quán tích trữ nước của người dân chưa thay đổi đáng kể so với trước đây.

Điều kiện vệ sinh, môi trường phức tạp bất lợi, tăng số lượng và chủng loại các dụng cụ chứa nước là nơi sinh sản muỗi truyền bệnh. Bên cạnh đó, hiện nay sự phối hợp của người dân với cán bộ y tế chưa cao trong công tác loại bỏ các ổ lăng quăng (bọ gậy), phun diệt muỗi xử lý ổ dịch.

Cục Y tế dự phòng cũng cảnh báo, hiện nay, tình hình sốt xuất huyết tại nhiều nước trong khu vực vẫn duy trì ở mức cao. Di biến động dân cư, giao lưu đi lại giữa các vùng miền làm gia tăng nguy cơ dịch sốt xuất huyết lan rộng và khó quản lý, kiểm soát nguồn truyền bệnh. Hơn nữa, tại các thành phố lớn, do quá trình đô thị hóa, nhiều công trình xây dựng, công ty, nhà máy… không được quan tâm xử lý các nguồn nước đọng, dễ sinh ra các ổ bọ gậy khó xử lý.

Vì vậy, các địa phương nếu không tích cực chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh thì nguy cơ phát triển nhanh các ổ dịch bệnh dẫn đến bùng phát dịch rất cao. Biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết chủ yếu và hiệu quả nhất vẫn là diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt.

Hàng tuần mọi người nên diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu hoặc hóa chất diệt ấu trùng vào bát nước kê chân chạn.

Thường xuyên loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...; ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

16. Ứng dụng robot trong phẫu thuật: Người bệnh được hưởng công nghệ tiên tiến của thế giới

Sau 1 năm triển khai ứng dụng robot trong phẫu thuật tại BV Bạch Mai, hơn 500 bệnh nhân mắc các bệnh về khớp gối, khớp háng, u não, cột sống đã phục hồi hoàn hảo. Dù chi phí dịch vụ chỉ bằng khoảng 1/10 so với chi phí khám chữa bệnh tại nước ngoài, song người bệnh đã được ứng dụng các công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới.

Thông tin tại hội thảo chia sẻ kết quả ứng dụng robot trong phẫu thuật do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức hôm qua, PGS.TS Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, BV là đơn vị đầu tiên trong cả nước ghi dấu ấn công nghệ khi đưa vào ứng dụng một loạt các hệ thống Robot phẫu thuật tập trung vào các lĩnh vực: Chấn thương chỉnh hình (hệ thống Robot Mako), phẫu thuật thần kinh (hệ thống Robot Rosa) và phẫu thuật cột sống (hệ thống O.arm và định vị không gian 3 chiều).

“Sau 1 năm triển khai ứng dụng robot trong phẫu thuật, tại BV đã có 62 bệnh nhân thay khớp gối và khớp háng được phẫu thuật với sự hỗ trợ của robot Mako; 68 người bệnh u não đã được phẫu thuật ứng dụng hệ thống robot Rosa; hơn 400 người bệnh cột sống được phẫu thuật với sự hỗ trợ của robot có định vị không gian 3 chiều đã đạt kết quả rất tốt”- Giám đốc BV Bạch Mai cho hay.

Trong lĩnh vực phẫu thuật thần kinh, việc đưa vào ứng dụng hệ thống robot Rosa với sự tính toán chính xác đường vào, kích thước u, các tổ chức quan trọng trong não để can thiệp tối ưu nhất đảm bảo lấy hết u và không tổn thương các tổ chức não lành. PGS.TS Nguyễn Thế Hào, Trưởng khoa Phẫu thuật thần kinh - BV Bạch Mai chia sẻ, hệ thống robot này giúp cuộc mổ được chính xác từng mm. Nhờ lập trình cuộc mổ, tính toán chính xác đường vào, kích thước khối u, bác sĩ với sự hỗ trợ của robot tiếp cận chính xác vị trí cần can thiệp, ít xâm lấn, ảnh hưởng đến các tổ chức xung quanh. Nhờ vậy người bệnh hồi phục nhanh sau phẫu thuật.

Đối với lĩnh vực phẫu thuật khớp gối và cột sống, TS Hoàng Gia Du, Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình và Phẫu thuật cột sống – BV Bạch Mai cho biết, gần 500 bệnh nhân được chỉ định can thiệp có sự hỗ trợ của robot đều được trở lại cuộc sống sớm với sự hồi phục hoàn hảo về cả chức năng và giải phẫu khớp chính xác.

