Điểm tin y tế ngày 21/6/2018

21/06/2018 | 10:30 AM

 | 

1.    Thủ tướng ra Chỉ thị tăng cường chống buôn lậu hàng dược phẩm, mỹ phẩm

Thủ tướng Chính phủ vừa có Chỉ thị 17/CT-TTg tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng thuộc nhóm hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền. Thủ tướng chỉ đạo,tăng cường quản lý, ứng dụng khoa học công nghệ vào kiểm soát đối với nguồn gốc, chất lượng của các nguyên liệu, các sản phẩm chăm sóc nâng cao sức khỏe con người. Ảnh minh họa

Theo thông tin từ Ban chỉ đạo quốc gia 389, Thủ tướng Chính phủ vừa có chỉ thị yêu cầu Bộ Y tế phải chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát để ban hành hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật mới hoặc sửa đổi phù hợp những văn bản chưa quy định về chuyên môn kỹ thuật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, quy trình kiểm tra về dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của ngành. Tăng cường quản lý, ứng dụng khoa học công nghệ vào kiểm soát đối với nguồn gốc, chất lượng của các nguyên liệu, các sản phẩm chăm sóc nâng cao sức khỏe con người; đề xuất thực hiện thống nhất và xã hội hóa công tác giám định, kiểm định; thực hiện kết nối một cửa quốc gia, chủ động chia sẻ thông tin về cấp phép, quản lý đối với sản phẩm dược phẩm, mỹ phẩm, phối hợp với các cơ quan liên quan phòng chống hiệu quả buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng quá hạn sử dụng thuộc phạm vi quản lý. Chỉ đạo tăng cường thanh tra công vụ đối với hoạt động cấp phép sản xuất, lưu hành, quảng cáo, giám định, chứng nhận chất lượng, chứng nhận hợp quy, hợp chuẩn đối với lĩnh vực, mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm; phối hợp với các cơ quan và các lực lượng chức năng tăng cường thanh tra, hậu kiểm, kiểm tra đột xuất việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các mặt hàng nói trên.

Bộ Công an chỉ đạo Công an các cấp và các đơn vị nghiệp vụ tăng cường nắm tình hình, phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời những hành vi vi phạm, tập trung điều tra, triệt phá đường dây, ổ nhóm buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng, đặc biệt là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền; phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ buôn lậu, kinh doanh, sản xuất hàng giả nghiêm minh theo pháp luật.

Đồng thời, Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường kiểm soát người, phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh; tuần tra, kiểm soát chặt chẽ các tuyến biên giới đặc biệt là đường mòn lối mở, khu vực cửa khẩu, các kho bãi, điểm tập kết hàng hóa ở khu vực biên giới; chủ động phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới các loại hàng hóa; phối hợp các bộ, ngành, chính quyền các cấp và các lực lượng chức năng tuyên truyền vận động cư dân vùng biên không tham gia vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; chỉ đạo lực lượng Cảnh sát biển tăng cường tuần tra kiểm soát trên biển, chủ động phối hợp các lực lượng chức năng chia sẻ thông tin, phát hiện, bắt giữ các đối tượng buôn lậu trong đó có hàng hóa là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền qua đường biển. Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường chủ động xây dựng kế hoạch tổng kiểm tra hoạt động kinh doanh, kho tàng, nhà xưởng, cơ sở sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm trên toàn quốc, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về sản xuất, buôn bán hàng giả, về nguồn gốc xuất xứ và chất lượng, về xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Tăng cường quản lý giám sát về điều kiện hoạt động thương mại điện tử các mô hình hoạt động kinh doanh dựa trên ứng dụng công nghệ số để kinh doanh; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp các cơ quan chức năng, các chủ thể quyền, xử lý cá nhân, tổ chức sử dụng các trang mạng xã hội kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm giả, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không đảm bảo chất lượng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng Hải quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu, đảm bảo tuân thủ pháp luật, đặc biệt chú ý các lô hàng theo quy định phải đảm bảo điều kiện kiểm tra chuyên ngành theo tiêu chuẩn, quy chuẩn mới cho thông quan; chỉ đạo Cơ quan Thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra về chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ đối với các DN nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền có dấu hiệu rủi ro cao về thuế, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp kê khai không đúng, gian lận thuế, trốn thuế; phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu ứng dụng công nghệ vào xây dựng cơ chế quản lý đối với các mặt hàng này. Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý chặt chẽ các hoạt động quảng cáo trên truyền thanh, truyền hình, báo chí trên môi trường mạng, xuất bản phẩm và quảng cáo tích hợp trên các sản phẩm dịch vụ bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin, kịp thời ngăn chặn, gỡ bỏ các nội dung quảng cáo, thông tin sai quy định trong kinh doanh hàng hóa nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng là dược phẩm, mỹ phẩm. Công khai thông tin các tổ chức, cá nhân vi phạm, biểu dương người tốt, việc tốt trong đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, hàng kém chất lượng. Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế thẩm định và công bố công khai tiêu chuẩn quốc gia về dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền; quản lý chặt chẽ hoạt động của đại diện chủ sở hữu công nghiệp, quy định sở hữu công nghiệp và các dịch vụ sở hữu trí tuệ, giải quyết các tranh chấp về sở hữu công nghiệp và tranh chấp thương mại liên quan; tăng cường công tác kiểm tra nhà nước về đo lường chất lượng và ghi nhãn hàng hóa, phối hợp tích cực với các lực lượng chức năng trong công tác phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm này. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các sở ngành chức năng, UBND các huyện, thị xã, thành phố trực thuộc quản lý chặt chẽ các hoạt động sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh các mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm; xây dựng kế hoạch đấu tranh cụ thể đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh các sản phẩm giả, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, kém chất lượng; phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Các DN phải thông tin đầy đủ về hàng hóa đến các cơ quan quản lý và người tiêu dùng, phải phối hợp và hợp tác với các cơ quan thực thi pháp luật, giám sát tiêu thụ hàng hoá của mình, đẩy mạnh liên minh giữa các nhà sản xuất trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất kinh doanh hàng giả, không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền.

2.    UNICEF cảnh báo Việt Nam thiếu i ốt hết sức trầm trọng

Việt Nam vẫn nằm trong số 19 nước trên thế giới có tình trạng thiếu i ốt tồi tệ nhất trên thế giới. Đó là thông tin được đưa ra tại Hội thảo tập huấn vai trò của báo chí truyền thông phòng chống thiếu hụt vi chất dinh dưỡng do Liên hiệp Các tổ chức khoa học và kỹ thuật Việt Nam phối hợp với UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc) tổ chức ngày 11.6. Theo báo cáo của mạng lưới i ốt toàn cầu, Việt Nam vẫn nằm trong số 19 nước trên thế giới có tình trạng thiếu i ốt tồi tệ nhất trên thế giới. Đây là một thực tế đáng báo động về tình trạng thiếu hụt i ốt đã quay trở lại Việt Nam. Tại hội nghị, theo đại diện tổ chức UNICEF, trước đây, chương trình phòng chống rối loạn thiếu i ốt từ năm 1994 đến năm 2005 của Việt Nam đã mang lại nhiều kết quả tích cực khi thực hiện thành công chiến lược tăng cường cung cấp i ốt vào toàn bộ muối cho toàn dân. Kết quả là, hơn 90% các hộ gia đình được sử dụng muối i ốt đầy đủ trong giai đoạn 2005-2006. Tổng thể kết quả của chương trình đã giúp giảm tỷ lệ bệnh bướu cổ của trẻ em và tăng tỷ lệ i ốt trong cơ thể người Việt Nam trên mức tối thiểu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Tuy nhiên, kết quả khả quan này đã không được duy trì kể từ khi chương trình Quốc gia Phòng chống các rối loạn do thiếu i ốt bị rút khỏi chương trình Mục tiêu Quốc gia về Y tế vào năm 2005, việc thúc đẩy và hỗ trợ pháp lý cho muối tăng cường i ốt và các hoạt động liên quan cũng đã ngừng lại. Sau khi việc sử dụng muối i ốt mang tính tự nguyện thì sự thiếu hụt i ốt đã trở lại. Theo ước tính, thực phẩm chế biến hiện nay cung cấp khoảng 75% tổng lượng muối ăn vào, chỉ 15% tổng lượng muối ăn vào là thông qua muối ăn trực tiếp. Do đó, ở những quốc gia mà muối i ốt không được sử dụng trong thực phẩm chế biến, sự chuyển đổi cách tiêu thụ hiện tại có thể làm giảm lượng muối i ốt vào.

Đại diện UNICEF khuyến nghị người dân nên bổ sung i ốt vào thực phẩm ăn hàng ngày. Bên cạnh đó, việc sản xuất thực phẩm của DN cũng nên bổ sung i ốt bởi nếu không về tương lai, điều này sẽ gây ra hệ lụy khôn lường. Theo các chuyên gia y tế Việt Nam, thiếu i ốt gây ra nhiều hệ lụy với sức khỏe. Cụ thể, việc thiếu i ốt sẽ ảnh hưởng đến đến sự phát triển tầm vóc, trí tuệ, làm giảm kết quả học tập, năng suất lao động, gây nhiều thiệt hại đến nền kinh tế đất nước. Phụ nữ mang thai bị thiếu i ốt dễ bị sẩy thai, sinh non, thai chết. Trẻ nhỏ bị thiếu i ốt sẽ tăng nguy cơ chậm phát triển về trí tuệ, hạn chế sự phát triển về chiều cao, cân nặng, suy dinh dưỡng.

3.    Sự hy sinh thầm lặng, cuộc thi báo chí đặc biệt

Nếu bạn là người quan tâm đến tờ báo Sức khỏe&Đời sống, hẳn sẽ nhớ rằng bên cạnh những số báo chứa nhiều thông tin hữu ích, chuẩn xác, tờ báo của ngành y tế còn tổ chức những cuộc thi và chương trình để lại những dấu ấn như Trái tim cho em, Vòng tay nhân ái, Giai điệu yêu thương... Song Sự hy sinh thầm lặng - cuộc thi viết về những tấm gương thầy thuốc do Báo phát động lần đầu tiên vào năm 2010 mang tầm ý nghĩa xã hội lớn hơn.

Cuối tháng 6 này, báo Sức khỏe&Đời sống lại một lần nữa tổ chức Lễ phát động Cuộc thi viết Sự hy sinh thầm lặng lần thứ V như một sứ mệnh để nối tiếp những mạch nguồn cảm xúc, để nhân lên nữa những tấm gương cao đẹp và bình dị của người thầy thuốc và để những hy sinh lặng thầm không thể bị lãng quên. Những đêm tổng kết và trao giải cuộc thi viết Sự hy sinh thầm lặng luôn được truyền hình trực tiếp vào giờ vàng trên sóng VTV1 của Đài Truyền hình Việt Nam, được sự quan tâm tham dự của các đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước, tạo hiệu ứng trân trọng, cảm động trong cộng đồng.

Có mấy ai biết được bao nhiêu áp lực mà người bác sĩ phải gánh trên vai khi hành nghề y? Có bao nhiêu bác sĩ được tôn vinh vì những cống hiến cho nền y học, cho sự chữa trị bệnh nhân? Chữa trị hàng ngàn bệnh nhân khỏi bệnh, hồ dễ đã mấy ai nhớ, chỉ cần sơ sẩy, hay do vô ý sơ sẩy là rất có thể sẽ thành mục tiêu... dằn hắt của cộng đồng. Nhờ sự lan tỏa của cuộc thi Sự hy sinh thầm lặng mà rất nhiều tấm gương đẹp đã được xã hội biết đến và tôn vinh. Hình ảnh của những thầy thuốc áo trắng ngày đêm âm thầm vượt qua khó khăn, gian khổ, chiến đấu với bệnh tật, bảo vệ sức khỏe, tính mạng người dân không còn như cây quế giữa rừng/thơm tho ai biết ngát lừng ai hay, dần trở nên thân thuộc, gần gũi hơn với cộng đồng. Đây thực sự là một nghĩa cử công bằng với các thầy thuốc mà tờ báo của ngành y tế đã làm được.