Đặc biệt trong lĩnh vực phẫu thuật cột sống, hệ thống máy O.arm và định vị không gian 3 chiều với tính ưu việt nổi trội, độ an toàn và chính xác cao, khả năng ứng dụng rộng rãi, người bệnh hồi phục nhanh sau phẫu thuật đã thực sự mang lại một cuộc cách mạng trong phẫu thuật chỉnh hình cột sống. Hơn 400 người bệnh cột sống được ứng dụng phẫu thuật với hệ thống trên tại BV Bạch Mai đã đạt kết quả rất tốt, bệnh nhân từ những người không thể đi lại được sau phẫu thuật đi lại bình thường, chất lượng cuộc sống tốt hơn rất nhiều.

“Việc ứng dụng robot trong phẫu thuật thay khớp gối bán phần cho bệnh nhân và phẫu thuật thần kinh góp phần đẩy mạnh các kỹ thuật cao trong điều trị, giúp người dân không phải ra nước ngoài chữa bệnh. Hệ thống robot này cho phép phẫu thuật với sự xâm lấn tối thiểu, hạn chế đến mức thấp nhất sự ảnh hưởng đến các mô lành xung quanh, mất máu ít, ít đau, giảm nguy cơ tai biến và mau phục hồi”- PGS.TS Nguyễn Quốc Anh khẳng định.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Quốc Anh, việc ứng dụng thành công bước đầu các hệ thống robot hiện đại trong phẫu thuật đã giúp BV Bạch Mai nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh. Mặt khác, dù chi phí dịch vụ chỉ bằng khoảng 1/10 so với chi phí khám chữa bệnh tại nước ngoài, song người bệnh tại BV Bạch Mai đã được ứng dụng các công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới.

17.  Muốn đánh thuế 40% cà phê, trà… vì lo cho sức khỏe của dân!

Phương án 1 là áp thuế 3.500 đồng/lít đồ uống có đường. Theo đó, giá sẽ tăng từ 14% (nước quả) tới 23% (trà và cà phê uống sẵn).

Tại hội thảo liên quan đến kiểm soát tiêu thụ đồ uống có đường do Bộ Y tế vừa tổ chức ngày 22-6, TS Guillermo Paraje, chuyên gia tư vấn ngắn hạn của Tổ chức Y tế Thế giới, cho rằng:

Hiện nay tại Việt Nam chưa có thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đánh vào đồ uống có đường, hiện sản phẩm này chỉ chịu ảnh hưởng của thuế giá trị gia tăng 10%. Do vậy, TS Guillermo Paraje đưa ra bốn phương án áp thuế TTĐB đối với đồ uống có đường.

Phương án 1 là áp thuế 3.500 đồng/lít đồ uống có đường. Theo đó, giá sẽ tăng từ 14% (nước quả) tới 23% (trà và cà phê uống sẵn). Khi có thuế, tiêu thụ sản phẩm này sẽ giảm khoảng 864 triệu lít, số thuế thu được sẽ khoảng 12.090 tỉ đồng.

Phương án 2, áp thuế 35 đồng mỗi gam đường trong 100 ml. Khi đó giá sẽ tăng từ 10% (nước quả và nước thể thao) tới 25% (nước uống tăng lực); sức tiêu thụ sẽ giảm khoảng 880 triệu lít; thuế thu được khoảng 12.4000 tỉ đồng.

Phương án 3 là áp thuế 40% giá xuất xưởng, khi đó giá bán lẻ sẽ tăng khoảng 20%; tiêu thụ sẽ giảm 863 triệu lít; thuế thu được là 12.400 tỉ đồng.

Phương án 4 là áp thuế 10% giá xuất xưởng, giá tiêu thụ sẽ tăng khoảng 5%; tiêu thụ sẽ giảm 216 triệu lít; thuế thu được khoảng 3.690 tỉ đồng.

Luận giải về đề xuất này, TS Guillermo Paraje cho biết phương án thứ nhất làm giảm tác động số lượng lớn đồ uống có đường, tạo động cơ bỏ tiêu dùng, giảm tiêu dùng hoặc đồ uống có đường chứa trong bao bì nhỏ hơn.

Phương án thứ hai nhằm tác động trực tiếp làm giảm hàm lượng đường trong đồ uống, từ đó tạo động cơ từ bỏ tiêu dùng, giảm hoặc thay thế đồ uống có hàm lượng đường cao bằng đồ uống có hàm lượng đường thấp hoặc không chứa hàm lượng đường.

Hai phương án còn lại nhằm tác động tới việc tiêu dùng đồ uống có đường nói chung nhưng nhắm nhiều hơn tới các loại đồ uống có giá cao hơn.

Tổ chức Y tế Thế giới đề xuất là áp thuế 40% giá xuất xưởng với đồ uống có đường. Khi đó giá bán lẻ sẽ tăng khoảng 20%; thuế thu được là 12.400 tỉ đồng.

Trước đó Bộ Tài chính cũng đề xuất các mặt hàng nước giải khát có đường (trừ sữa) sẽ phải chịu thuế TTĐB 10%, đồng thời nâng thuế giá trị gia tăng thêm 2%, áp dụng từ năm 2019.

Lý do được Bộ Tài chính viện dẫn cho đề xuất này là bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt nhằm giảm tình trạng người dân thừa cân, béo phì và mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, ngay khi được đưa ra lấy ý kiến, đề xuất này đã vấp phải sự phản đối của các hiệp hội, doanh nghiệp và cả người tiêu dùng.

Tuy nhiên, trong bản kiến nghị gửi Bộ Tài chính góp ý về việc sửa đổi, đề xuất đưa nước ngọt vào diện chịu thuế TTĐB với thuế suất 10%, Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) cho rằng hiện chưa có đánh giá cụ thể hơn về việc liệu đánh thuế ở mức 10% đối với nước ngọt sẽ giúp làm giảm hoặc làm chậm tốc độ tăng tỉ lệ béo phì ở Việt Nam bao nhiêu. Đây là yếu tố quan trọng nhất để cân nhắc về hiệu quả của chính sách thuế.

VCCI cho rằng mức thuế 10% có thể không ảnh hưởng nhiều đến các gia đình ở thành thị nhưng sẽ là tác động đáng kể đối với khả năng chi tiêu của nhiều gia đình tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa.Thuế đánh vào nước ngọt có thể sẽ không chỉ tước đi niềm vui của các em nhỏ nông thôn mà còn có thể làm chậm tiến trình xóa suy dinh dưỡng trẻ em.

Mặt khác, theo cách đánh thuế đề xuất của Bộ Tài chính, không chỉ các doanh nghiệp sản xuất nước giải khát, các doanh nghiệp mía đường, nông dân trồng mía chịu ảnh hưởng mà có thể cả những doanh nghiệp, nông dân trong các ngành cà phê, chè, trái cây, thậm chí cả ngành sữa cũng bị ảnh hưởng.

18. Cứu sống cụ bà bị ong vò vẽ đốt nguy kịch

Một cụ bà ở huyện miền núi Quỳ Hợp, Nghệ An đi cắt cỏ trong rừng keo thì bị đàn ong vò vẽ đốt dẫn đến nguy kịch nhưng rất may đã được y, bác sỹ cấp cứu kịp thời.

Chiều 23/6, bác sĩ Nguyễn Hồng Vui, Giám đốc phòng khám đa khoa Đoàn Kết (đóng tại 32, xã Nghĩa Xuân, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) cho biết, sáng 23/6, Phòng khám này tiếp nhận bệnh nhân Hoàng Thị È (79 tuổi, trú xóm Sơn Thành, xã Tam Hợp, huyện Quỳ Hợp) bị ong vò vẽ đốt rất nặng.

Bệnh nhân đưa đến phòng khám trong tình trạng người tím tái, ngừng tim, ngừng thở, không bắt được mạch. Người nhà cụn È  cho biết, vào khoảng 9h ngày 23/6, cụ È trong khi lên rừng keo đi cắt cỏ không may vấp phải tổ ong vò vẽ và bị đàn ong đốt.

Sau khi bị đàn ong đốt, cụ È được người nhà đưa đến Phòng khám đa khoa Đoàn Kết để cấp cứu. Do bị ong vò vẽ đốt hàng chục nốt nên cụ È bất tỉnh.

Xác định đây là trường hợp sốc phản vệ nặng do ong đốt, phòng khám đã tập trung toàn lực với những phương tiện và thuốc men tốt nhất để cấp cứu theo phác đồ của Bộ Y tế. Nhờ vậy mà sau khi được cấp cứu, bệnh nhân đã hồi sinh tim phổi, huyết áp dần ổn định và đã qua cơn nguy kịch.

19. Người phụ nữ 5 ngày ngưng tim được cứu sống thần kỳ

Suốt 5 ngày liên tiếp tim nữ bệnh nhân (34 tuổi, ở Tuyên Quang) không đập và cùng lúc suy tới 5 tạng là trường hợp chưa từng gặp tại Việt Nam.

Trước đó, bệnh nhân “đặc biệt” là chị Mai Thị L., được chẩn đoán loét dạ dày có chỉ định dùng hỗn hợp thuốc (chống vi khuẩn HP, ức chế bơm proton (PPI), và clarithromycine), trước đó chị L. có uống 1 liều sau đó thấy ngứa, khó chịu đã tạm dùng thuốc 1 ngày thì hết đến sáng ngày 13/5, chị lại tiếp tục uống, sau đó có biểu hiện của dị ứng như đỏ da, phù mặt, bồn chồn, khó chịu…

Bệnh nhân L. đã đến Bệnh viện Hùng Vương (Phú Thọ) khám với chẩn đoán phản vệ. Các bác sĩ đã xử trí với các thuốc chống dị ứng như:  dimedrol, adrenalin nhưng tình trạng nặng lên, bệnh nhân thấy mệt, chóng mặt tiếp đó là hôn mê, co giật, suy hô hấp nặng và ngừng tuần hoàn.