Nhân vật trung tâm của Sự hy sinh thầm lặng dĩ nhiên là các thầy thuốc với những câu chuyện giờ mới kể. Qua đó cũng thấy được bức tranh toàn cảnh của ngành, từ hải đảo muôn trùng đến vùng núi xa xôi, từ vùng dân tộc hẻo lánh đến huyện thị đông đúc. Dù ở đâu, người thầy thuốc cũng xác định trách nhiệm cao cả của mình đó là chăm sóc sức khỏe nhân dân. Rèn luyện và giữ gìn y đức,  đó là hành trình chưa bao giờ kết thúc của những người khoác trên mình chiếc áo blouse trắng.

Nếu không có cuộc thi này,  làm sao chúng ta được biết về người thầy thuốc quê Thái Bình gần 30 năm xếp lại nỗi nhớ nhà để ở lại với bà con ngư dân. Ca cấp cứu tại đảo Phú Quý - nơi cách đất liền hơn 100 cây số, có khi người lái xe cấp cứu lại chính là Giám đốc bệnh viện. Hàng chục năm ông đã cứu sống hàng ngàn người trên đảo. 3 lần Sở Y tế đồng ý chuyển bác sĩ về đất liền thì 3 lần người dân trên đảo lại viết đơn xin giữ ông ở lại. Có bác sĩ suốt 35 năm bầu bạn trong thế giới người điên, chấp nhận điều kiện sống kham khổ, phòng làm việc cũng chính là phòng ngủ và nơi nấu ăn... Chúng ta cũng chỉ nhờ cuộc thi này mới biết mặt gọi tên Người bác sĩ nơi rừng sâu núi thẳm - BS. Võ Thanh Dũng - Trạm trưởng Trạm y tế xã Yang Reh, huyện KRông Bông, tỉnh Đăk Lăk, người “dám làm ngược lại thần linh” và đã khiến bà con dân bản tin vào y khoa. Là BS. Phạm Thị Ánh Hồng, Phó Giám đốc Trung tâm Cấp cứu 115 Đà Nẵng, một “nữ bác sĩ thép” đã cùng với đồng đội luôn sẵn sàng “lao ra biển” mỗi khi có người gọi cứu hộ, mặc dù trong những chuyến đi đầy hiểm nguy luôn canh cánh trong lòng nỗi lo lắng của người mẹ: “Mình chết thì con mình sẽ ra sao”. Đó còn là bác sĩ của dân bản - Và Bá Tủa, Trạm trưởng Trạm y tế xã Nhôn Mai, huyện biên giới Tương Dương (Nghệ An), người luôn lặn lội tìm đến người bệnh và bằng những hành động của mình chẳng những thu phục được dân làng mà còn chinh phục được cả bố đẻ vốn làm nghề thầy cúng chữa bệnh bằng cách... đuổi ma. Có những điều dưỡng, hộ lý 30 năm vác xác tử thi, suốt bao nhiêu năm chăm sóc những bệnh nhân phong, bệnh nhân ung thư, tâm thần…; Có bác sĩ là khắc tinh của những khối u quái trong khi bản thân cũng là một nạn nhân của những khối u, nhưng vẫn vật lộn với bệnh tật, giành giật sự sống hàng ngày để tiếp tục chăm sóc bệnh nhân... Có những bác sĩ phải ngâm đôi bàn tay trong đá lạnh buốt trong hàng giờ đồng hồ để đảm bảo ca bóc tách và ghép tạng thành công...

Và còn biết bao câu chuyện về các bác sĩ hết lòng nghiên cứu khoa học tìm ra con đường mới trong y khoa, sự nhiệt thành tâm đức của những tập thể y, bác sĩ đối với người bệnh vẫn còn làm thổn thức bao trái tim đồng cảm…Thầy thuốc phải đối mặt với nỗi đau của người bệnh nhưng bản thân nghề thầy thuốc cũng có quá nhiều nỗi đau. Mà cao nhất là nỗi đau của sự bất lực phải chứng kiến cái chết của một con người, của nhiều con người mà chúng ta vẫn quen với cụm từ “y học bó tay”. Nghề thầy thuốc bấy lâu vẫn được coi là nghề nguy hiểm. Nhưng trong bối cảnh xã hội của ngày hôm nay với nhiều giá trị đạo đức xuống cấp đáng báo động thì môi trường bệnh viện không chỉ đe dọa người thầy thuốc bởi những nguy cơ lây nhiễm bệnh tật mà còn là danh dự, là tính mạng của họ. Không ít thầy thuốc đã bị người nhà bệnh nhân truy sát ngay trong lúc đang làm nhiệm vụ cứu chữa người bệnh, khiến chúng ta đau lòng và căm phẫn. Câu chuyện ở một số bệnh viện, nhân viên/bác sĩ học võ để bảo vệ chính mình là một vấn đề thời sự không thể của riêng ngành y tế.

Với hiện thực phong phú và sống động đó, có thể nói các bệnh viện, các cơ sở y tế chính là môi trường đem đến cho con người nhiều cung bậc cảm xúc nhất. Vì vậy mà cuộc thi viết Sự hy sinh thầm lặng cũng là một cơ hội để cho các cây bút khắc họa được những chân dung thầy thuốc có số phận, mang ý nghĩa triết lý sâu xa. Điều đó rất gần với chức năng của văn chương. Nhưng Sự hy sinh thầm lặng là một cuộc thi báo chí chứ không phải văn chương nghệ thuật. Bởi thế mà tính phát hiện là số 1. Những câu chuyện có thực thông qua ngòi bút của các nhà văn, nhà báo sẽ khiến  độc giả có sự cảm thông, chia sẻ sâu sắc với các y bác sĩ. Sự đồng cảm đó sẽ là liều thuốc  tiếp sức cho các thầy thuốc trên trận chiến bệnh tật và cả sự cô đơn trong hành trình cứu người hay là bảo vệ chính mình. Thực tế những tác phẩm được giải cao từ cuộc thi này đều là do các tác giả như Phạm Vân Anh, Khánh Ly, Hà Văn Đạo, Trung Việt, Vũ Toàn... đã không quản ngại gian khó vượt hàng chục hải lý ra tận đảo Phú Quý, đảo Lý Sơn, Hoàng Sa...; tìm về trạm y tế ở vùng sâu biên giới Tây Nam; vượt qua chặng đường với nhiều đèo cao dốc đứng, suối sâu vực thẳm để đến vùng sơn cước Mù Cang Chải... nên trong nhiều bài viết đã khắc họa được những nguyên mẫu rất cảm động.

4.    Người đàn ông sống sót kỳ diệu sau 3 lần ngưng tim

Thông tin từ Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, vừa khởi động quy trình báo động đỏ cứu sống một Việt kiều là ông T. (54 tuổi). Trước đó, rạng sáng 12/6, đang tập thể dục, ông T. bỗng đau ngực dữ dội, khó thở, ngã quỵ ra đường. Ông được đưa vào Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức cấp cứu trong tình trạng ngưng tim, ngưng thở. Ngay lập tức, ekip cấp cứu hồi sinh tim phổi cho bệnh nhân đồng thời khởi động quy trình báo động đỏ liên viện.

30 phút sau khi phục hồi tuần hoàn, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Trước tình thế nguy cấp, 4 nhân viên y tế của Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức cùng máy móc hồi sức đã theo bệnh nhân lên xe cấp cứu, sẵn sàng can thiệp nếu xảy ra tình huống xấu nhất trong quãng đường 13 km chuyển bệnh. Sau khi nắm được thông tin sức khỏe của bệnh nhân, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã báo động đỏ nội viện tập hợp bác sĩ ở các khoa cấp cứu, tim mạch can thiệp và hạ thân nhiệt... để sẵn sàng tiếp nhận và điều trị.

Ngay khi bệnh nhân chuyển đến cửa Bệnh viện Nhân dân Gia Định thì lại tiếp tục ngưng tim, ngưng thở lần thứ 2. Bệnh nhân được chẩn đoán bị hẹp mạch vành, các bác sĩ đã tiến hành hồi sức tim phổi bằng thuốc vận mạch Adrenaline, sốc điện, cuối cùng tim bệnh nhân đã đập trở lại. Sau đó, các bác sĩ tiếp tục hồi sức tích cực và can thiệp mạch vành để tái thông mạch vành.

"Đây là một trường hợp suy tim rất nguy kịch, nhiều lúc tưởng bệnh nhân khó qua khỏi, nhưng 'còn nước còn tát', chúng tôi đã nỗ lực cứu chữa bằng mọi biện pháp tiên tiến, tiến hành hồi sức cho bệnh nhân, ấn tim, sốc điện, dùng 40 ống 'thuốc hồi dương' (thuốc trợ tim)", bác sĩ Nguyễn Đỗ Anh - Trưởng khoa Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định chia sẻ. Theo bác sĩ Anh, mặc dù đã được đặt stent tái thông mạch vành nhưng bệnh nhân vẫn còn sốc tim, tình trạng còn rất nặng nên bác sĩ quyết định đặt dụng cụ hỗ trợ tăng sức cơ bóp tim. Dù vậy, bệnh nhân tiếp tục ngưng tim lần 3 ngay trên bàn mổ. Sau 30 phút hồi sức thì tuần hoàn bệnh nhân mới trở lại.

“Với trường hợp này, chúng tôi quyết định áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy, gọi là "gấu ngủ đông”, đông lạnh tất cả tế bào trong cơ thể để giảm sự chuyển hóa, giúp bảo vệ và phục hồi tế bào não. Khi thực hiện chúng tôi hạ thân nhiệt bệnh nhân từ 37 độ C xuống 33 độ C và duy trì trong vòng 24 giờ”, bác sĩ Anh thông tin. Sau 1 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã bắt đầu có dấu hiệu tỉnh táo, sinh hiệu ổn định. Các bác sĩ tiến hành ngưng thuốc vận mạch và bóng đối xung động mạch chủ. Tuy nhiên sau đó bệnh nhân lại suy hô hấp, suy đa cơ quan, các bác sĩ phải tiến hành điều trị tình trạng suy đa cơ quan. Hiện bệnh nhân được chuyển qua Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU) để thở máy, lọc máu cải thiện chức năng, thận, hô hấp... Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng - Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định, trường hợp nhiều lần ngưng tim nhưng đã qua được nguy kịch như ca bệnh này là rất hy hữu. Việc dùng máy hạ thân nhiệt chỉ huy tuy rất tốn kém nhưng cứu được người thoát chết trong gang tấc

5.    Nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết vẫn cao

Theo thống kê của Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay cả nước ghi nhận 20.522 trường hợp mắc sốt xuất huyết, 4 trường hợp tử vong tại Bình Dương, Bình Phước, Cà Mau và Khánh Hòa. Khu vực miền Nam, miền Trung, Tây nguyên đang bắt đầu vào mùa mưa, khu vực miền Bắc vào mùa hè... là điều kiện cho dịch sốt xuất huyết phát triển. Mặc dù, so với cùng kỳ năm 2017 số mắc sốt xuất huyết trên phạm vi cả nước giảm 41,4%, số tử vong giảm 8 trường hợp, tuy nhiên hiện nay khu vực miền Nam, miền Trung, Tây nguyên đang bắt đầu vào mùa mưa, khu vực miền Bắc vào mùa hè...Đây là điều kiện thuận lợi cho đàn muỗi truyền bệnh sinh sản và phát triển mạnh, nếu không tích cực chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống, nguy cơ phát triển nhanh các ổ dịch bệnh dẫn đến bùng phát dịch là rất cao.  Theo Cục Y tế Dự phòng, ngay từ đầu năm, Bộ Y tế đã tổ chức hội nghị với 63 tỉnh, thành phố và các bộ, ngành nhằm triển khai và tăng cường công tác phòng chống sốt xuất huyết năm 2018.