Ngay lập tức bệnh nhân được cấp cứu ngừng tuần hoàn ép tim ngoài lồng ngực. Sau 20 phút, bệnh nhân có tim đập trở lại. Bệnh nhân tiếp tục được xử trí sốc phản vệ theo phác đồ mới của Bộ Y tế (thông tư 51/BYT/2017), đặt nội khí quản, thở máy, duy trì adrenalin...

Các bác sĩ đánh giá việc cứu sống được bệnh nhân đã ngưng tim suốt 5 ngày là kỳ tích của ngành y Việt Nam

Mặc dù được hồi sức tích cực theo đúng phác đồ nhưng sau đó bệnh nhân lại tiếp tục ngừng tuần hoàn lần 2, các nhân viên y tế lại tiến hành ép tim ngoài lồng ngực trong khoảng 15 phút nữa tim mới đập trở lại.

Đánh giá là một ca bệnh diễn biến phức tạp, đe dọa tử vong, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương đã liên lạc trực tiếp với chuyên gia đầu ngành về hồi sức, GS.TS Nguyễn Gia Bình - Bệnh viện Bạch Mai để xin ý kiến hỗ trợ.

Nhận định là trường hợp phản vệ nguy kịch biến chứng ngừng tuần hoàn, suy đa tạng, GS Bình đã cử ngay bác sĩ giỏi của khoa là BS Phạm Thế Thạch cùng xe cứu thương lên đường đón bệnh nhân về Bạch Mai. Bệnh viện Hùng Vương cũng cử một kíp bác sĩ để vận chuyển bệnh nhân về Hà Nội sớm nhất có thể.

Chiều 16/5, bệnh nhân được chuyển thẳng đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng rất nguy kịch, suy cùng lúc 5 tạng, suy hô hấp nặng, thở máy, hôn mê sâu, suy tuần hoàn nặng, huyết áp xuống rất thấp, nhịp tim đập nhanh, phù phổi cấp, rối loạn đông máu nặng, suy thận cấp…

Chẩn đoán đây là một trường hợp phản vệ nguy kịch với biến chứng ngừng tuần hoàn, chảy máu phổi, siêu âm tim thấy tim đập rời rạc rất yếu, vì vậy không thể tiếp tục dùng thuốc, cần phải thực hiện kỹ thuật ECMO ngay lập tức.

Mặc dù kỹ thuật ECMO là kỹ thuật rất khó liên quan đến phẫu thuật mạch máu, trang thiết bị hiện đại nhưng để chạy đua với thời gian tính bằng phút nên chỉ trong khoảng 15 phút sau khi vào viện, máy ECMO đã được kết nối với bệnh nhân.

Trong 5 ngày tim ngừng đập, sự sống của bệnh nhân phụ thuộc hoàn toàn vào phương pháp này; đến ngày thứ 6, tim hoạt động trở lại, bệnh nhân được lọc máu liên tục, thở máy, truyền các chế phẩm máu, thuốc kháng sinh và thuốc chống đông máu… Bệnh nhân đã được xuất viện sau hơn 1 tháng điều trị.

20. Bệnh viện quá tải, "cò" sống khỏe!

Không ít bệnh nhân muốn được chen ngang, ngại khi trị những bệnh nhạy cảm đã vô tình tạo ra đất sống cho "cò" cùng các phòng khám tư với giá cắt cổ.

Đó là những gì mà lãnh đạo các bệnh viện (BV) có lực lượng"cò" xuất hiện nhiều chia sẻ.

Để kiểm chứng, trong vai người mắc bệnh da liễu, vừa trờ xe đến góc đường Nguyễn Thông - Ngô Thời Nhiệm (quận 3, TP HCM), tôi đã lập tức được một người đàn ông nhào tới hỏi "khám bệnh phải không?". Sau cái gật đầu của tôi, ông ta nói sẽ dẫn đến phòng khám gần đó có bác sĩ là phó giám đốc BV Da Liễu! Ông ta còn dọa rằng thời điểm đó (khoảng 9 giờ 30 phút) nếu vào BV khám thì tới tối mới xong, vì hầu hết người bệnh lấy số thứ tự từ 4 giờ.

Sau đó, "cò" dẫn tôi đến phòng khám số 63 Nguyễn Thông. Nam thanh niên ngồi ngay quầy thuốc nói: "Đến đây khám thì chị cứ an tâm. Chị chờ chút sẽ đến lượt". Lân la hỏi chuyện một người đàn ông trong số gần chục người ngồi chờ khám, tôi mới biết ông quê Bạc Liêu, vừa đón xe tới cổng BV Da Liễu đã được một người đứng gần cổng khuyên qua đây để khám nhanh, "chứ vào BV khám thì tới tối mới xong".

Trái ngược với lời "cò", khoảng hơn 10 giờ cùng ngày, ghé vào BV Da Liễu, tôi thấy bệnh nhân không nhiều. Nhiều người cho biết không phải đợi lâu và y - bác sĩ rất ân cần.

Ông Huỳnh Ngọc Thạch, Trưởng Phòng Tổ chức cán bộ BV Da Liễu, khẳng định bác sĩ ở phòng khám 63 Nguyễn Thông không phải của BV. "Hiện nay, "cò" bên trong BV hoàn toàn không có nhưng "cò" bên ngoài vẫn còn và rất khó giải quyết triệt để" - ông Thạch nói.

Vậy phải chăng "cò" chỉ hoạt động được là do bệnh nhân muốn khám nhanh và thiếu hiểu biết? Có thể ở BV Da Liễu thì đúng nhưng ở BV Đại học Y Dược và BV Chợ Rẫy thì không hẳn vậy. Bằng chứng là suốt 2 ngày ghé BV Đại học Y Dược, tôi và một đồng nghiệp đều chứng kiến cảnh "cò" hoạt động náo nhiệt. Chúng tôi vừa tấp xe vào lề đường là "cò" nhào đến tiếp cận. Khi tôi đồng ý khám tổng quát, "cò" đưa 2 phiếu khám bệnh màu vàng của BV để điền thông tin. Khoảng 10 phút sau, một phụ nữ bịt khẩu trang kín mít giới thiệu tên Mai đến lấy 2 phiếu đăng ký khám bệnh của tôi đút vào túi áo rồi đi nhanh đến nơi bệnh nhân đăng ký khám chữa bệnh. Khi đã lấy số thứ tự xong, bà Mai nói nếu khám tổng quát cho 2 người thì tốn khoảng 5 triệu đồng. Trong đó, tiền khám khoảng 4,4 triệu đồng, tiền công trả cho mỗi người là 600.000 đồng.

Những ngày vừa qua, báo chí lại tiếp tục phanh phui một đường dây "cò" ở BV Chợ Rẫy. Cụ thể, một phóng viên đã chi tiền hoa hồng và lập tức được "cò" luồn lách trong đám đông, mang ra một tờ phiếu đăng ký ghi số 142 (trong khi lúc này bảng điện tử đã hiện lên số 140)…

Trả lời câu hỏi của báo chí vì sao có chuyện "đi tắt đón đầu" như trên, lãnh đạo Sở Y tế TP HCM cũng như BV Chợ Rẫy đều cho biết lực lượng bảo vệ luôn tìm cách dẹp nạn "cò" thông qua việc phối hợp các cơ quan chức năng. Nếu vậy, vấn đề là tại sao "cò" vẫn tồn tại? Đó chính là do BV quá tải nên không ít bệnh nhân đành chấp nhận bỏ tiền để "đi tắt đón đầu". Đó chính là chuyện không ít nhân viên y tế đã cấu kết với "cò".

Để xử lý chuyện này thì chỉ có cách duy nhất là giảm tình trạng quá tải cho BV, xử lý thật nghiêm những nhân viên y tế biến chất và quản chặt các phòng khám tư. Nếu các vấn đề này được giải quyết thì dù bệnh nhân có đông, "cò" cũng chào thua.

21. Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh thiếu hóa chất, người bệnh khốn đốn: Vì đâu nên nỗi?

Từ khi thực hiện phương thức mua sắm tập trung tài sản nhà nước theo phương thức đấu thầu, một số bệnh viện tại Hà Tĩnh đã lâm vào cảnh thiếu hóa chất, vật tư y tế.

Khốn đốn vì thiếu hóa chất, dụng cụ

Bà Trần Thị Dung, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh cho biết, đầu năm 2018 tất cả hóa chất, vật tư y tế của bệnh viện đều do Công ty liên danh DANA – HOH –Minh Tâm cung ứng. Tuy nhiên, liên tiếp nhiều tháng gần đây đơn vị đã không cung ứng kịp hóa chất, một số vật tư y tế có cấu hình không phù hợp với đề nghị của các bệnh viện, gây ra những khó khăn cho các đơn vị y tế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.