Xây dựng tài liệu hướng dẫn phòng chống sốt xuất huyết tại cộng đồng dành cho cán bộ y tế cơ sở. Đồng thời, hướng dẫn các địa phương tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết 15/6. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống sốt xuất huyết tại 16 tỉnh, thành phố trọng điểm về tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết. Đối với người dân, Bộ Y tế khuyến cáo, biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả nhất vẫn là diệt muỗi, diệt bọ gậy và phòng chống muỗi đốt. Vì vậy, người dân cần đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; thường xuyên loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp xe cũ, hốc tre, bẹ lá...; tìm và diệt bọ gậy hàng tuần; ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày. Đồng thời, tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch

6.    Một tháng có 4 người chết não hiến tạng

Chỉ trong một tháng gần đây (từ ngày 16/5-13/6), Trung tâm điều phối ghép mô, tạng quốc gia đã tiếp nhận mô tạng của 4 bệnh nhân chết não để cứu sống 16 bệnh nhân khác.Trao đổi với phóng viên, ông Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho biết, đây là một kỳ tích tại Việt Nam, khi lần đầu tiên trong vòng một tháng, tại một bệnh viện đã tiếp nhận nguồn tạng từ 4 người hiến chết não, trong khi trước đây một năm mới có 1-2 người hiến tạng. Điều này cho thấy người dân đã cởi mở hơn rất nhiều về việc hiến tạng từ người cho chết não. Đây là hành động nhân văn, là sự sẻ chia với cộng đồng để hồi sinh sự sống. Tại bệnh viện Việt Đức, mỗi ngày có 4-6 bệnh nhân chết não do tai nạn giao thông nhưng gần chục năm qua, có khoảng 40 người chết não hiến tạng tại bệnh viện. 16 người được cứu sống nhờ ghép các tạng hiến trong thời gian gần này, gồm có 4 bệnh nhân được ghép tim, 4 ca ghép gan và 8 ca ghép thận, trong đó có 2 ca phải chuyển tim vào từ Hà Nội vào bệnh viện Trung ương Huế. Ngoài ra, các bác sĩ còn tiếp nhận giác mạc, mạch máu, gân được hiến để phục vụ cho các ca ghép. Ông Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm ghép tạng, Bệnh viện Việt Đức cho biết, sức khỏe của các bệnh nhân sau ghép đều tiến triển tốt. So với thế giới, tỉ lệ sống sau ghép của Việt Nam tương đương, thậm chí cao hơn. Ví dụ, với các bệnh nhân ghép gan tỉ lệ sống sau 5 năm là 78% và sau 10 năm là 68%.

Đến nay, Bệnh viện Việt Đức đã ghép được 590 ca ghép thận, gần 53 ca ghép gan và 19 trường hợp ghép tim. Tại Việt Nam, ca ghép thận thành công được triển khai từ năm 1992, ghép gan từ 2004, ghép tim từ 2010, ghép phổi từ người cho còn sống năm 2017 và ghép được phổi từ người cho chết não năm 2018.

7.    Báo động số người tử vong do thuốc giảm đau opioid

Theo số liệu do Chính phủ Canada công bố ngày 19-6, trong năm 2017, có gần 4.000 người Canada chết vì các thuốc giảm đau có tính gây nghiện (nhóm opioid), tăng 34% so với năm trước. Phóng viên tại Canada dẫn các số liệu do Ủy ban Tư vấn đặc biệt về tình trạng sử dụng quá mức opioid của nước này công bố, trong năm qua, hơn 70% số ca tử vong liên quan đến opioid là do các chất tương tự như fentanyl, tăng 15% so với năm trước, trong đó hơn 90% số ca tử vong được coi là không có chủ ý và phần lớn liên quan đến thanh niên.  Trong khi đó, theo dữ liệu do Viện Thông tin Sức khỏe Canada (CIHI) công bố, có đến 17 người Canada nhập viện mỗi ngày trong năm 2017 do ngộ độc opioid, tăng từ mức trung bình 16 người trong năm trước đó. Tất cả những số liệu trên cho thấy mức độ khủng hoảng opioid của Canada đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, khiến chính quyền các tỉnh và liên bang phải đưa ra các biện pháp và những quy định nhằm hạn chế việc tiếp cận của bệnh nhân đối với loại thuốc giảm đau có tính gây nghiện này. Cũng theo dữ liệu của CIHI, trong năm 2017, số liều thuốc opioid sử dụng hàng ngày được quy định tại Canada đã giảm 10% so với năm 2016. Số đơn thuốc opioid được phân phối trên khắp lãnh thổ nước này trong thời gian trên cũng giảm xuống còn 21,3 triệu đơn thuốc so với 21,7 triệu đơn thuốc của năm trước đó. Đây là lần đầu tiên trong thời gian từ năm 2012 đến năm 2017 số đơn thuốc opioid được phân phối ở Canada giảm xuống. Canada là nước tiêu thụ các thuốc thuộc nhóm opioid bình quân đầu người lớn thứ 2 trên thế giới, sau Mỹ. Các trung tâm cai nghiện và các chuyên gia y tế công đã đề nghị chính phủ nước này phải đề ra một chương trình hành động quốc gia để ngăn chặn tỷ lệ phụ thuộc cao và lạm dụng các thuốc giảm đau gây nghiện thuộc nhóm trên như oxycodone, hydromorphone và fentanyl.

8.    Nhiều dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT giảm giá mạnh

Từ ngày 15/7, có 88 mức giá dịch vụ y tế sẽ được điều chỉnh giảm, giảm mạnh nhất

Cụ thể, Thông tư 15 (thay thế thông tư 37 trước đó) quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc vừa được Bộ Y tế thông qua; sẽ có 6 giá khám bệnh, 42 giá ngày giường theo hạng bệnh viện và trạm y tế, 40 giá dịch vụ kỹ thuật chủ yếu là các dịch vụ chẩn đoán như: Siêu âm, Xquang, MRI, CT scanner, PET-CT; Nội soi tai mũi họng, y học cổ truyền, phục hồi chức năng... được điều chỉnh giảm.Các dịch vụ nội soi tai - mũi - họng giảm hơn 100.000 đồng, siêu âm giảm 8.000 đồng, chụp X-quang số hóa 1 phim giảm 5 nghìn đồng; chụp CT scanner đến 32 dãy không có thuốc cản quang từ 536 nghìn đồng xuống còn 512.000 đồng, chụp cộng hưởng từ (MRI) có thuốc cản quang giảm còn 2,2 triệu đồng…Không chỉ giá một số dịch vụ kỹ thuật, giá khám bệnh cũng được điều chỉnh giảm từ 15- 20%; giá ngày giường tùy hạng bệnh viện (ngoài bệnh viện hạng đặc biệt) cũng giảm từ 2- 10%. Theo đó, giá khám bệnh sẽ giảm từ 4.800 đến 5.900 đồng ở các hạng bệnh viện. Cụ thể, giá khám tại bệnh viện hạng đặc biệt, hạng 1 giảm từ 39.000 đồng/lượt khám xuống còn 33.100 đồng/lượt khám; giá tại bệnh viện hạng 2 giảm từ 35.000 đồng/lượt khám xuống còn 29.600 đồng/lượt khám; giá khám tại trạm y tế xã, bệnh viện hạng 4 giảm từ 23.300 đồng/lượt khám xuống 29.000 đồng/lượt khám. Còn giá giường bệnh cũng giảm đối các bệnh viện từ hạng 1 trở xuống. Cụ thể, giá ngày giường điều trị hồi sức tích cực, ghép tạng… tại bệnh viện hạng 1 sẽ giảm từ 632.200/ngày xuống còn 615.600 đồng/ngày; giá ngày giường hồi sức cấp cứu, chống độc tại bệnh viện hạng 4 giảm từ 226.000 xuống 221.200 đồng. Trường hợp người bệnh nằm trên băng ca, giường gấp sẽ được áp dụng mức giá bằng 50% giá ngày giường theo từng loại chuyên khoa. Đồng thời, các dịch vụ cận lâm sàng như phẫu thuật cắt amidan bằng dao điện, phẫu thuật nội soi khâu thủng dạ dày, dịch vụ nội soi tai mũi họng,... cũng được điều chỉnh giảm giá.

Cụ thể, phẫu thuật cắt Amidan bằng dao điện giảm từ 3,6 triệu xuống còn 2 triệu đồng, phẫu thuật tạo thông động tĩnh mạch AVF giảm từ 7,2 triệu xuống còn 3,6 triệu đồng, xét nghiệm Mycobacterium tuberculosis định danh và kháng RMP Xpert giảm đến 6 lần, nội soi tai mũi họng giảm hơn 2 lần. Bộ Y tế cho biết, đợt điều chỉnh này áp dụng đối với khám, chữa bệnh bằng BHYT, nhằm cân đối quỹ và chất lượng khám chữa bệnh. Hiện nay do mức đóng BHYT còn thấp, chưa có sự điều chỉnh mức đóng nên Bộ Y tế sẽ điều chỉnh giá của một số dịch vụ thông thường cho phù hợp./.

9.    Ứng dụng công nghệ nano trong cấy ghép và phẫu thuật

Công nghệ nano là ngành khoa học khá mới mẻ trên thế giới nhưng lại chứa đựng tiềm năng to lớn, trong đó có y học. Đặc biệt là những ứng dụng gần đây của công nghệ nano trong phẫu thuật, hồi phục cũng như chế tạo dụng cụ phẫu thuật...Từ trước đến nay, thủ thuật mổ hở bao hàm việc phải rạch qua các mô khỏe mạnh để vào được các vùng cần phẫu thuật. Dù là đại phẫu hay tiểu phẫu thì việc phải rạch qua các mô khỏe mạnh này cũng ảnh hưởng đến thời gian hồi phục sau phẫu thuật của bệnh nhân. Vì vậy, các bác sĩ và các nhà khoa học đã tìm cách làm giảm thiểu tối đa việc phải tác động lên các mô bình thường trong quá trình phẫu thuật. Phương pháp đặc biệt được tìm ra để giải quyết vấn đề này chính là sử dụng trường điện từ trong đó các viên con nhộng nano (nanocapsules) được điều khiển định hướng bởi từ trường ngoài nhằm tác động vào vùng mong muốn, hạn chế tác động vào các mô hoặc tế bào bình thường. Cụ thể, các nhà nghiên cứu tại Mỹ đã tìm ra phương pháp loại bỏ khối u trong cơ thể một cách chính xác bằng việc dùng từ trường ngoài điều khiển các nanocapsules và kích hoạt sự tiêu hủy tế bào thông qua quá trình hoạt hóa caspase (một nhóm các enzyme cysteine protease đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt sự tự tiêu hủy tế bào).

Sau phẫu thuật, vết mổ là vị trí rất dễ bị tổn thương. Vì vậy, việc kích thích và hỗ trợ khâu làm lành vết thương là rất cần thiết cũng như hạn chế để lại sẹo. Một trong những phương pháp cổ điển thường dùng để giảm nhiễm khuẩn và sự tạo sẹo trên vết mổ là sử dụng chỉ khâu để đóng các vết mổ hở. Có thể phân chia chỉ khâu thành hai loại chính là loại hấp thụ và không hấp thụ. Loại chỉ hấp thụ qua thời gian sẽ tự tiêu biến khi vết thương lành vì vậy không cần loại bỏ sau phẫu thuật. Loại chỉ không hấp thụ thì cần phải được loại bỏ khi vết mổ đã lành. Các loại chỉ phổ biến hiện nay gồm chỉ nylon, chỉ polypropylene và chỉ vinyl. Tuy nhiên, các loại chỉ này lại gây ra các đáp ứng miễn dịch bất lợi. Vì vậy, vấn đề này đã được các nhà khoa học tìm cách xử lý bằng nhiều cách khác nhau, điển hình như sử dụng ánh sáng kích thích và các chất hóa học để tạo nên các sợi chỉ nano. Các sợi chỉ này đã định hướng các liên kết trong mô nhằm kích thích sự làm lành vết thương nhanh chóng, từ đó làm giảm khả năng hình thành các đáp ứng miễn dịch bất lợi. Ngoài ra, một số sợi nano peptide cũng được ứng dụng trong xử lý vết thương hở và hỗ trợ khâu làm lành các tổn thương do bỏng.

Các mảnh ghép được bọc bằng các lớp phủ nano: Cấy ghép là kỹ thuật sử dụng các vật liệu nhân tạo đặt vào bên trong cơ thể để thay thế hoặc sửa chữa các chức năng đã bị hư hỏng. Ngày nay rất nhiều loại miếng cấy ghép đã được sử dụng như ghim hoặc đinh ốc trong điều trị thay thế chức năng cho xương và khớp hoặc các mảnh ghép thay thế da trên bề mặt cơ thể bằng các chất liệu cấy ghép sinh học.

Các miếng cấy ghép được sản xuất dựa trên 4 loại vật liệu chính, bao gồm hợp kim, polymer, ceramic và các vật liệu tổng hợp. Có 2 yêu cầu quan trọng cần được đáp ứng khi thiết kế miếng ghép đó là tính tương thích sinh học và tính chấp nhận của môi trường sinh học. Tính tương thích sinh học là khả năng mà các mảnh ghép có thể cùng tồn tại với các mô sống mà không gây ra nguy hại nào, đây là đặc điểm quan trọng nhất cần lưu ý khi thiết kế các mảnh ghép. Vì vậy, các nhà khoa học gần đây đã tìm cách thiết kế các sản phẩm là các mảnh cấy ghép được bọc một lớp phủ ngoài nhằm làm tăng khả năng kết dính với các mô trong cơ thể mà không gây ra độc tính, từ đó làm tăng khả năng tồn tại của chúng khi thực hiện chức năng trong cơ thể. Lớp phủ ngoài của các mảnh cấy ghép này chính là các lớp phân tử nano được làm từ các chất liệu khác nhau. Bên cạnh đó, khi được cấy vào cơ thể các mảnh cấy ghép cũng cần có sự chấp chận từ môi trường sinh học vì chúng là các chất liệu nhân tạo, có sự khác biệt với các mô trong cơ thể. Vì vậy, lớp phủ nano bên ngoài các mảnh cấy ghép cũng được thiết kế sao cho làm tăng sự chấp nhận của các cơ quan trong cơ thể.

Nguyên nhân khiến các chất liệu nano lại có khả năng bắt chước môi trường sinh học chính xác hơn chất liệu thông thường là do sự khác nhau trong hiệu quả hấp thụ protein, thể hiện thông qua khả năng gắn và giữ các phân tử protein trên bề mặt của các chất liệu nano, giúp các tế bào bám dính lên được bề mặt các mảnh cấy ghép. Bên cạnh đó, các chất liệu nano còn có năng lượng bề mặt lớn giúp tăng khả năng thu hút và gắn kết các mảnh cấy ghép lên các thụ cảm bề mặt của tế bào, nhờ đó sẽ giúp kích thích sự gắn chặt của tế bào với các mảnh cấy ghép khi chúng được đưa vào cơ thể.

Chất liệu sử dụng để tạo lớp phủ nano: Một chất liệu được sử dụng để tạo ra lớp phủ nano đó là vật liệu ceramic. Chúng là những chất rắn không phải kim loại có thể tồn tại ở cấu trúc tinh thể. Tùy vào loại mảnh cấy ghép cần được bao bọc mà các lớp phủ nano ceramic này có thể được tổng hợp bằng những cách khác nhau. Một đặc điểm quan trọng của chất liệu ceramic là chúng làm cho lớp áo có diện tích tiếp xúc 3 chiều, từ đó làm tăng khả năng kết dính với tế bào của các mảnh cấy ghép.Một số loại mảnh cấy ghép được sử dụng trong phương pháp điều trị phục hồi chức năng xương khớp đã sử dụng bề mặt ceramic là hydroxyapatite. Chất liệu này là loại tự nhiên và được lưu trữ cùng với calcium và phosphorous trong xương. Những mảnh cấy ghép này có cấu tạo giống với bề mặt và cấu trúc của xương, nhờ vào đặc điểm này sẽ làm tăng khả năng kết dính với nguyên bào xương. Ngoài ra, chúng còn có khả năng kích thích tiết các ion calci và phosphate nhằm kích thích sự phát triển của xương. Phương pháp để tạo ra các mảnh ghép loại này là thermal spraying, bằng cách làm nóng chảy các chất liệu sau đó phun chúng lên các bề mặt mảnh ghép cụ thể.

Lớp phủ nano trong các dụng cụ phẫu thuật: Việc thiết kế các dụng cụ phẫu thuật ngày càng được phát triển nhằm giảm thiểu tối đa các thương tổn không cần thiết, giúp tăng nhanh tỉ lệ hồi phục sau phẫu thuật. Để đáp ứng nhu cầu này, các nhà khoa học đã kết hợp các chất liệu như tinh thể nano và các chất liệu kim loại có độ chống ăn mòn cao, từ đó tạo thành lớp vỏ bọc bên ngoài các dụng cụ phẫu thuật. Ngoài ra, một số dụng cụ phẫu thuật bằng thép không gỉ cũng được bọc bên ngoài một lớp phủ nano FeCrPC, lớp phủ này không chỉ làm tăng cường khả năng giảm xâm lấn mà còn giúp làm tăng độ cứng của dụng cụ lên 3 lần, tăng độ chống ăn mòn.

10.  Y tế cơ sở phát huy vai trò “người gác cổng” trong chăm sóc sức khỏe nhân dân

Trong thời gian qua, “tư lệnh” ngành y - Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cùng lãnh đạo Bộ Y tế đã liên tiếp có chuyến công tác đến các địa phương từ miền núi, đồng bằng đến các tỉnh phía Nam, miền Trung, Tây Nguyên… thăm và làm việc về công tác y tế cơ sở (YTCS). Ghi nhận của chúng tôi từ các chuyến đi thực tế cho thấy, với sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước, sự nỗ lực của ngành y tế, những năm qua, mạng lưới YTCS ở Việt Nam đã được củng cố, phát triển. Việt Nam được quốc tế đánh giá là một trong số ít quốc gia có mạng lưới y tế hoàn chỉnh, tổ chức rộng khắp tới tận thôn, bản và đang là mô hình nhiều nước trên thế giới quan tâm, học hỏi, làm theo... Trạm y tế xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba (tỉnh Phú Thọ) hiện được đầu tư cơ sở hạ tầng với đầy đủ các phòng chức năng theo Bộ Tiêu chí quốc gia về y tế, đảm bảo hoạt động khám, chữa bệnh ban đầu cho nhân dân, tháng 12/2016, trạm đạt Chuẩn quốc gia. Trung bình mỗi ngày trạm khám cho khoảng 10 người dân trên địa bàn. Trò chuyện với Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, bà Nguyễn Thị Lan đang chờ khám tại trạm cho biết, từ nhà bà lên trung tâm y tế huyện không xa lắm (tầm hơn 7km), trước đây đau ốm bệnh thông thường bà cũng lên trung tâm y tế huyện thăm khám, tuy nhiên, từ vài năm trở lại đây, bà chỉ thăm khám tại Trạm y tế xã Chí Tiên vì theo bà “từ nhà đến trạm không xa, mà ngoài thuốc được BHYT chi trả, những loại thuốc chữa bệnh khác, chúng tôi cũng có thể mua được ngay tại quầy thuốc của trạm y tế”. Khi Bộ trưởng hỏi thăm về việc có bị nhân viên y tế của trạm gây khó khăn khi đến khám chữa bệnh hay không? Bà Lan thủng thẳng cười rồi bảo “các anh chị ở đây thân thiện, chúng tôi muốn hỏi tỉ mỉ khi thăm khám bệnh cũng được giải đáp”. Tuy nhiên, bà Lan cũng mong muốn nếu như trạm y tế có thêm danh mục thuốc thì sẽ “hấp dẫn người dân hơn”. Tại một trạm y tế khác được xây dựng khang trang của Thủ đô Hà Nội là Trạm y tế xã Minh Châu - huyện Ba Vì, hơn 8 giờ sáng, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cùng đoàn công tác của Bộ Y tế đến thăm và làm việc đã thấy rất đông bệnh nhân đang chờ thăm khám, có người thì đang chờ lấy thuốc tăng huyết áp định kỳ. Báo cáo với Bộ trưởng, đại diện Trạm y tế Minh Châu cho biết hiện trạm có 7 cán bộ, trung bình mỗi ngày khám cho khoảng 8-10 bệnh nhân. Hiện trạm y tế này đang quản lý 172 bệnh nhân điều trị tăng huyết áp. Trạm y tế xã Quỳnh Trang, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình - nơi Bộ trưởng Bộ Y tế mới đến làm việc cuối tháng 5/2018, hiện có 5 cán bộ, trong đó có 1 bác sĩ, 3 y sĩ đa khoa, 1 dược tá. Với điều kiện nhân lực hiện có, đại diện Trạm y tế xã Quỳnh Trang cho biết đủ điều kiện nhân lực thực hiện các dịch vụ kỹ thuật theo gói dịch vụ y tế cơ bản. Đây có lẽ cũng là yếu tố để trạm thu hút hơn 50% người dân trên địa bàn đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại trạm. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, ở nước ta rộng khắp từ Trung ương đến xã, phường đều bao phủ hệ thống y tế, thậm chí còn có cả y tế thôn bản thông qua hệ thống các cô đỡ thôn bản. Hiện cả nước có 11.400 trạm y tế xã bao gồm cả mạng lưới y tế thôn bản; gần 99% xã, phường và thị trấn đã có nhà trạm; 87,5% trạm có bác sĩ khám chữa bệnh; 97% có nữ hộ sinh hoặc y sĩ sản nhi; gần 75% thôn, bản, tổ dân phố có nhân viên y tế hoạt động, trong đó ở nông thôn, miền núi là 96%. “Nhờ có mạng lưới YTCS rộng khắp, công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cơ bản đã được triển khai rất hiệu quả, sâu rộng như tiêm chủng mở rộng, phòng chống suy dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, dân số - kế hoạch hóa gia đình. Một số trạm y tế xã đã bước đầu thực hiện quản lý một số bệnh không lây nhiễm, mạn tính như tim mạch, huyết áp, đái tháo đường... theo mô hình bác sĩ gia đình. Người dân đã tiếp cận và sử dụng nhiều hơn dịch vụ khám chữa bệnh tại tuyến YTCS Đến nay, đã triển khai khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại khoảng 80% tổng số trạm y tế” - Bộ trưởng cho biết. Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, mặc dù đã có những đổi mới vượt bậc, song YTCS ở nước ta vẫn tồn tại nhiều bất cập chưa được giải quyết, trong đó khó khăn lớn nhất là về mô hình tổ chức, cơ chế hoạt động, cơ chế chính sách và phát triển nguồn nhân lực đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công tác phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh. Trong khi tăng cường hệ thống YTCS là một nội dung quan trọng về y tế mà Nghị quyết Trung ương 6 về chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đã đề cập. Theo đó, hệ thống YTCS phải quản lý, theo dõi sức khỏe của từng hộ, từng người dân trên địa bàn; có đủ năng lực để điều trị, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, hạn chế việc người dân phải nhập viện để khắc phục tình trạng quá tải bệnh viện. Như vậy, trạm y tế nơi đầu tiên người dân có thể tiếp cận khi ốm đau, dịch bệnh - đang phải đảm nhiệm nhiệm vụ rất quan trọng. Thế nhưng trên thực tế, nhiều trạm y tế hiện chưa đảm đương được yêu cầu đề ra, khi thiết bị thì thiếu, còn nhân lực lại yếu. Chính Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cũng thẳng thắn đặt câu hỏi: “Vậy vấn đề đặt ra là phải làm thế nào để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của YTCS để thu hút người dân đến thăm khám, để YTCS đúng với vai trò “người gác cổng” trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân”?