Mặc dù các cơ Sở Y tế đã nhiều lần kiến nghị, đề xuất phương án tháo gỡ nhưng quyết định cuối cùng vẫn chưa được cơ quan có chức năng ở Hà Tĩnh giải quyết. Do đó, nguy cơ đóng cửa và bắt buộc điều chuyển bệnh nhân lên tuyến trên đang hiện hữu tại các bệnh viện ở Hà Tĩnh.

Trung tâm Tư vấn dịch vụ tài chính công (Sở Tài chính Hà Tĩnh) được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao trách nhiệm tổ chức thực hiện việc đấu thầu mua sắm tài sản tập trung. Theo đó, liên danh TNT và các thành viên, liên danh DANA - HOH - MINH TÂM là những đơn vị trúng gói thầu cung cấp vật tư y tế, hóa chất, sinh phẩm cho các bệnh viện trên địa bàn với tổng giá trị hơn 150 tỷ đồng.

Đểphục vụ kịp thời việc khám, chữa bệnh cho bệnh nhân, bệnh viện đã phải vay hơn 100 triệu đồng mua hóa chất. Một số hóa chất phục vụ xét nghiệm như: HIV ELISA, HbsAG ELISA, HCV ELISA, giang mai test nhanh... chỉ đủ sử dụng trong vòng nửa tháng.

Bà Trần Thị Dung, Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh: Do đặc thù xét nghiệm huyết học rất quan trọng đối với hoạt động khám chữa bệnh, nếu không có hóa chất thì toàn bộ công tác truyền máu cho bệnh nhân sẽ không thể thực hiện được. Mặt khác, việc sàng lọc để cho nhận máu nhân đạo cũng sẽ phải dừng hoạt động, ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân.

Còn ông Trần Nguyên Ngọc, Trưởng phòng Vật tư – Kỹ thuật, Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh cho biết, do hóa chất xét nghiệm huyết học được cung cấp thông qua phương thức mua sắm tập trung không tương thích với hệ thống máy móc sẵn có của bệnh viện nên từ ngày 11/4 đến nay, bệnh viện phải tiến hành vay hóa chất của một số đơn vị khác.

Chưa dừng lại ở đó, ngày 7/6, đơn vị được ủy quyền cung ứng hóa chất và vật tư xét nghiệm theo hợp đồng mua sắm tập trung được ký kết trước đó đột nhiên gửi thông báo đến bệnh viện về việc không cung cấp được một số loại hóa chất xét nghiệm trong sàng lọc máu.

Để “tháo gỡ” cho việc không cung ứng kịp thời hóa chất, cũng như các vật tư y tế bị lệch chuẩn, đơn vị cung ứng đã làm văn đề xuất bản gửi đến bệnh viện cung ứng các loại hóa chất khác có tính năng tương đương và đơn giá không thay đổi.

Thế nhưng, các loại hóa chất thay thế đã không tương thích với thiết bị máy móc hiện có của bệnh viện, do đó các kết quả xét nghiệm sẽ khó bảo đảm yếu tố chính xác. Vì vậy, bệnh viện đã đề xuất cho mua hóa hóa chất khác tương thích hơn, nhằm bảo đảm sự an toàn tuyệt đối trong xét nghiệm.

Vì đâu nên nỗi

Được biết, đây là lần đầu tiên tỉnh Hà Tĩnh tổ chức đấu thầu mua sắm tập trung trên lĩnh vực y tế với với 2.400 mặt hàng, cấu hình phức tạp, bên cạnh việc các đơn vị thụ hưởng lập kế hoạch chưa đáp ứng yêu cầu thì trong quá trình khám chữa bệnh đã phát sinh ra các kỹ thuật mới, mô hình bệnh tật thay đổi nên sẽ không tránh khỏi những “lệch pha” so với kế hoạch cung ứng hóa chất sinh phẩm, vật tư y tế.

Trước những vướng mắc trên, các cơ sở khám chữa bệnh và Sở Y tế Hà Tĩnh đã kiến nghị UBND tỉnh giao Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ Tài chính Công Hà Tĩnh (bên mời thầu) xử lý tình huống cho các đơn vị.

Trả lời cho những thắc mắc của Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh, ông Lê Viết Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ Tài chính Công Hà Tĩnh cho biết: Đơn vị được UBND tỉnh giao tổ chức thực hiện việc thỏa thuận khung giá cho các bên tổ chức đấu thầu. Theo quy định của pháp luật, trung tâm không có thẩm quyền xử lý những phát sinh sau đấu thầu, trách nhiệm xử lý vấn đề này thuộc thẩm quyền của các đơn vị thụ hưởng mua sắm tập trung theo hợp đồng được ký kết giữa các bên và luật dân sự.