Ðể giải quyết những nguyên nhân gốc rễ đó, theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, ngành y tế tiếp tục thực hiện đổi mới YTCS một cách toàn diện, đồng bộ, hướng tới “bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân”, bảo đảm để tất cả mọi người dân được sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng khi cần mà không phải chịu khó khăn về tài chính. Theo đó, trước hết cần hoàn thiện cơ chế, chính sách, đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính và chức năng, nhiệm vụ của YTCS, tiếp tục triển khai các hoạt động thiết thực để nâng cao chất lượng của YTCS như đưa trạm y tế thuộc trung tâm y tế huyện để luân phiên cán bộ từ huyện xuống và từ xã lên, bồi dưỡng cán bộ tuyến dưới để nâng cao kỹ thuật chuyên môn, được tiếp cận với mô hình bệnh tật, nhu cầu của người dân.  Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để kết nối, bắt đầu từ chương trình tiêm chủng mở rộng, bà mẹ và trẻ em, khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho đến quản lý sức khỏe người dân.“Tiến tới thực hiện mục tiêu quản lý sức khỏe toàn diện cho từng người dân, người dân cần được khám sức khỏe định kỳ chứ không chỉ khám bệnh khi ốm đau; phải được khám sàng lọc để phát hiện sớm nguy cơ, mầm mống bệnh tật, điều trị kịp thời nhằm giảm thấp nhất chi phí điều trị; phải được tư vấn về sức khỏe, dinh dưỡng, phòng bệnh, nâng cao sức khỏe...” - Bộ trưởng Bộ Y tế nói. Tại không ít các diễn đàn về công tác YTCS trong nước và quốc tế, tư lệnh ngành y tế đều nhấn mạnh, định hướng tăng cường mạng lưới YTCS trong những năm tới được xác định là để bảo đảm cung ứng dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu toàn diện, giúp mọi người dân dễ dàng tiếp cận được các dịch vụ y tế ít tốn kém là yếu tố cơ bản, có tính quyết định tiến tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Ðể triển khai thực hiện Nghị quyết 20-NQ/TW và Quyết định 2348/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Ðề án Xây dựng và Phát triển mạng lưới YTCS trong tình hình mới, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ Y tế đã xây dựng và ban hành Chương trình hành động; Hướng dẫn triển khai mô hình điểm tại 26 trạm y tế xã thuộc 8 tỉnh, thành phố để các trạm y tế đến học tập kinh nghiệm; Quyết định về mẫu hồ sơ quản lý sức khỏe cá nhân phục vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu; xây dựng kế hoạch theo dõi sức khỏe cá nhân đến từng người dân; triển khai phần mềm quản lý công tác tiêm chủng...

Ðồng thời, đề nghị các địa phương đẩy nhanh việc hoàn thiện mô hình trung tâm y tế huyện đa chức năng, tăng cường chuyển giao kỹ thuật cho tuyến huyện. Ðáng chú ý, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 39 về gói dịch vụ y tế cơ bản để khuyến khích người dân đến khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe tại trạm y tế xã. Ðồng thời thực hiện đẩy mạnh việc quản lý sức khỏe, theo dõi các bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế xã, phát triển mô hình phòng khám bác sĩ gia đình ở khu vực đô thị để nâng cao hiệu quả hoạt động YTCS. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, đến thời điểm hiện tại, Bộ Y tế đã lựa chọn và tổ chức các đoàn do lãnh đạo Bộ trực tiếp khảo sát tại 26 trạm y tế xã, phường của 8 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Long An, TP. Hồ Chí Minh, TP. Hà Nội, Yên Bái, Hà Tĩnh. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ hoàn thiện mô hình 26 trạm y tế chuẩn để nhân rộng trên phạm vi cả nước với mục tiêu đổi mới tổ chức bộ máy, cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính, phát triển nguồn nhân lực để nâng cao năng lực cung ứng và chất lượng dịch vụ của mạng lưới y tế cơ sở. Đến năm 2020, ít nhất 90% số trạm y tế xã có đủ điều kiện khám, chữa bệnh BHYT, thực hiện được tối thiểu 80% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến xã; 95% trung tâm y tế huyện thực hiện được tối thiểu 80% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến huyện; 70% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; phấn đấu 90% dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe; hoàn thiện việc đầu tư trạm y tế các xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

11.  Lao động nữ “khát” kiến thức chăm sóc bản thân

Lao động nữ tại các khu công nghiệp chủ yếu từ nông thôn ra, cộng với điều kiện lao động vất vả, kéo dài nên nhiều người thường quên chăm sóc sức khỏe cho chính bản thân cũng như các thành viên trong gia đình. Là nhận định của ThS Đỗ Nam Khánh (Khoa Dinh dưỡng - ĐH Y Hà Nội) tại buổi tập huấn kỹ năng về chăm sóc dinh dưỡng, sức khỏe sinh sản và sức khỏe tinh thần cho 50 cán bộ công đoàn và cán bộ y tế của các doanh nghiệp trong năm khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN - KCX) của TP Hà Nội và Bắc Ninh.

ThS Đỗ Nam Khánh cho biết: Không phải khi có thai phụ nữ mới cần chăm sóc dinh dưỡng thai kỳ mà khoa học đã chứng minh phải chăm sóc ngay từ khi có kế hoạch mang thai. Theo đó, phụ nữ mang thai và sau sinh phải được cung cấp đủ năng lượng theo nhu cầu gồm các chất dinh dưỡng và vi chất dinh dưỡng một cách cần thiết. Nhưng cũng không nên cố gắng tẩm bổ sẽ sinh con quá to so với chiều cao của mẹ. Hiện mức cân trung bình của trẻ sơ sinh được khuyến cáo là khoảng 3 - 3,5 kg. ThS Lê Thị Thu Hà (ĐH Y tế công cộng Hà Nội) lại nhấn mạnh tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng hợp lý đối với người lao động trong môi trường nhà máy, đặc biệt là nữ lao động trong thời gian mang thai, cho con bú. Theo ThS Hà, chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ cung cấp đủ năng lượng theo nhu cầu, cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết với tỷ lệ cân đối, thích hợp. Khẩu phần ăn thiếu chất, dù là vi chất (vitamin, chất khoáng, nước) hay đa chất (chất xơ, chất đạm, chất béo) cũng có thể dẫn đến các bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe.Riêng đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú, thức ăn, dinh dưỡng mẹ đưa vào cơ thể cũng chính là những gì thai nhi hấp thu trong bào thai. Một chế độ ăn không đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết là một trong các nguyên nhân dẫn đến cân nặng thấp của trẻ sơ sinh. Trong thời kỳ cho con bú, các bà mẹ không cần ăn quá nhiều một món ăn để bổ sung cụ thể một chất nào mà nên ăn đa dạng các nhóm thực phẩm sao cho cân bằng được các nhóm chất đạm, chất xơ, chất béo các vitamin và khoáng chất, đặc biệt chú ý bổ sung nước đủ cho cơ thể.

Không chỉ cung cấp về kiến thức dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai, tại buổi tập huấn, các cán bộ công đoàn, cán bộ y tế còn cung cấp những kiến thức về sức khỏe sinh sản, sức khoẻ tinh thần trong thời gian mang thai và sau sinh… cho nữ công nhân. Tại buổi tư vấn khám, tư vấn về sức khỏe sinh sản cho các công ty, nhà máy tại KCN Bắc Thăng Long do Quỹ Vì tầm vóc Việt thực hiện đã thu hút 646 nữ công nhân đến từ 16 công ty thuộc 3 KCN Quang Minh, Nội Bài - Sóc Sơn và Thăng Long tham gia. Chị Nguyễn Thị B. (Công ty sản xuất Coto) cho biết: Hằng năm, công ty tổ chức khám sức khỏe cho người lao động 2 lần, nhưng vì đông người khám, lại khám tổng quát nên rất nhanh chóng, không theo chuyên khoa như thế này. Còn chị Lê Ngọc H (Công ty Fujikin) cho hay, tại lần khám sức khỏe định kỳ của công ty, bác sĩ cho biết chị bị vấn đề về sức khỏe sinh sản nhưng thời gian làm việc bận rộn nên chưa đi khám chuyên khoa được. Tại buổi khám này chị đã được các bác sĩ siêu âm, chụp chiếu, và kê đơn để điều trị nên có thể yên tâm để làm việc. Thống kê sơ bộ sau buổi khám có tới 67% chị em mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa trong đó phổ biến là bệnh viêm âm đạo, viêm lộ tuyến cấp độ I - II - III, viêm lộ tuyến ven lề, nang naboth cổ tử cung; trong đó có 18 trường hợp dương tính tầm soát ung thư cổ tử cung. Khám, tư vấn hay những buổi truyền thông nâng cao kiến thức, kỹ năng thực hành dinh dưỡng hợp lý, chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tinh thần cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản tại KCN này nằm trong khuôn khổ giai đoạn 2 của Dự án “Vì mẹ và bé - Vì tầm vóc Việt” do Quỹ Vì tầm vóc Việt phối hợp với Công đoàn các KCN và KCX tại Hà Nội và Bắc Ninh thực hiện. Bà Trần Hồng Điệp, cán bộ chương trình Quỹ Vì tầm vóc Việt chia sẻ: Giải đoạn 1 của dự án được thực hiện tại hai KCN tại Hà Nội vào năm 2017 và nhận được những tín hiệu tích cực từ người lao động. Trên cơ sở đó, chúng tôi tiếp tục thực hiện giai đoạn 2 tại năm KCN - KCX tại Hà Nội và Bắc Ninh, đồng thời mở rộng thêm nhiều hoạt động như tư vấn và khám dinh dưỡng lưu động, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về kiến thức dinh dưỡng, sức khỏe sinh sản và tinh thần của các đội chơi tham gia dự án. Việt Nam có tỉ lệ phá thai cao nhất ở châu Á và cao thứ ba trên thế giới với khoảng một triệu ca/năm. Điều này cho thấy, kiến thức về sức khỏe sinh sản, tình dục an toàn của các lao động nữ còn thiếu và yếu. Do đó, cung cấp kiến thức về tình dục an toàn thông qua sử dụng các biện pháp tránh thai sẽ giúp lao động nữ được chăm sóc sức khỏe sinh sản, được tiếp cận các biện pháp tránh thai chất lượng với chi phí hợp lý. Bà Nguyễn Thị Kim Oanh, Điều phối viên dự án của tổ chức DKT International, Inc (Hoa Kỳ)

12.  Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm nhận diện thị trường thực phẩm chức năng online lưu manh, siêu lợi nhuận

Trước những vi phạm về các nhà thuốc lừa đảo, bán thực phẩm chức năng bất hợp pháp trên mạng, PGS.TS Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế gọi đó là hành vi lưu manh, bất chấp luân thường đạo lý. Trao đổi với Gia Đình Mới chiều ngày 20/6/2018, PGS.TS Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế phải thốt lên: Phải gọi đó là lưu manh khi trục lợi trên nỗi đau của người bệnh. Hiện có 53% những vi phạm mà Cục xử lý, xử phạt trong thời gian qua là liên quan đến việc quảng cáo thực phẩm chức năng (TPCN). 

PV: Ông có thể nhận diện những sai phạm của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh TPCN như thế nào?

Đơn cử như trường hợp sai phạm của công ty Đông Nam Dược đang được các cơ quan chức năng xử lý. Công ty này kinh doanh TPCN theo phương thức bán hàng online với nhiều sản phẩm liên quan đến bệnh lý mãn tính, làm đẹp.

Chưa nói đến chất lượng các sản phẩm này như thế nào nhưng các sản phẩm được đăng ký dưới dạng TPCN thì chỉ có công dụng "hỗ trợ điều trị bệnh" song chúng được các đối tượng điều hành của công ty này quảng cáo thổi phồng là có tác dụng điều trị, chữa bệnh như thuốc với các ngôn từ: "chữa bệnh triệt để", "điều trị khỏi bệnh".

Cùng với việc thổi phồng công dụng, chúng còn sử dụng phương thức hù dọa người bệnh thiếu hiểu biết về bệnh trong bối cảnh họ đang có tâm lý lo lắng về nỗi đau bệnh tật với những cuộc tư vấn online nhiệt tình.

Đặc biệt, ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến việc đội ngũ tư vấn viên bán sản phẩm không hề có trình độ chuyên môn liên quan đến lĩnh vực y dược nhưng lại được đào tạo các mánh khoé nắm lấy tâm lý người bệnh để tư vấn theo kiểu hù dọa khiến cho nhiều người tiêu dùng lạc vào ma trận do chúng dẫn dắt. Hậu quả là tiền mất, tật vẫn mang. Tôi phải gọi đó là hành vi lưu manh, bất chấp luân thường đạo lý. Bản thân tôi khi đến kiểm tra trực tiếp tại địa chỉ công ty Đông Nam Dược này đăng ký đã bấm máy kết nối với tư vấn viên bán hàng của công ty này cũng nhận được hàng tràng lời tư vấn sản phẩm chữa đau nhức xương khớp với cam kết chữa khỏi hẳn sau một vài liệu trình. Tuy nhiên, khi tôi hỏi lại kiến thức y khoa thì người đầu dây bên kia lập tức dập máy. Song tôi muốn nhấn mạnh, hiện tượng này không riêng gì công ty Đông Nam Dược, mà còn là chiêu thức của không ít doanh nghiệp kinh doanh TPCN hiện nay.

PV: Theo ông mô-tuýp chung về các sai phạm trong lĩnh vực này là gì?

Phần lớn thị trường mà các công ty kinh doanh bất chính trong lĩnh vực TPCN này tập trung vào nhóm các sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh mãn tính (như tiểu đường, xương khớp, bệnh theo mùa...), bệnh khó nói (như viêm nhiễm phụ khoa, bệnh da liễu, yếu sinh lý), bệnh nan y (như ung thư) và có nhu cầu cao (như làm đẹp, giảm béo) với chiêu bài: thuốc đông y gia truyền nổi tiếng; thành phần thảo dược thiên nhiên an toàn...Mặc dù là sản phẩm TPCN nhưng lại cam kết như thuốc đặc trị có thể chữa trị khỏi bệnh hoàn toàn.Phương thức kinh doanh chủ yếu là tư vấn và bán hàng online, nếu người tiêu dùng có nhu cầu tư vấn hoặc mua hàng trực tiếp thì lập tức bị đe dọa, khống chế như: mất phí khám bệnh; tăng giá sản phẩm, không lưu hồ sơ bệnh án... Thậm chí, để lấy niềm tin người tiêu dùng, chúng sử dụng hình ảnh nhân viên y tế, thư cảm ơn bệnh nhân, cơ sở y tế, người nổi tiếng để quảng bá cho sản phẩm.Tuy nhiên, tất cả các điều kể trên đều là sai phạm với các lỗi cụ thể như: Quảng cáo khi chưa có sự thẩm định, cho phép của cơ quan chuyên môn; Quảng cáo quá nội dung được phê duyệt; Sử dụng hình ảnh của nhân viên y tế, cơ sở y tế, thư cảm ơn bệnh nhân để quảng cáo về công dụng sản phẩm. Khi người tiêu dùng gặp phải những tình huống trên cần cảnh giác tránh mắc bẫy, đồng thời có thể báo cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra.

PV: Trước thực trạng trên, là cơ quan quản lý chuyên ngành, Cục An toàn thực phẩm có những khó khăn gì khi xử lý theo chức năng?

Hiện nay, với sự thông thoáng, tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh của Nhà nước, nhưng một số doanh nghiệp lại lại lợi dụng chủ trương này để hoạt động bất minh. Đơn cử như việc tạo điều kiện cho DN kinh doanh TPCN được phép tự công bố chất lượng sản phẩm và sau đó là cơ quan chức năng hậu kiểm. Thế nhưng thực tế là có những sản phẩm kém chất lượng đã lưu hành trên thị trường một thời gian thì mới phát hiện ra sai phạm. Lúc đó, thiệt hại người tiêu dùng cũng đã lãnh: trả giá về mặt sức khỏe lẫn tiền bạc. Đáng chú ý, trong thời đại 4.0, với sự tiện ích của mạng xã hội thì hình thức bán hàng online nở rộ khiến cho việc kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nhanh hơn nhiều. Điều này đồng nghĩa với việc quản lý ngày càng khó.Thực tế cho thấy, có tình trạng kinh doanh trên mạng không phép, sai phép nhưng khi chúng tôi cùng các cơ quan chuyên môn xử lý vi phạm thì có nhiều doanh nghiệp không nhận đó là website của họ. Vì vậy, chúng tôi không có cơ sở để xử phạt. Mặt khác, cái khó chồng cái khó là cơ quan chức năng hiện mới chỉ xử lý được các trang website bán hàng đặt máy chủ tại Việt Nam. Còn những website đặt máy chủ tại nước ngoài thì các cấp quản lý cũng đành “bó tay”. Riêng với hình thức vi phạm kể trên, ngay riêng với những nhân viên đứng ra trực tiếp tư vấn nhưng không có kiến thức y khoa hay người nổi tiếng nhận làm đại sứ thương hiệu cho những nhãn hàng vi phạm cũng chưa có chế tài xử phạt nào tương xứng.Chưa kể, trong chính mức xử phạt cũng chưa có tính răn đe. Với mỗi công ty kinh doanh bất hợp pháp kể trên, chúng có thể kiếm siêu siêu lợi nhuận. Ví như công ty Đông Nam Dược, chỉ trong nửa tháng, doanh thu công ty này đã tới 1,5 tỉ đồng. Thế nhưng, số tiền xử phạt nếu áp theo mức xử phạt hành chính quy định tại Nghị định 178/2013/NĐ-CP, mức phạt mới chỉ tạm dừng ở con số 20 - 30 triệu đồng/ hành vi, nhiều nhất lên đến 100 triệu đồng (đối với cá nhân) và 200 triệu đồng (đối với tập thể).  Chiếu theo quy định khác, nếu không xử phạt theo mức độ vi phạm như kể trên, cấp quản lý có quyền phạt giá trị tương xứng gấp 7 lần số hàng hoá vi phạm.

Tuy nhiên, bắt số hàng hoá thực tế trong kinh doanh online (mỗi lần họ giao hàng chỉ vài hộp đến vài chục hộp sản phẩm) thì không thấm tháp gì so với khoản siêu lợi nhuận mà chúng thu về. Chính xử phạt thiếu răn đe đó, những cơ sở vi phạm sẵn sàng chịu xử phạt để tiếp tục kinh doanh.

PV: Thưa ông, hoạt động kinh doanh TPCN  là lĩnh vực đặc thù vì nó trực tiếp liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người. Vậy nó không chỉ dựa vào hành lang pháp lý mà còn phải trên nền tảng đạo đức con người?

Điều này hoàn toàn đúng!

Về phương diện pháp luật, hiện nay cách chúng tôi đang làm là công khai các đơn vị doanh nghiệp, hành vi vi phạm lên trang website của Cục An toàn thực phẩm để khuyến cáo người tiêu dùng tránh né. Cũng như chuyển thông tin sang Bộ Thông tin- Truyền thông song hành xử lý.  Cùng với đó, chúng tôi đã kiến nghị Chính phủ  sửa đổi, bổ sung Nghị định 178/2013/NĐ-CP  theo hướng nâng mức xử phạt . Bên cạnh đó, phía Bộ Y tế cũng phối hợp Công an điều tra, truy tìm phương thức thanh toán, chuyển khoản nguồn tiền và căn cứ cơ sở đó để xử phạt đúng mức vi phạm. Tuy nhiên, ngoài vấn đề pháp lý đã nêu, nó còn liên quan rất nhiều đến đạo đức con người.  Ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến những người làm công việc bán hàng, tư vấn, người quảng cáo sản phẩm có dấu hiệu vi phạm… vô hình chung cũng đang tiếp tay cho các cá nhân, tổ chức trục lợi trên sức khỏe, tính mạng người dân. Những người này đừng vì mưu sinh cá nhân mà làm những công việc bất lương. Trước khi làm các công việc liên quan đến sức khỏe, mọi người nên tìm hiểu rõ công ty, công việc phải làm để có sự cân nhắc sáng suốt.

Xin chân thành cám ơn ông!

13.  Lộ đường dây bán giấy khám sức khỏe giả qua Facebook

Thủ đoạn của nhóm đối tượng này là đặt mua giấy khám sức khỏe từ tỉnh thành khác giả giấy khám sức khỏe của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh để đưa về tiêu thụ.Thời gian gần đây, tại tỉnh Quảng Ninh xuất hiện nhiều đối tượng làm giả giấy khám sức khỏe giả của Bệnh viện Đa khoa tỉnh, sau đó rao bán công khai trên các trang mạng xã hội với giá từ 150.000 đến 200.000 đồng/tờ.

Nhận được nguồn thông tin, phòng An ninh chính trị nội bộ (PA83) Công an tỉnh Quảng Ninh tiến hành xác minh, điều tra làm rõ và nhận thấy, do nắm bắt được nhu cầu của người dân trong việc sử dụng giấy khám sức khỏe để nộp hoàn thiện hồ sơ lao động, học tập, cấp bằng lái xe...cho nên, nhiều đối tượng đã làm giả giấy khám sức khỏe của cơ sở y tế trục lợi. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, ngày 14/6, Phòng PA83 Công an tỉnh phối hợp Công an TP. Hạ Long phát hiện, bắt giữ Đào Văn Đức (SN 1991), trú tại khu 8, phường Việt Hưng, (TP. Hạ Long) khi đối tượng này đang mang 10 tờ giấy khám sức khỏe giả đi bán. Qua đấu tranh, đối tượng khai nhận số giấy khám sức khỏe trên được Đức đặt mua của một người trên mạng có địa chỉ tại Hà Nội với giá 50.000/tờ. Sau đó, gửi theo xe khách về Quảng Ninh tiêu thụ. Cùng ngày, công an bắt quả tang Bùi Mạnh Hiệp (SN 1996), trú tại khu 6, phường Cao Thắng (TP. Hạ Long) đang vận chuyển thuê 50 tờ giấy khám sức khỏe giả do Nguyễn Thành Chung (SN 1994), trú tại khu 6, phường Giếng Đáy thuê Hiệp chuyển cho khách. Khi khám xét khẩn cấp nơi ở của Chung, công an phát hiện thêm 35 tờ giấy khám sức khỏe giả và Chung thừa nhận toàn bộ hành vi phạm pháp của mình. Khi đối chiếu số giấy khám sức khỏe thu được từ các đối tượng với giấy khám sức khỏe do Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cấp cho thấy, các chữ ký của các bác sỹ trong giấy khám sức khỏe của đối tượng không đúng với chữ ký thật, con dấu sử dụng giả mạo mà Bệnh viện đa khoa tỉnh quản lý.Theo tài liệu điều tra, trên địa bàn TP. Hạ Long, một số đối tượng cấu kết thành lập đường dây buôn bán giấy khám sức khỏe giả. Thủ đoạn mà nhóm đối tượng này đưa ra, là đặt mua giấy khám sức khỏe từ tỉnh thành khác giả giấy khám sức khỏe của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh để đưa về tiêu thụ. Tiếp đó, lợi dụng mạng xã hội và tránh việc bị cơ quan chức năng phát hiện, các đối tượng lập nhiều tài khoản Facebook ảo và đăng công khai rao bán công khai trong các trang mua bán, rao vặt, tuyển dụng việc làm… Khi ai có nhu cầu sẽ được giao dịch trao đổi qua tin nhắn Facebook hoặc số điện thoại được ghi trong bài rao bán với giá từ 150.000 đến 200.000 đồng/tờ. Đặc biệt, khi giao dịch, các đối tượng thuê người giao hàng để chuyển cho khách.