“Đối với việc đơn vị trúng thầu không tiếp tục cung cấp hóa chất sàng lọc máu như thỏa thuận, chúng tôi đã yêu cầu đơn vị này giải trình nguyên nhân và báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo xử lý của UBND tỉnh” – ông Cường nói.

Theo ý kiến của người trong cuộc, những khó khăn, vướng mắc trong lần đầu thực hiện một phương thức mua sắm mới là khó tránh khỏi. Tuy vậy, điều làm nhiều người băn khoăn chính là thái độ, cách xử lý thiếu dứt điểm của tỉnh Hà Tĩnh trước một vấn đề bức xúc của ngành y, nơi hàng trăm, hàng nghìn bệnh nhân đang ngày đêm phải đối mặt với những hiểm nguy nếu không được cung cấp kịp thời các hóa chất sinh phẩm, vật tư y tế để thực hiện các liệu pháp chữa trị.

Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh có quy mô 800 giường bệnh, có số lượng bệnh nhân điều trị nội trú từ 800 đến 1.100 bệnh nhân. Bệnh viện thực hiện chức năng điều trị và chăm sóc sức khỏe cho 1,3 triệu dân trong tỉnh cùng hàng chục nghìn công nhân và chuyên gia làm việc tại Vũng Áng, một trong khu kinh tế lớn của khu vực.

22. Người bệnh u mê giữa "ma trận" thầy lang "nổ" chữa được ung thư

Một điểm chung đặc biệt của các “thần y tự phong” là khẳng định thuốc của họ là gia truyền, có thể chữa khỏi bệnh, đặc biệt là bệnh ung thư. Các bài thuốc chữa bệnh độc chiêu của các thầy có tìm đỏ mắt cũng không thấy trong y văn thế giới.

Những kiểu chữa bệnh... độc đáo

Nhiều người bệnh còn nhớ "cậu Phú" tên đầy đủ là Phạm Thị Phú (SN 1972, ở thị xã Sông Công, Thái Nguyên) chữa bách bệnh bằng nước lã. Bệnh gì “cậu Phú có chung một bài thuốc dội nước lã lên lưng, bụng, đầu mặt; sau đó đứng lên lưng bệnh nhân, lấy chân day bụng, day mặt cho người bệnh.

"Cậu Phú" nổ, với cách chữa này bệnh gì cũng khỏi, thậm chí cả ung thư. Cách chữa bệnh của "cậu Phú" không có cơ sở khoa học nhưng một thời người bệnh từ khắp nơi đổ về xin "cậu" chữa bệnh.Theo “cậu”, bài thuốc chữa bệnh ở đây là đông y và cúng vái.

 Thuốc gia truyền không rõ thành phần gồm những chất gì những thường được quảng cáo chữa bách bệnh

Lương y Đặng Minh (ở phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, Hà Nội) đã từng tự quảng cáo dùng nọc ong chữa được tới... 30 loại bệnh, trong đó có cả ung thư, nhiễm HIV. Ong đốt chữa từ bệnh mất ngủ đến những bệnh nan y. Cách đơn giản chỉ bằng việc cho ong đốt vào chỗ nào đau theo kiểu "đau đâu cho đốt ở đó".

Cần vạch mặt lang băm

Ông Nguyễn Hồng Siêm - Chủ tịch Hội đông y Hà Nội cho biết: Hiện có nhiều ông lang tự xưng là gia truyền, quảng cáo quá khả năng, nhưng đến thời điểm này chưa một thầy lang cũng như bài thuốc nào có khả năng chữa khỏi bệnh nan y, đặc biệt là ung thư.

"Đã từng có thầy thuốc đề xuất lên cơ quan y tế về việc có bài thuốc chữa ung thư, nhưng khi được đề nghị chữa bệnh nhân thực thì không chữa được. Hiện nay, những ông lang khẳng định chữa được bệnh ung thư là bị hoang tưởng về khả năng của mình hoặc là lừa bịp”, ông Nguyễn Hồng Siêm khẳng định.

Ông Siêm cho biết, hiện người dân đang tin tưởng và có xu hướng chữa trị bệnh bằng y học cổ truyền nhưng các vị thuốc phải được sử dụng đúng liều lượng theo chỉ định của bác sĩ. Trong trường hợp người dân chưa trang bị được kiến thức về đông y thì không nên “tự ý bốc thuốc cho mình”.Đồng thời, người bệnh nên tìm đến những thầy thuốc, cơ sở bán thuốc đông y uy tín để khám và cắt thuốc.

Trong y văn, đông y cũng có bài thuốc chữa u bướu. Ung thư cũng là loại u bướu, nhưng u ác tính thì chưa có bài thuốc chữa. Tuy nhiên, đông y có lợi thế lớn trong việc nâng cao thể trạng người bệnh, hỗ trợ điều trị ung thư. Thực chất, các bài thuốc các thầy lang quảng cáo chữa ung thư là các bài thuốc chữa u bướu, kết hợp các thuốc thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Thậm chí, một số ông lang còn kê thêm các loại dịch truyền của tây y, đây đều là các loại thuốc bổ và thải độc.

Ths Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) từng lo lắng: Một số đối tượng tự ý quảng cáo các phương thuốc chữa bệnh gia truyền mà chưa được cơ quan y tế cấp phép, không có cơ sở khoa học, đây là hành vi vi phạm Luật Khám chữa bệnh và bị xử lý theo quy định. Người dân không nên tin tưởng mà “tiền mất tật mang”.

Theo Ths Khoa, người dân tin vào những bài thuốc dân gian "thầy lang" chưa được kiểm chứng dẫn đến việc chậm điều trị bệnh, để đến khi bệnh không thể cứu chữa mới tìm tới cơ sở y tế thì đã quá muộn. Hiện tình trạng người hành nghề lương y không phép rất nhiều, như một “ma trận”, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải tăng cường kiểm tra, giám sát để lập lại trật tự, hạn chế những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.

Theo quy định, thẻ hội viên không thay thế được chứng chỉ hành nghề, cơ sở được phép hành nghề phải có biển hiệu, trên đó ghi rõ số giấy phép hành nghề đã được cơ quan có thẩm quyền cấp….

Để hạn chế việc người dân tin theo phương pháp khám chữa bệnh không có cơ sở qua mạng internet hoặc truyền miệng, thầy lang, ngành y tế rất mong có sự vào cuộc của các cơ quan báo chí để tuyên truyền cũng như cảnh báo người dân không nên mù quáng tin tưởng vào những phương pháp phi khoa học.

II. Thông tin Y tế Quốc tế

23. Robot có thể mặc áo cho con người

Trong thời đại công nghệ 4.0, việc robot “hầu hạ tận răng”, mặc quần khoác áo cho con người sẽ không còn xa nữa.

Các nhà khoa học tại Viện công nghệ Georgia, Mỹ đang phát triển một mẫu robot có tên PR2 có khả năng hỗ trợ bệnh nhân mặc quần áo. Dẫu dự án này mới chỉ đang ở giai đoạn sơ khai - robot chỉ có thể mặc được áo choàng bệnh viện cho người thử nghiệm.

Cụ thể, PR2 được dạy về cách con người cảm nhận nhận được sự hỗ trợ từ nó.Từ đó, robot có thể nắm bắt được tâm lý và hành động của người đang được nó trợ giúp. Khi thực hiện thử nghiệm, các nhà khoa học đã quan sát các hành vi của robot và nhận thấy nó đã có thể kéo được đồng phục bệnh nhân lên hết cả cánh tay người thử nghiệm và thiểu tối đa tỉ lệ quần áo bị vướng lại.

Thay vì sử dụng thị giác máy tính để quan sát, robot sẽ dựa trên phản hồi xúc giác để dự đoán các thao tác cần thiết nhằm hạn chế quần áo bị mắc lại vào cơ thể chủ nhân. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả bởi khoác lên người, quần áo thường che đi phần cơ thể của người được mặc, dẫn đến tình trạng robot khó có thể quan sát các bộ phận và xác định sai lệch.

Robot đã học cách mặc áo cho con người nhờ công nghệ mô phỏng ảo lại các động tác thực tế. Nó phải trải qua hàng ngàn lần luyện tập mới có thể làm thuần thục, nhanh gọn như vậy.Từ những sai lầm, ví dụ như việc áo bị vướng lại trên người, robot PR2 mới học hỏi để tránh phạm phải lần nữa.Ngoài ra, nó cũng bớt phiền toái cho các nhà nghiên cứu và người tình nguyện tham gia, bởi họ sẽ không phải chịu đựng cảnh robot này thất bại đến vài ngàn lần.Những bài mô phỏng này sẽ giúp mạng thần kinh của người máy hoàn thiện kỹ năng, tính toán được mức độ lực cần thiết để mặc quần áo cho người.

GS Charlie Kemp chia sẻ: “Robot hỗ trợ mặc quần áo hứa hẹn sẽ mang đến những ứng dụng thực tiễn cho ngành y tế. Chúng tôi đã đạt được những bước tiến nhất định.Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều khía cạnh cần phát triển hơn nữa. Dẫu vậy, ta có thể trông chờ vào một tương lai PR2 sẽ trở nên phổ biến ở các cơ sở y tế, bệnh viện...”.

Hiện tại, các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu thêm các ứng dụng khác cho robot PR2 như hỗ trợ buộc giày, mặc áo phông, thay áo len cardigan…​ 


Thăm dò ý kiến