Theo Thiếu tá Nguyễn Xuân Phú - Đội trưởng phòng An ninh chính trị nội bộ, các vụ việc trên có dấu hiệu của việc làm giả giấy tờ, con dấu của Bệnh viên Đa khoa tỉnh để bán giấy khám sức khỏe cho người dân nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Việc làm này gây ảnh hưởng đến uy tín của ngành y tế nói chung và Bệnh viện Đa khoa tỉnh nói riêng. Thời gian tới, Công an tỉnh tăng cường đấu tranh, xử lý các đối tượng đăng tải thông tin rao bán giấy khám sức khỏe, văn bằng, chứng chỉ giả trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, phối hợp với Sở y tế tuyên truyền tới các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức cảnh giác phòng ngừa tội phạm.

14.  Hà Nội: Xử phạt hàng loạt cơ sở, sản phẩm nước uống đóng chai không đạt chuẩn

Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội, Sở Y tế thành phố Hà Nội vừa công bố kết quả kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính các cơ sở sản xuất nước uống đóng chai và nước đá dùng liền trên địa bàn TP Hà Nội.Theo đó, từ ngày 8/5 đến 31/5/2018, đoàn kiểm tra của Chi Cục đã xử phạt 12 cơ sở sản xuất nước uống đóng chai và nước đá dùng liền, với tổng số tiền gần 25 triệu đồng. Cụ thể, các cơ sở này có mẫu kiểm nghiệm không đạt quy chuẩn; không đảm bảo quy định về khoảng cách an toàn với nguồn gây độc hại, nguồn ô nhiễm và các yếu tố gây hại khác; không thực hiện khám sức khoẻ định kỳ cho người lao động nằm trong diện phải khám sức khỏe định kỳ theo quy định... Các thương hiệu nước uống đóng chai có vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm gồm: Vinawater, LaVip, An Bình, Vitality, Ocean, Suối Việt, Mỹ Đình, Minh Vũ, An Bình, Cascada... Thông tin từ Sở Y tế Hà Nội cho biết, hiện trên địa bàn thành phố có khoảng 477 cơ sở sản xuất nước uống đóng chai và nước đá dùng liền. Các đoàn kiểm tra liên ngành các cấp thường xuyên tiến hành kiểm tra các cơ sở này, tập trung nhiều vào điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực tham gia quá trình sản xuất, hồ sơ pháp lý theo đúng quy định. Ngoài ra, đoàn cũng tiến hành lấy mẫu nước tại nơi sản xuất và mẫu nước lưu thông trên thị trường để kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm. Ông Trần Ngọc Tụ - Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội khuyến cáo, người tiêu dùng cần tỏ thái độ kiên quyết, không chọn mua các sản phẩm nước đóng chai, đóng bình, đá dùng liền không có địa chỉ rõ ràng, không công bố chất lượng sản phẩm và không có giấy chứng nhận đủ điều kiện ATVSTP. Khi mua một sản phẩm nước uống đóng chai, đóng bình, người tiêu dùng cần kiểm tra bằng cảm quan bên ngoài vỏ bình phải còn mới, không bị bẩn, không bị móp, méo, dập, thủng… Ngoài ra, trên thân vỏ, người tiêu dùng nên quan sát kỹ tem nhãn có tuân thủ các quy định về nguồn gốc, ngày sản xuất, hạn sử dụng, được cơ quan chức năng cấp công bố đạt chuẩn./.

15.  Phát tán tin nhắn kêu gọi biểu tình, 2 điều dưỡng viên bị kỷ luật

Do thiếu hiểu biết, 2 điều dưỡng viên của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Bệnh viện Y học Cổ truyền Thái Bình, đã gửi tin nhắn messenger trên Facebook cho bạn bè với nội dung kêu gọi mọi người xuống đường biểu tình phản đối việc thông qua dự thảo luật đặc khu kinh tế. Trao đổi với PV Dân trí vào chiều ngày 20.6, ông Phạm Văn Dịu, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Bình, cho biết, vào ngày 19.6, Hội đồng kỷ luật Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Bệnh viện Y học Cổ truyền Thái Bình đã ra quyết định kỷ luật cảnh cáo, chuyển công tác đối với điều dưỡng viên Nguyễn Thị Ngọc M. (SN 1986) - điều dưỡng viên Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và Nguyễn Thị H. - điều dưỡng viên Khoa Lão, Bệnh viện Y học Cổ truyền Thái Bình vì hành vi phát tán tin nhắn qua mạng Facebook có nội dung kích động, kêu gọi mọi người xuống đường biểu tình.

Cụ thể, từ ngày 6 đến ngày 7.6, 2 điều dưỡng viên này đã gửi tin nhắn messenger trên mạng xã hội Facebook cho một số người trong danh sách bạn bè của mình với nội dung kêu gọi mọi người xuống đường biểu tình phản đối việc thông qua dự thảo luật đặc khu kinh tế. Hai điều dưỡng viên này cũng thừa nhận đã trực tiếp gửi tin nhắn có nội dung trên cho bạn bè trên Facebook, việc gửi tin nhắn xuất phát từ sự thiếu hiểu biết của bản thân, a dua theo bạn bè trên mạng xã hội, ngoài ra không có mục đích nào khác.

Phía 2 điều dưỡng viên đã xóa những tin nhắn đã gửi, đồng thời gửi tiếp tin nhắn đính chính việc kêu gọi mọi người biểu tình và kêu gọi bạn bè không nên chia sẻ những tin nhắn có nội dung kích động biểu tình. Sau khi phát hiện sự việc, ngày 7.6, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Bình đã chỉ đạo lãnh đạo 2 bệnh viện ra quyết định tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với 2 điều dưỡng viên để xác minh.

Đến ngày 19.6, Hội đồng kỷ luật của Bệnh viện đa khoa tỉnh Thái Bình và Bệnh viện Y học Cổ truyền Thái Bình đã họp và ra quyết định kỷ luật ở mức cảnh cáo đối với 2 điều dưỡng viên, đồng thời điều chuyển công tác 2 điều dưỡng viên này.

16.  Bảo đảm cân đối quỹ bảo hiểm y tế

Chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) có ảnh hưởng ngày càng sâu rộng đến đời sống xã hội và được người dân quan tâm. Tuy nhiên việc gia tăng các chi phí bất hợp lý, bội chi quỹ BHYT thời gian qua đang gây áp lực lớn cho quỹ BHYT. Theo các chuyên gia, thời gian tới cần triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm giảm gia tăng chi phí y tế không cần thiết, tăng hiệu suất sử dụng quỹ BHYT. thống kê của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam, 4 tháng đầu năm 2018, có tổng số 30 cơ sở y tế mới tham gia khám, chữa bệnh BHYT; có 168 triệu lượt khám, chữa bệnh  BHYT, trong đó số lượt khám, chữa bệnh ngoại trú là 152,8 triệu lượt và số lượt khám, chữa bệnh nội trú là 15,3 triệu lượt. Số chi khám, chữa bệnh BHYT tăng thêm 30% so năm 2016. Ước chi khám, chữa bệnh BHYT năm 2017, quỹ khám, chữa bệnh BHYT chi trả là 17.332 tỷ đồng. Đến nay, nước ta đã có 12.290 cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện kết nối liên thông dữ liệu khám, chữa bệnh BHYT trên hệ thống mạng; tỷ lệ dữ liệu gửi đúng ngày đạt 55,8%. Tuy nhiên, một số tỉnh, thành phố có tỷ lệ gửi hồ sơ đúng ngày vẫn còn thấp, đơn cử như Hà Nội 22,6%; Bình Dương 23,1%; Long An 23,2%; Bình Thuận 27,4%; TP. Hồ Chí Minh, Ninh Bình, Bà Rịa - Vũng Tàu là 30,1%; Quảng Nam 32,7%. Chưa kể, việc mã hóa danh mục dùng chung tại nhiều tỉnh, thành phố còn chậm, ảnh hưởng nhiều đến kết quả giám định tự động của các cơ sở khám, chữa bệnh. Mặt khác, quá trình thực hiện chính sách BHYT cũng còn nhiều khó khăn, phức tạp như sự gia tăng các chi phí bất hợp lý, bội chi quỹ BHYT. Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn, việc thực hiện chính sách BHYT trong thời gian tới gặp nhiều khó khăn, thách thức lớn. Mệnh giá thẻ BHYT thấp, trong khi đó quyền lợi của người tham gia BHYT ngày càng được mở rộng. Số cơ sở khám, chữa bệnh ký hợp đồng với cơ quan BHYT tăng hàng năm, kết hợp với quy định khám, chữa bệnh thông tuyến huyện, nên khả năng tiếp cận dịch vụ của người dân dễ dàng hơn và là một trong số các nguyên nhân dẫn đến tăng lượt khám, chữa bệnh và tổng chi khám, chữa bệnh BHYT qua các năm. “Ngành BHXH luôn phải đối mặt với bài toán cân đối quỹ khám, chữa bệnh BHYT. Việc các bệnh viện tìm cách tăng nguồn thu, dễ dẫn đến nguy cơ gian lận quỹ khám, chữa bệnh BHYT. Điều này sẽ tạo áp lực công việc ngày càng lớn cho lực lượng giám định BHYT” - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn nhận định.

Để bảo đảm cân đối quỹ BHYT, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 17/QĐ - TTg giao dự toán chi khám, chữa bệnh BHYT cho các địa phương, theo đó, UBND các cấp phải vào cuộc, chung tay cùng ngành BHXH sử dụng hiệu quả quỹ khám, chữa bệnh BHYT, bảo đảm tốt nhất quyền lợi cho người dân tham gia BHYT. Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn, điểm mới của việc giao dự toán chi năm nay là xác định rõ ràng số chi tối đa của từng cơ sở khám, chữa bệnh BHYT dựa trên phân tích nhu cầu chi năm 2017 của chính cơ sở đó. Căn cứ của việc giao dự toán này là Quyết định số 17/QĐ - TTg, do đó, các đơn vị BHXH phải làm việc với UBND các tỉnh, tạo được sự đồng thuận giữa các sở, ban, ngành và cơ sở khám, chữa bệnh để bảo đảm việc giao dự toán chi quỹ khám, chữa bệnh BHYT sớm nhất, hiệu quả nhất. Để thực hiện kiểm soát chi phí theo các nội dung của Quyết định số 17/QĐ - TTg, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh nhấn mạnh, phải thực hiện giao chi tiết đến từng cơ sở y tế. Theo đó, lãnh đạo bệnh viện, cơ sở khám, chữa bệnh phải biết được nguồn tiền đã sử dụng, để từ đó tự điều tiết, điều chỉnh hành vi cung ứng dịch vụ y tế trong phạm vi được giao, giảm gia tăng chi phí y tế không cần thiết, tăng hiệu suất sử dụng quỹ BHYT. Đồng thời, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng yêu cầu lãnh đạo BHXH các tỉnh, thành phố phải có tinh thần chủ động trong quản lý, giám sát sử dụng quỹ khám, chữa bệnh BHYT. Cần tích cực tham mưu, báo cáo với UBND tỉnh để có chỉ đạo kịp thời, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách; kiên quyết xử lý đối với các hành vi vi phạm.

17.  Việt Nam chuẩn bị ghép chân tay và gương mặt

GS-TS Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện (BV) Việt Đức (Hà Nội), cho biết trong 13 năm qua, cơ sở y tế này đã có 40 bệnh nhân chết não hiến tạng.

Điều bất ngờ là trong gần 1 tháng (từ ngày 16-5 đến 13-6), đã có 4 người chết não hiến tặng 8 quả thận, 4 lá gan và 4 quả tim để ghép cho những bệnh nhân suy tạng giai đoạn cuối. Theo GS-TS Giang, đây là con số kỷ lục bởi trước đây, cả năm vận động BV cũng chỉ nhận được sự đồng ý hiến tạng của 1-2 trường hợp. Để thực hiện nhiều ca lấy, ghép tạng cùng một thời điểm, BV đã huy động hơn 100 cán bộ y tế tiến hành ghép tạng và vận chuyển tạng bằng đường hàng không tới các BV khác. Trong số này, 2 quả tim được chuyển vào BV Trung ương Huế để ghép cho bệnh nhân suy tim có cùng chỉ số phù hợp với người hiến tạng.

"Với kinh nghiệm ghép tạng, bác sĩ làm chủ kỹ thuật, các ca ghép tạng diễn ra rất nhanh và suôn sẻ. Trước đây, các ca ghép phải chuẩn bị rất kỹ, bệnh nhân nằm viện lâu, thở máy kéo dài nhưng nay bệnh nhân ghép thận hầu như không phải truyền máu. Bệnh nhân ghép gan thì số lượng máu truyền chỉ 1-2 đơn vị. Thời gian bệnh nhân phải thở máy chỉ còn 3-4 giờ so với 24 đến 48 giờ như trước. Đến thời điểm này, 2/3 số bệnh nhân được ghép tạng nói trên đều đã ra viện và bình phục tốt" - GS-TS Giang nói.

Việt Nam đã thực hiện ca ghép thận từ năm 1992, ghép gan từ năm 2004, ghép tim từ năm 2010, ghép phổi từ người cho còn sống năm 2017 và năm 2018 lần đầu tiên Việt Nam ghép phổi từ người cho chết não. Đến nay, BV Việt Đức đã ghép 600 ca thận, 60 trường hợp ghép gan và 20 bệnh nhân ghép tim. Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2020 sẽ tiến hành ghép ruột, tử cung, chi thể và tiến tới ghép mặt cho người bệnh.

18.  Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm "ngã ngửa" khi được bác sĩ online “bắt bệnh”

Bất bình trước những thông tin mà Báo Lao Động phản ánh về tình trạng bát nháo quảng cáo bán thực phẩm chức năng, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế Nguyễn Thanh Phong nhấc điện thoại để tư vấn đặt hàng và “ngã ngửa” bởi sự lưu manh trong cách chào bán hàng online.

Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh về hoạt động bát nháo thực phẩm chức năng trên Báo Lao Động, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong đã nhấc điện thoại gọi tới số 0243xxxx được quảng cáo trên website chính thức của Công ty CP Phát triển Công nghệ Đông Nam Dược để nhờ tư vấn về sản phẩm mang tên Vương Khớp An.

Nhân viên tư vấn xưng tên Lan cho biết: “Vương Khớp An điều trị về xương khớp. Có 2 loại Vương Khớp An có giá 350.000 đồng/lọ và An Khớp Vương có giá 550.000 đồng. Lộ trình để khỏi là khoảng 2 đến 3 tháng, tối thiểu là 1 tháng. Bên em có phương pháp điều trị là tư vấn lâm sàng. Bên em sẽ điều trị tại nhà thôi. Phòng khám sẽ cung cấp thuốc để bệnh nhân tự điều trị tại nhà”.

Trước câu hỏi sản phẩm đề trên nhãn hiệu là thực phẩm chức năng tại sao nhân viên tư vấn lại gọi là thuốc, nhân viên này nhanh nhảu chống cháy: “Đúng là thực phẩm chức năng anh ạ. Đây cũng là thuốc nam nên anh gọi thực phẩm chức năng cũng được mà thuốc nam cũng được”. Để đảm bảo về thuốc của mình tư vấn, người này trả lời: “Phòng khám bên em rất nhiều người điều trị hiệu quả rồi chứ không phải một mình anh điều trị đâu”.

Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong hỏi kiến thức về y tế, nhân viên tư vấn không trả lời mà lái câu chuyện: “Anh cần hỗ trợ thêm vấn đề như thế nào nữa?”. Về câu hỏi, sản phẩm này có điều trị được thoát vị đĩa đệm và trệch đĩa đệm hay không, người này khẳng định: “Điều trị được”. Tuy nhiên sau đó, nhân viên này lại nói nhỏ với theo “nhưng chỉ có thể hỗ trợ cho mình thôi”.

Trước lối tư vấn và bắt bệnh tráo trở này, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong vô cùng tức giận, lên án hành vi buôn bán kiếm sống trên sức khoẻ của bệnh nhân. “Đây không phải chỉ là xảo trá nữa mà là hành vi lưu manh và là tội ác”, ông Phong thốt lên sau cuộc điện thoại. Như Báo Lao Động đã phản ánh, qua quá trình thâm nhập hơn 1 năm khắp các hang cùng, ngõ cụt của một số công ty bán thực phẩm chức năng online thì 2 tính từ “tàn nhẫn” và “xảo trá” chính là những gì nhóm PV Báo Lao Động muốn lột tả về sự hỗn loạn trong quảng cáo của thị trường thực phẩm chức năng.

Khi đã ở sâu bên trong hang ổ của những bác sĩ, dược sĩ “rởm”, được chỉ dạy những chước quỷ, trò ma và ngày ngày nghe bên tai những lời vấn bệnh dối trá, nhóm phóng viên không khỏi “rùng mình ớn lạnh”...

19.  Giảm giá một số dịch vụ y tế: Dân mừng, bác sĩ bệnh viện tâm tư

Theo Giám đốc bệnh viện Tim Hà Nội, việc giảm giá một số dịch vụ y tế khi bộ Y tế đưa ra chắc chắn đã có sự cân nhắc, tính toán. Tuy nhiên, đối với các bệnh viện tuyến cơ sở, thực sự sẽ khó khăn, ảnh hưởng nhiều.

Bộ Y tế vừa ban hành thông tư số 15/2018/TT-BYT quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc và hướng dẫn áp dụng giá, thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong một số trường hợp. Theo đó 88 dịch vụ y tế được giảm giá từ 15/7, trong đó có giá khám bệnh. Chia sẻ về việc bộ Y tế giảm giá một số dịch vụ y tế, bà Phùng Thị Thạo (Lục Nam, Bắc Giang), bệnh nhân đi khám bệnh tại bệnh viện Việt Đức, tỏ ra khá bất ngờ trước Thông tư này của bộ Y tế. Tuy nhiên, bà Thạo cũng không giấu được niềm vui. Bà Thạo lấy ví dụ:  “Cây vải, cung vượt quá cầu nên chúng tôi bán ra thu nhập không được bao nhiêu. 4 người làm 1 buổi sáng không được 1 tạ vải, thu về chưa được 300 nghìn đồng. 1 sào dưa thu hoạch cũng chỉ tầm hơn 2 triệu đồng nhưng mấy người làm cả tháng trời, còn đi khám sơ sơ cũng 5-6 triệu đồng. Chúng tôi cũng mong muốn, bộ Y tế giảm cho chúng tôi viện phí để những người có hoàn cảnh khó khăn không quá khổ".

Bà Đoàn Thị Lan (Nam Định) – người nhà một bệnh nhân đang khám tại bệnh viện Việt Đức cũng bày tỏ, việc Bộ Y tế ra Thông tư giảm giá một số dịch vụ y tế khiến bà rất phấn khởi. Bản thân bà Lan cũng mong muốn bộ Y tế sẽ hỗ trợ các bệnh nhân đi khám chữa bệnh.

PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn – Giám đốc bệnh viện Tim Hà Nội cũng có những chia sẻ với PV xung quanh việc giảm giá một số dịch vụ y tế của bộ Y tế từ 15/7. Theo ông Tuấn, việc giảm giá này cũng là nghịch lý nhưng khi bộ Y tế đã đưa ra chắc chắn có sự cân nhắc, tính toán. Tuy nhiên, đối với các bệnh viện tuyến cơ sở, thực sự sẽ khó khăn, ảnh hưởng nhiều. Bên cạnh đó, khi giá xăng dầu, điện nước tăng… việc giảm giá một số dịch vụ y tế, bệnh viện sẽ phải tiết kiệm và cắt giảm các nguồn chi không cần thiết vì ít nhiều sẽ ảnh hưởng tới bệnh viện.

Trước câu hỏi của PV về việc, có hay không việc giá một số dịch vụ y tế giảm sẽ kéo theo chất lượng các dịch vụ đó cũng giảm, PGS.TS Tuấn phân tích, chất lượng có ảnh hưởng hay không sẽ tùy vào từng bệnh viện.

“Có những bệnh viện duy trì được sẽ đỡ hơn còn những bệnh viện không duy trì được, cần thiết họ phải cắt giảm để cân bằng giữa nguồn thu và chi”, PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn nói.Về việc người dân khá phấn khởi trước thông tin bộ Y tế sẽ giảm giá nhiều dịch vụ y tế, PGS.TS Tuấn cho rằng, dân bao giờ cũng mong giảm chi không chỉ y tế mà trên tất cả các lĩnh vực. Mong muốn đó và thực tế không đi cùng nhau. Bên cạnh đó, theo lộ trình, không chỉ Việt Nam mà các nước trên thế giới có xu hướng tăng giá dịch vụ y tế theo thời gian. Còn việc kiểm soát giá của bộ Y tế cũng là cần thiết, theo xu hướng. Theo đó, theo Thông tư bộ Y tế ban hành, một số dịch vụ y tế tăng giá, tuy nhiên, số lượng dịch vụ tăng không đáng kể, chủ yếu là giảm. “Ngoài cân đối quỹ bảo hiểm y tế còn là muốn tránh lạm dụng quỹ bảo hiểm nên đưa ra các bài toán tính toán để việc lạm dụng đó tối thiểu như khám, chụp X-quang bao nhiêu ca 1 ngày… Đó là  những cái trần để hạn chế.

Khi thay đổi giá dịch vụ y tế, thủ tục hành chính cũng phải update lại toàn bộ giá mới, cũng mất thời gian và chi phí”, PGS.TS Tuấn trao đổi. Về vấn đề được nhiều người quan tâm, liệu thời gian tới bộ Y tế có giảm giá thêm một số dịch vụ y tế, PGS.TS Tuấn cho biết, việc tăng hay giảm phải theo thực tế và đúng nghĩa, tính đúng, tính đủ. “Hiện nay chúng ta chưa tính đúng. Về bản thân tôi, tôi rất đồng cảm với các đồng nghiệp tuyến dưới. Chúng tôi sẽ có đánh giá tác động thu chi bệnh viện để xem tác động thế nào và sẽ có chiến lược điều chỉnh vì lấy thu bù chi”, PGS.TS Nguyễn Quang Tuấn chỉ rõ. Đại diện bệnh viện Bạch Mai cũng đưa ra quan điểm trước việc bộ Y tế sẽ giảm giá một số dịch vụ y tế. Vị đại diện này cho rằng, muốn nâng cao chất lượng không thể không có tiền vì dịch vụ y tế liên quan thuốc men, vật tư y tế. Và chúng ta cũng phải đặt ra câu hỏi, liệu việc giảm này có ảnh hưởng tới chất lượng dịch vụ không? “Nguyên tắc xây dựng giá là tính đúng, tính đủ và đưa tiền lương vào giá là nguyên tắc của Nhà nước. Tăng lương nhưng điều chỉnh giá lại không điều chỉnh tăng lên, không tính lương vào trong đó?”, vị đại diện này đặt ra câu hỏi.​ 


Thăm dò ý kiến